Chủ động ứng phó trước tác động từ chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ

Tại hội thảo nhiều ý kiến của doanh nghiệp, hội ngành nghề, hiệp hội doanh nghiệp cho rằng, mới nhận thông tin doanh nghiệp thấy choáng vì mức thuế áp quá cao. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, nhìn chung doanh nghiệp đã bình tĩnh quan sát, nhận diện, thậm chí tìm cách ứng phó.

Ông Nguyễn Chánh Phương - Phó Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ thành phố cho hay: "Những ngày đầu, nhiều doanh nghiệp hết sức hoang mang. Bởi hơn 50% hội viên đều xuất khẩu sang Mỹ, tổng doanh số của thị trường này cũng chiếm tới 52%. Xuất hiện nỗi lo ngay lập tức là các đơn hàng có thể bị hủy, ngừng xuất khẩu. Nhưng sáng nay thấy anh em vẫn xuất khẩu bình thường, doanh nghiệp lớn chưa có động thái ngưng đơn hàng, nên mọi thứ cũng bình tĩnh hơn".

Bà Vũ Thị Kim Hạnh - Chủ tịch Hội doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao cho biết, nếu Hoa Kỳ áp mức thuế quan mới sẽ rất khó khăn nhưng chắc chắn doanh nghiệp sẽ vượt qua được. Đặc biệt thành phố với truyền thống năng động sáng tạo. daonh nghiệp cần hết sức bình tĩnh cùng nhau tìm hướng ra. Mong muốn chính quyền thành phố cần đưa ra nhiều giải pháp để hỗ trợ kịp thời cho doanh nghiệp trong giao đoạn hiện nay.

Tương tự, ông Nguyễn Ngọc Hòa – Chủ tịch Hội Doanh nghiệp TP Hồ Chí Minh (Huba) kiến nghị, trong thời gian Việt Nam đàm phán với Mỹ về thuế suất, thành phố cần có chương trình hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp để hỗ trợ dòng vốn cho doanh nghiệp. Đồng thời, áp dụng chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị quyết 98 cho thêm một số ngành.

Chủ tịch Huba cũng đề nghị, thành phố đẩy mạnh chương trình chuyển đổi xanh, chuyển đổi số để tạo trợ lực cho doanh nghiệp thích ứng với điều kiện tình hình mới. Song song đó, tiếp tục đồng hành và hỗ trợ quyết liệt hơn cho doanh nghiệp trong cải cách hành chính, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ.

Theo Sở Công thương TP Hồ Chí Minh, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của doanh nghiệp thành phố trong nhiều năm (sau Trung Quốc). Tính trong 2 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu của doanh nghiệp thành phố qua cảng thành phố đạt hơn 1,39 tỷ USD, tăng hơn 37,2% so cùng kỳ.

Giám đốc Sở Công thương TP Hồ Chí Minh Bùi Tá Hoàng Vũ cho biết, trong tổng số 24 mặt hàng xuất khẩu nhiều vào thị trường Hoa Kỳ, có 5 mặt hàng (4 mặt hàng thuộc nhóm ngành công nghiệp và 1 mặt hàng thuộc nhóm ngành nông, lâm, thủy sản) sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng nếu Hoa Kỳ áp mức thuế 46%.

Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển thành phố Trương Minh Huy Vũ thông tin, nếu mức thuế này được áp dụng, nhiều ngành xuất khẩu chủ lực như điện tử, dệt may, gỗ, thủy sản... sẽ mất khả năng cạnh tranh trên thị trường Mỹ.

Theo số liệu năm 2024, thành phố xuất khẩu sang Mỹ đạt 7,8 tỷ USD, nhập khẩu khoảng 3 tỷ USD, tạo ra thặng dư thương mại lên tới 4,8 tỷ USD. Do đó, bất kỳ thay đổi nào trong quan hệ thương mại cũng sẽ ảnh hưởng lớn đến cân đối kinh tế của thành phố.

Không những thành phố bị ảnh hưởng trực tiếp mà còn kéo theo tác động lan rộng đến chuỗi cung ứng và đầu tư của cả vùng, bao gồm các tỉnh như Bình Dương, Long An, Tây Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu.

Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển thành phố đưa ra ba kịch bản về tăng trưởng tương ứng với các mức thuế từ Mỹ. Gồm kịch bản tăng trưởng thấp – bi quan nhất nếu Mỹ giữ nguyên chính sách thuế 46%; kịch bản tăng trưởng trung bình nếu Việt Nam đàm phán được một phần, giảm mức thuế còn 20-30%; kịch bản tăng trưởng tốt - lạc quan nhất nếu mức thuế còn 10-15%.

“Làm sao hướng đến kịch bản trung bình và cố gắng phấn đấu kịch bản cao khi mức thuế còn 10-15%”, TS Trương Minh Huy Vũ nêu ý kiến và cho biết tương ứng với ba kịch bản nêu trên, GDP dự kiến giảm 2-2,5%; 1,6 - 1,9% và 1 - 1,3%.

Các kịch bản được xây dựng với giả định yếu tố trong điều kiện thành phố chủ động và tăng tốc nội lực thông qua thúc đẩy các động lực tăng trưởng kinh tế như đầu tư và tiêu dùng. Cụ thể, tổng vốn đầu tư toàn xã hội là 620.000 tỷ đồng và tốc độ tăng tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 13,4%.

Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Văn Được – Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh cho hay, hội thảo hôm nay chính là bước chuẩn bị mang tính chủ động để đáp ứng kỳ vọng của trung ương, người dân về tăng trưởng kinh tế thành phố.

Lãnh đạo UBND thành phố cho rằng, cần bình tính đón nhận, phân tích, theo dõi. Xuất khẩu qua Mỹ vẫn bé so với tổng lượng xuất khẩu chung từ các thị trường.

“Đây là cơ hội tái cơ cấu lại nền kinh tế, trong đó chuyển sang công nghiệp phụ trợ, chuyển đổi sang những ngành mới, ngành dùng nhiều trí tuệ nhưng ít vốn mà giá trị gia tăng cao”, ông Được nhấn mạnh và ví von, biết đâu trong “cái khó ló cái khôn”

Theo ông Nguyễn Văn Được, việc Hoa Kỳ áp chính sách thuế mới chắc chắn tác động tâm lý doanh nghiệp trong nước và cả FDI đã, đang và sẽ đầu tư vào Việt Nam. Lạc quan nhưng không quá thái quá nhưng cần nhìn theo hướng tích cực để tái cơ cấu lại nền kinh tế.

“Chính quyền luôn hỗ trợ nhưng doanh nghiệp cũng phải nghiên cửu tự mình vượt khó. Đặc biệt, chú trọng nâng tỷ lệ hàng hóa “made by Vietnam” lên cao hơn để tăng trưởng bền vững. Đồng thời phát triển ngành mới với quy mô vốn rất ít nhưng giá trị gia tăng cao”, ông Được nhấn mạnh.