Giám sát của Mặt trận góp phần quyết định thành công Chương trình MTQG 1719
Đồng bào các dân tộc thiểu số (DTTS) ở tỉnh Cao Bằng vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn đặc thù trong phát triển kinh tế - xã hội, dù đã nhận được sự hỗ trợ từ các Chương trình Mục tiêu quốc gia (MTQG). Để hành trình giảm nghèo được hiệu quả và bền vững, Cao Bằng cần những giải pháp căn cơ và sự giám sát chặt chẽ từ các cấp, trong đó vai trò của MTTQ là rất quan trọng.
Xã Lũng Nặm với hơn 4.200 người, chủ yếu là đồng bào dân tộc Nùng và Mông, là một trong những khu vực còn nhiều khó khăn của tỉnh. Địa hình núi đá vôi hiểm trở, thiếu nước sinh hoạt và sản xuất là thách thức lớn đối với đời sống người dân nơi đây. Từ năm 2022, các nguồn vốn từ Chương trình MTQG 1719 đã góp phần giúp người dân cải thiện điều kiện sống. Các công trình nước sinh hoạt tập trung như bể nước Lũng Cuổi được xây dựng cùng với hỗ trợ téc nước tại các gia đình đã giúp giải quyết vấn đề thiếu nước của bà con nhân dân trong xã. Bên cạnh đó, chính sách hỗ trợ nhà ở kiên cố cũng tạo nền tảng vững chắc để bà con “an cư, lạc nghiệp”.
Chương trình MTQG 1719 là nguồn lực quan trọng để tỉnh Cao Bằng hoàn thiện cơ sở hạ tầng thiết yếu ở địa bàn đặc biệt khó khăn; đồng thời giải quyết các vấn đề cấp bách trong đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh. Cùng với đó, chính sách hỗ trợ sản xuất từ Chương trình MTQG 1719 đã trao “cần câu” cho đồng bào có sinh kế ổn định. Giai đoạn 2021-2025, theo báo cáo của Sở Dân tộc và Tôn giáo, toàn tỉnh Cao Bằng đã triển khai gần 1.000 dự án hỗ trợ phát triển cây trồng, vật nuôi chủ lực như quế, hồi, trâu, bò...
Chương trình MTQG 1719 đã trở thành nguồn lực trọng yếu cho tỉnh Cao Bằng trong xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu, đồng thời hỗ trợ phát triển sản xuất với gần 1.000 dự án trồng trọt và chăn nuôi được triển khai trong giai đoạn 2021-2025. Nhờ đó, tỉnh Cao Bằng đã ghi nhận hơn 6.000 hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số thoát nghèo chỉ trong năm 2024. Tuy nhiên, tình trạng nghèo trong nhóm đồng bào các dân tộc Mông, Dao, Nùng vẫn còn cao, đòi hỏi cần tiếp tục có những liệu pháp mạnh mẽ hơn nữa.
Theo kết quả điều tra thông tin kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số lần thứ III, được Bộ Dân tộc và Tôn giáo công bố tháng 7/2025, toàn tỉnh Cao Bằng có 125.823 hộ đồng bào dân tộc thiểu số thì có 32.154 hộ nghèo. Tỷ lệ sử dụng điện lưới quốc gia của dân tộc Nùng là 99,1%, Mông 85,4%, Dao 78,2%. Tỉnh đang đặt ra mục tiêu giải ngân tối thiểu 85% kế hoạch vốn Chương trình MTQG 1719 năm 2025 và kiến nghị kéo dài thời gian sử dụng vốn sang năm 2026 để đảm bảo hiệu quả đầu tư, nhất là với các địa phương mới sáp nhập còn gặp nhiều khó khăn trong tổ chức triển khai. Điểm đáng chú ý là vai trò giám sát của MTTQ Việt Nam tỉnh Cao Bằng trong việc theo dõi quá trình thực hiện các dự án, bảo đảm nguồn vốn được sử dụng đúng mục đích và hiệu quả. MTTQ đã thành lập nhiều Ban Giám sát đầu tư cộng đồng, thanh tra nhân dân, tập trung giám sát các công trình trọng điểm, góp phần minh bạch hóa việc quản lý đầu tư và nâng cao quyền lợi cho người dân các dân tộc.
Theo Sở Dân tộc và Tôn giáo Cao Bằng, Chương trình MTQG 1719 vẫn là nguồn vốn chủ lực để tỉnh tiếp tục triển khai các dự án phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo và nâng cao đời sống cộng đồng. Theo đó, tính đến tháng 8/2025, tỉnh Cao Bằng đã cấp phát hỗ trợ téc nước cho gần 13.000 hộ, hoàn thành 53 công trình nước sạch đưa vào sử dụng, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số. Nhờ đó, nhiều hộ đã vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống, góp phần bảo đảm sử dụng hiệu quả nguồn lực, đem lại quyền lợi chính đáng cho đồng bào các dân tộc.
Những kết quả từ Chương trình MTQG 1719 đã khẳng định hiệu quả nguồn vốn và sự chỉ đạo sát sao của tỉnh Cao Bằng cùng sự vào cuộc của các cấp, ngành và nhân dân. Tuy nhiên, để giảm nghèo bền vững, nhất là ở các dân tộc còn nhiều khó khăn đặc thù, Cao Bằng cần tiếp tục có những liệu pháp mạnh mẽ hơn, phát huy vai trò giám sát của Mặt trận và đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo tồn văn hóa truyền thống của các dân tộc.