Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 2 tháng đầu năm 2022, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng nông, lâm, thủy sản ước đạt gần 14,2 tỷ USD, tăng 15,8% so với cùng kì năm trước. Trong đó, xuất khẩu ước đạt khoảng 8 tỷ USD, tăng 20,9% so với cùng kì năm trước; nhập khẩu ước trên 6,2 tỷ USD, tăng 10,0%; xuất siêu gần 1,8 tỷ USD, tăng 86,7% so với cùng kì năm trước.
Thị trường xuất khẩu lớn nhất là Hoa Kỳ đạt trên 2,3 tỷ USD (chiếm 28,2% thị phần), trong đó kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng gỗ và sản phẩm gỗ chiếm tới 69,9% tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam tại thị trường này. Đứng thứ 2 là thị trường Trung Quốc với gần 1,3 tỷ USD (chiếm 16,2% thị phần) với kim ngạch xuất khẩu nhóm cao su chiếm tới 33,3% tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản. Bộ NN&PTNT đánh giá, đã có sự thay đổi về thứ hạng mặt hàng nông sản xuất khẩu sang Trung Quốc, bởi từ nhiều năm nay rau quả luôn là mặt hàng chiếm tỷ trọng xuất khẩu lớn nhất tại thị trường này.
Thứ 3 là thị trường Nhật Bản với giá trị xuất khẩu đạt gần 586 triệu USD (chiếm 7,3%) và xuất khẩu nhóm sản phẩm gỗ lớn nhất (chiếm 44,8% giá trị xuất khẩu nông, lâm, thủy sản). Thứ 4 là thị trường Hàn Quốc với giá trị xuất khẩu đạt khoảng 376 triệu USD (chiếm 4,7%) và xuất khẩu nhóm sản phẩm gỗ lớn nhất (chiếm 51,6% giá trị xuất khẩu nông, lâm, thủy sản).
Từ những kết quả trên cho thấy những tín hiệu tích cực ngành nông nghiệp trong những tháng đầu năm 2022, tuy nhiên để phát triển ngành nông nghiệp bền vững cần có những chiến lược lâu dài. Trong đó, đẩy mạnh xuất khẩu theo đường chính ngạch sang Trung Quốc được xem là giải pháp cần thiết và cấp bách. Tính đến nay, Việt Nam mới có 9 loại trái cây được phép xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc, gồm: thanh long, dưa hấu, vải, nhãn, chuối, xoài, mít, chôm chôm và măng cụt.
Các loại trái cây còn lại chủ yếu xuất khẩu vào Trung Quốc theo hình thức tiểu ngạch, dẫn đến phụ thuộc gần như 100% vào các cửa khẩu phụ, lối mở, trong khi đây là những điểm đang chịu sự kiểm soát dịch Covid-19 chặt chẽ từ phía Trung Quốc, dẫn đến tình trạng thường xuyên bị dừng thông quan.
Để đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch nông sản sang Trung Quốc, Bộ NN&PTNT đang thúc đẩy trao đổi trực tuyến với cơ quan đầu mối của Tổng cục Hải quan Trung Quốc để mở cửa thị trường đối với sầu riêng, khoai lang; đẩy nhanh tiến độ đàm phán, mở cửa thị trường đối với các sản phẩm hoa quả ưu tiên của Việt Nam: bưởi, chanh leo, bơ, na, roi, dừa, thảo quả và dứa. Với mặt hàng thủy sản, đề nghị Tổng cục Hải quan Trung Quốc cấp phép xuất khẩu chính ngạch đối với các mặt hàng có tiềm năng lớn như: tôm sú ướp đá, tôm thẻ chân trắng ướp đá, sứa ướp muối, hải sâm khô...