Bệnh viêm màng não mủ không phải là căn bệnh mới nhưng thời gian gần đây tình trạng kháng thuốc đối với trẻ mắc bệnh viêm màng não mủ ngày càng gia tăng. Điều này khiến các bác sĩ lo ngại bệnh sẽ để lại hậu quả nặng nề cho trẻ. Trong khi đó, vaccine phòng bệnh lại cung không đủ cầu.
Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh - Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, BV Nhi đồng 1 TP HCM, tại khoa Nhiễm - Thần kinh, hiện có khoảng 20 trẻ đang điều trị bệnh viêm màng não mủ. Có những thời điểm, khoa điều trị cho 50 trẻ cùng nhập viện vì mắc bệnh này.
Tương tự, từ đầu năm đến nay, khoa Cấp cứu và Hồi sức tích cực chống độc trẻ em, BV Bệnh Nhiệt đới TP HCM tiếp nhận 5 trường hợp trẻ bị viêm màng não nặng do phế cầu khuẩn. Trung bình mỗi năm có khoảng 30 - 40 trẻ nhập viện do viêm màng não phế cầu khuẩn tại BV Bệnh Nhiệt đới. Khoa Nhiễm (BV Nhi đồng TP HCM) cũng vừa tiếp nhận 5 bệnh nhi mắc viêm màng não mủ, trong đó có một bệnh nhi 13 tuổi, đến từ tỉnh Sóc Trăng đang trong tình trạng nguy kịch.
Các bác sĩ cho biết, hiện bệnh lý viêm màng não mủ do tác nhân chính gây nên là phế cầu khuẩn, Hib, Ecoli và não mô cầu. Nếu viêm màng não do não mô cầu và Hib khá hiếm gặp vì đã được tiêm chủng tốt, viêm màng não do khuẩn Ecoli lại chủ yếu tấn công trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi. Trong khi đó, những năm gần đây, bệnh viêm màng não do phế cầu khuẩn không ngừng gia tăng, chiếm 50% trường hợp nhập viện điều trị các bệnh viêm màng não.
Bên cạnh việc gia tăng nhanh chóng các trường hợp mắc bệnh viêm màng não do phế cầu khuẩn, một vấn đề mà các bác sĩ lo ngại nhất hiện nay là sự kháng thuốc của vi khuẩn phế cầu. Bác sĩ Trương Hữu Khanh cho biết: Tình trạng kháng thuốc hiện nay rất dữ dội, một khi vi khuẩn kháng thuốc đã tấn công vào màng não rất khó điều trị, phải sử dụng kết hợp nhiều kháng sinh. Tại BV Nhi đồng 1, một số trẻ phải thở máy trong thời gian dài và điều trị nhiều loại thuốc nên kinh phí rất tốn kém.
Tiêm vaccine vẫn là biện pháp phòng ngừa chính mà các bác sĩ khuyến cáo. Tuy nhiên, tại TP HCM hiện nay, vaccine Pneumo 23 (hay còn gọi là vaccine ngừa phế cầu thế hệ cũ) ngừa được 23 typ huyết thanh của phế cầu khuẩn Streptococcus pneumoniae đã không còn do công ty dược ngưng sản xuất. Trong khi đó, vaccine Synflorix ngừa được 10 type huyết thanh và chỉ dành cho trẻ nhỏ từ 2 tháng đến 5 tuổi lại chưa đủ độ bao phủ rộng khắp nên nhiều trẻ chưa được chích ngừa.
“Nếu không có vaccine và nhiều trẻ không được chích ngừa, trong thời gian tới, nguy cơ vi khuẩn phế cầu sẽ lan rộng ra và kháng thuốc càng nhiều hơn”- bác sĩ Trương Hữu Khanh lo ngại.