Diêm dân mỏi mắt tìm muối

Diêm dân Khánh Hòa lao đao vì mưa nắng thất thường.

Tháng 5, trời miền Trung nắng như đổ lửa, có nơi nhiệt độ đến 39-40°C và cũng là thời điểm diêm dân các tỉnh ven biển miền Trung đang bước vào chính vụ thu hoạch muối. Thế nhưng, tại Khánh Hòa thì hoàn toàn ngược lại, trời cứ vài ba ngày lại đổ mưa to.

Chúng tôi về phường Ninh Diêm, thị xã Ninh Hòa, nơi có vựa muối lớn nhất của tỉnh Khánh Hòa, nhưng đi đến đâu cũng thấy ruộng muối lênh láng nước.

Chỉ tay về ruộng muối rộng gần 1ha, ông Trần Thanh Tú ở Ninh Diêm cho biết, nước đó là nước mưa đọng lại từ nhiều tháng qua, chứ không phải nước mặn của biển. Sau Tết Nguyên đán đến giờ, trời vài ba hôm lại mưa, rồi lại nắng, người dân ra đồng tát nước mưa để bơm nước biển vào làm muối. Nhưng nước biển bơm vào ruộng được vài ngày trời lại mưa.

“Tôi đã 3 lần bơm nước ra vào ruộng muối, nhưng nay bỏ thí vì nước mặn bơm vào ruộng, khi muối đang thời điểm kết tinh thì mưa đổ xuống, tinh muối tan theo bọt nước. Không biết năm nay lấy gì để sống” - ông Tú buồn bã nói.

Ông Lê Văn Hùng ở phường Ninh Thủy, thị xã Ninh Hòa năm nay đã gần 60 tuổi và có thâm niên hơn 30 năm làm muối, tâm sự: Không có năm nào như năm nay, thường thì muối được giá - mất mùa, được mùa - mất giá. Nhưng năm nay, nghịch đến nỗi, đã vào chính vụ muối nhưng người làm muối chẳng sản xuất được hạt muối nào, khiến cho tình cảnh còn thê thảm hơn. Những ruộng muối bây giờ chỉ còn lại người già bám trụ, bởi họ đã lớn tuổi nên không có cơ hội tìm nghề khác ở đâu đó.

Ông Đặng Thọ Phúc- Phó Giám đốc HTX muối Ninh Diêm 1-5 cho biết, toàn HTX có hơn 90ha ruộng sản xuất muối trên nền đất, với gần 500 xã viên sống nhờ muối. Vào thời điểm này năm ngoái, HTX đã thu hoạch muối và có doanh thu nhờ bán muối. Tuy nhiên năm nay, việc cải tạo ruộng muối đang triển khai rất chậm, mới chỉ đạt 60% khối lượng công việc. Nếu trời cứ mưa thất thường như thế này, chỉ tiêu sản xuất sẽ không đạt và nguồn thu của xã viên ảnh hưởng nghiêm trọng.

Còn theo lãnh đạo HTX muối Ninh Thủy, do mưa liên tục khiến mực nước tại ruộng muối cứ khô rồi lại đầy nước, nên đến nay, HTX này chưa bước vào vụ sản xuất muối, HTX gần như “trắng” muối.

Theo thống kê của Chi cục Nông nghiệp tỉnh Khánh Hòa, năm nay toàn tỉnh có gần 1.000ha sản xuất muối và thực tế diện tích này đã được các HTX, doanh nghiệp và diêm dân đưa vào sản xuất. Tuy nhiên, do mưa kéo dài nên diện tích sản xuất ra muối rất ít, chỉ đạt hơn 36% so với năm ngoái (8.587 tấn), trong khi mùa muối đã bước vào nửa cuối vụ.

Thậm chí, hiện có HTX sản xuất muối như HTX muối Ninh Thủy (thị xã Ninh Hòa), HTX muối Cam Nghĩa (TP Cam Ranh), Công ty CP sản xuất muối Cam Ranh (TP Cam Ranh), Doanh nghiệp tư nhân Liên Sơn sản xuất muối Ninh Diêm (thị xã Ninh Hòa), dù đã triển khai sản xuất muối trên tổng diện tích, nhưng hiện vẫn chưa thu được hạt muối nào; riêng các hộ sản xuất cá thể thì càng không.

Theo các thương lái chuyên thu mua muối, thời điểm này năm ngoái, giá muối thủ công chỉ khoảng 350.000 đồng/tấn, nhưng năm nay, giá đã cao hơn gấp đôi do khan hiếm; giá muối trải bạt đạt 1 triệu đồng/tấn nhưng thương lái không tìm đâu ra để mua.

Đến thời điểm này, lượng muối tồn trong người làm muối tỉnh Khánh Hòa đã được thương lái vét sạch, từ nay đến cuối vụ, thương lái phải “đỏ mắt” tìm muối và nhiều doanh nghiệp có nguy cơ vỡ hợp đồng cung ứng muối với đối tác.