Đề xuất tăng thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu

Thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu đang được Bộ Tài chính đề xuất tăng kịch khung.

Bộ này cũng đề xuất thuế BVMT mặt hàng dầu diesel tăng từ 1.500 đồng/lít lên kịch trần 2.000 đồng/lít. Dầu mazut, dầu nhờn tăng từ 900 đồng/lít lên 2.000 đồng/lít; mỡ nhờn tăng từ 900 đồng/kg lên 2.000 đồng/kg... Bộ Tài chính đề nghị hiệu lực thi hành áp dụng từ ngày 1-7-2018. Nhiều ý kiến cho rằng, nếu được thông qua, e ngại giá xăng sẽ thay đổi từ tháng 7 tới

Lý giải cho đề xuất này, Bộ Tài chính cho rằng hiện Việt Nam phải thực hiện lộ trình cắt giảm mức thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt đối với các mặt hàng xăng, dầu theo cam kết tại các Hiệp định tự do thương mại. Do đó, số thu từ hoạt động nhập khẩu xăng dầu liên tục giảm qua các năm. Cụ thể, số thu năm 2016 từ ASEAN là 5,8 nghìn tỷ đồng, giảm 57% so với năm 2015 (13,5 nghìn tỷ đồng); từ Trung Quốc là 898 tỷ đồng, giảm 76% so với năm 2015 (3.712 tỷ đồng). Năm 2017, số thu từ hoạt động nhập khẩu xăng dầu từ các thị trường này tiếp tục giảm, trong đó từ ASEAN giảm 97% so với năm 2016...

Bộ Tài chính cũng cho rằng xăng, dầu là sản phẩm có chứa nhiều chất gây ô nhiễm môi trường như chì, lưu huỳnh, benzen, hydrocacbon thơm, hydrocacbon nặng và một số phụ gia... Do đó, Bộ này cho rằng cần thiết điều chỉnh nâng mức thuế BVMT với xăng dầu nhằm nâng cao hơn nữa trách nhiệm và nhận thức của tổ chức, cá nhân đối với môi trường, khuyến khích sản xuất, sử dụng sản phẩm thay thế, thân thiện với môi trường (như xăng dầu sinh học).

Trong bản Báo cáo đánh giá tác động, Bộ Tài chính cho biết, theo Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 3-9-2014 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu thì thuế BVMT là một trong các yếu tố cơ bản cấu thành giá cơ sở (là căn cứ để cơ quan quản lý nhà nước điều hành giá bán lẻ xăng dầu). Theo đó, với phương án điều chỉnh mức thuế BVMT đối với xăng dầu chỉ tăng 1.000 đồng/lít đối với xăng (nếu giá dầu thô không biến động nhiều, các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi) thì đối với xăng, tỷ lệ tăng thuế BVMT trong giá bán khoảng 4,9%; đối với dầu diesel khoảng 3,2%; đối với dầu mazut khoảng 8,9%; đối với dầu nhờn khoảng 0,6% và đối với mỡ nhờn khoảng 2,3% .

Bộ Tài chính tính toán, với mức thuế BVMT hiện hành đối với xăng gốc hóa thạch là 3.000 đồng/lít thì mức thuế BVMT đối với xăng E5 thấp hơn mức thuế BVMT đối với xăng gốc hóa thạch là 150 đồng/lít. Với mức thuế BVMT đối với xăng gốc hóa thạch dự kiến là 4.000 đồng/lít thì mức thuế BVMT đối với xăng E5 thấp hơn mức thuế BVMT đối với xăng gốc hóa thạch là 200 đồng/lít. Từ đó, giá xăng E5 sẽ thấp hơn giá xăng gốc hóa thạch.

Tổng thể, Bộ Tài chính đưa ra con số thống kê, với phương án đề xuất điều chỉnh thì tổng số thu thuế BVMT dự kiến khoảng 57.312 tỷ đồng/năm, tăng khoảng 15.684,2 tỷ đồng/năm. Cùng với số thu thuế BVMT tăng lên, số thu thuế GTGT đối với các hàng hóa này cũng sẽ tăng lên khoảng 1.568,4 tỷ đồng. Khi đó, tổng số thu ngân sách dự kiến tăng lên khoảng 17.252,6 tỷ đồng/năm.