Đóng góp vào công cuộc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN

GS Trần Ngọc Đường cũng cho rằng, vì vậy, đổi mới phương thức tham gia xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước sao cho MTTQ Việt Nam các cấp tham gia xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước đạt được kết quả tốt nhất, đóng góp được nhiều công sức, trí tuệ vào công cuộc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa (XHCN) dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Theo Hiến pháp năm 2013 và căn cứ theo Luật MTTQ Việt Nam năm 2015, MTTQ có vai trò quan trọng trong tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh, hiệu lực, hiệu quả. Đại hội Đảng lần thứ XIII đề ra chủ trương tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Trong điều kiện đó, việc đổi mới phương thức tham gia xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước đáp ứng đòi hỏi của công cuộc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cấp thiết.

GS Trần Ngọc Đường cho rằng, trước hết cần đổi mới cách thức và phương pháp tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội. Bằng nhiều phương pháp và cách thức khác nhau, các hình thức tập hợp, như mời các thành phần dân cư, cá nhân có uy tín, tiêu biểu tham gia Ủy ban, Ban chấp hành, Hội đồng tư vấn; các hình thức tập hợp của Mặt trận, đoàn thể nhằm phát huy uy tín, tri thức, kinh nghiệm của các giới, thành phần, dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam ở nước ngoài vào mục đích phát triển đất nước.

Cùng với đó là đổi mới cách thức và phương pháp tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện quyền làm chủ, thực hành dân chủ tăng cường đồng thuận, thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Trong bối cảnh hiện nay cần ứng dụng thành tựu công nghệ thông tin vào việc tuyên truyền, thuyết phục, thực hành dân chủ, tuân thủ pháp luật; triển khai các hình thức, cách thức hoạt động đa dạng và sáng tạo như nắm bắt tình hình, tập hợp ý kiến, nguyện vọng, hiến kế của nhân dân, phản ánh kịp thời đến cơ quan Đảng và Nhà nước.

Để giám sát và phản biện xã hội của MTTQ đạt được kết quả một cách thực chất, GS Trần Ngọc Đường cho rằng, cần đổi mới cách thức và phương pháp lựa chọn nội dung giám sát và phản biện xã hội một cách thiết thực, trọng tâm, trọng điểm hướng vào những lĩnh vực mà cử tri và nhân dân quan tâm, từ đó, hình thành kế hoạch giám sát và phản biện xã hội. Đồng thời cần xây dựng tiêu chí đánh giá, kết quả giám sát và phản biện xã hội cũng như khung tiêu chí lựa chọn vấn đề để giám sát và phản biện xã hội.

Trong đó, cần đổi mới cách thức và phương pháp tập hợp, tổng hợp ý kiến, kiến nghị của nhân dân, của cử tri để phản ánh và kiến nghị với Đảng và Nhà nước, đổi mới cách thức tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân ở địa phương gửi Quốc hội, HĐND để không chỉ phản ánh ý kiến tại các buổi tiếp xúc cử tri, mà còn phải phản ánh các ý kiến khác qua các hoạt động của MTTQ và các tổ chức thành viên.

Theo GS Trần Ngọc Đường, một nội dung quan trọng cần được MTTQ Việt Nam chú trọng đổi mới, đó là công tác thực hiện dân chủ ở cơ sở, xây dựng cấp chính quyền xã, phường, thị trấn trong sạch, vững mạnh. Cần đổi mới cách thức và phương pháp vận động nhân dân thực hiện và giám sát thực hiện việc xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, thực hiện cơ chế, chính sách, pháp luật hỗ trợ xóa đói, giảm nghèo, thực hiện chính sách đối với người có công, hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số, giải phóng mặt bằng, tái định cư… Phát huy vai trò của các Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng; chú trọng đổi mới công tác nghiên cứu, đề xuất việc tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về thực hiện và phát huy dân chủ ở cơ sở, tạo điều kiện để nhân dân tham gia ngày càng rộng rãi, thực chất hơn vào quản lý xã hội ở cơ sở.