Bộ tộc làm đẹp bằng... nắp chai

Tồn tại nhờ nông nghiệp

Bộ tộc Daasanach hiện đang sống tại thung lũng nhỏ Omo, miền nam Ethiopia là một bộ tộc có lịch sử lâu đời với dân số xấp xỉ 50.000 người. Trong quá khứ, bộ lạc này sống theo kiểu du mục, di chuyển từ nơi này đến nơi khác, trải dài cả một khu vực rộng lớn ở Kenya và Sudan. Họ chăn nuôi trên các vùng đất trống theo mùa và theo sự thay đổi của nguồn nước.

Tuy nhiên, 50 năm trở lại đây, người Daasanach bị mất phần lớn đất đai của họ, ở khu vực màu mỡ hai bên hồ nước mặn khổng lồ Turkana của Kenya và vùng “Tam giác Ilemi” ở Sudan. Kết quả, Daasanach chuyển đến các khu vực thung lũng Omo ở Ethiopia, bắt đầu phát triển nông nghiệp để tồn tại.

Người Daasanach sống trong những túp lều tạm bợ.

Vào mùa mưa, phụ nữ Daasanach trồng lúa, ngô, bí, ngô, đậu… xung quanh con sông mang tên thung lũng Omo- nguồn cung cấp nước chính nơi đây. Vào mùa khô, họ sống chủ yếu dựa vào vào chăn nuôi gia súc đồng cỏ khô như dê, bò... để lấy thịt, sữa. Ngoài ra, phụ nữ Daasanach còn có thêm nghề dệt và làm trang sức.

Giống như nhiều dân tộc mục vụ khác ở châu Phi, Daasanach là một xã hội thu nhỏ bình đẳng. Đàn ông và phụ nữ luôn chia sẻ, phân công công việc rất cụ thể. Thông thường đàn ông săn bắn, chăn thả gia súc, còn phụ nữ hái lượm, chăm sóc gia đình. Họ cùng nhau sinh sống trong những túp lều nhỏ, làm từ cây cỏ, vỏ nhựa hoặc da động vật tạm bợ.

Phụ nữ Daasanach làm đẹp bằng tóc nắp chai.

Coi nắp chai là… gia bảo

Dù cuộc sống nhiều khó khăn, người Daasanach vẫn không quên làm đẹp. Họ sở hữu một phong cách thời trang không giống ai, đó là tận dụng các loại nắp chai làm phụ kiện cho mái tóc (kể cả tóc giả). Từ già đến trẻ, nam hay nữ đều sử dụng phụ kiện tái chế này. Tuy nhiên, mỗi giới và mỗi độ tuổi sẽ có “mốt” không giống nhau.

Cụ thể, những cô gái mới lớn sẽ có kiểu đơn giản nhất là bện tóc thành từng lọn, đục ở giữa nắp chai và xâu lại. Trong khi đó, mái tóc phụ nữ lớn tuổi sẽ trang trí số lượng nắp chai nhiều hơn. Và nghiễm nhiên, những cụ bà cao tuổi nhất sẽ sở hữu có bộ tóc nắp chai cầu kỳ, nặng nề nhất.

Những chàng trai chưa vợ đội bộ tóc giả nắp chai kì lạ.

Nếu như phụ nữ sử dụng “thời trang nắp chai” trong suốt cuộc đời thì đàn ông có phần khắt khe hơn. Họ chỉ được đeo tóc giả làm từ nắp chai cho đến khi họ kết hôn. Sau đó, những người đàn ông đã có vợ này sẽ thay thế tóc nắp chai bằng chiếc mũ trùm nhỏ có trang trí hoa văn sinh động, nhiều màu.

Đàn ông thường săn bắn là chính, do đó khi làm điều này hoặc chiến đấu với kẻ thù, họ sẽ được cắm thêm một chiếc lông chim. Họ cũng rất thích đeo vòng cổ và khuyên tai.

Người Daasanach coi bộ tóc nắp chai là… gia bảo.

Việc kết nắp chai lên tóc giả đội đầu không phải là chuyện dễ dàng. Những phụ nữ của bộ tộc sẽ đảm nhận công việc này và họ phải mất hàng tháng trời, từ khâu chọn tóc, nắp chai đến ngồi tết… mới có thể hoàn thành. Do đó, họ đều xem bộ tóc nắp chai là vật gia bảo và không bao giờ bán cho người khác dù bất cứ giá nào, kể cả khi lâm vào tình cảnh bần cùng nhất. Do bộ tóc này khá quý nên những người thuộc bộ tộc Daasanach khi ngủ cũng phải kê cao đầu, lúc đi làm thì họ giữ rất kĩ để tránh làm bẩn và hỏng.

Bên cạnh nắp chai, người Daasanach còn tạo nên các “phụ kiện thời trang” khắc bằng việc tái chế những vật liệu như khắc đồng hồ đeo tay và nhiều đồ nhựa, kim loại bỏ đi khác để làm nên trang phục độc đáo của mình.

Nam giới Daasanach đã kết hôn sử dụng phụ kiện “làm đẹp” khác.