Gỡ sở hữu chéo

Cần tăng cường minh bạch đối với tín dụng.

Hiện nay mạng nhện sở hữu chéo đã được từng bước gỡ rối, nhóm cổ đông chi phối các ngân hàng đã từng bước được kiểm soát nhưng trong thực tế vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro. NHNN đã liên tiếp ban hành nhiều văn bản để tạo hành lang pháp lý, một vài trường hợp cũng đã thoái được vốn sau khi tiến hành sáp nhập, hay mua lại các công ty tài chính của chính những đơn vị mà các ngân hàng đang giữ vốn.

Theo thống kê Vietcombank vẫn đang nắm hơn 7,16% cổ phần Ngân hàng Quân đội (MBB); 8,19% Eximbank; 5,07% Ngân hàng Phương Đông (OCB) và 4,3% tại Saigonbank. Ngân hàng Hàng Hải (MSB) vẫn còn đang sở hữu 4,85% cổ phần ở MBB; 9,98% ở PGBank và 4,66% ở PVcomBank. Eximbank vẫn đang sở hữu 8,76% vốn tại Sacombank. Hay Nam Á cũng có sở hữu 3,5% vốn tại Ngân hàng Bản Việt.

Đại tá Hoàng Văn Trực, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và tham nhũng (C46 Bộ Công An) nhận định, sở hữu chéo tại Việt Nam thời gian qua đã bị một số người lạm dụng để các cổ đông chi phối và cấp vốn theo mục đích riêng làm cho đồng vốn chạy lòng vòng, gây tình trạng đội vốn ảo hàng nghìn tỷ đồng. Đồng thời cũng làm gia tăng xung đột lợi ích, thiếu minh bạch trong hoạt động của hệ thống ngân hàng và doanh nghiệp, tiềm ẩn nhiều rủi ro khó lường.

Theo nhìn nhận của NHNN, thời gian qua, với các đại án trong ngành ngân hàng đang cho thấy một thực tế công tác quản lý nhà nước về tiền tệ, ngân hàng có nhiều vấn đề. Phía NHNN thừa nhận những vi phạm thời gian qua chủ yếu tập trung vào một số nội dung như vi phạm quy định về cấp tín dụng, cơ cấu nợ, phân loại nợ và trích lập dự phòng; vi phạm về huy động vốn và gửi tiền; vi phạm về quản trị điều hành, kiểm tra, kiểm soát nội bộ; vi phạm quy định về tỷ lệ, giới hạn an toàn; vi phạm quy định về hạch toán kế toán, quản lý tài chính.

Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng chỉ đạo ngành ngân hàng thực hiện một số nội dung, đặc biệt là việc quyết liệt chống sở hữu chéo, lợi ích nhóm, tăng cường minh bạch trong hoạt động tiền tệ, ngân hàng, tăng cường hơn nữa sự phối hợp công tác giữa NHNN và các cơ quan bảo vệ pháp luật...

Theo yêu cầu mới của thống đốc NHNN Lê Minh Hưng đối với các ngân hàng thương mại, các tổ chức tín dụng, lãnh đạo các đơn vị phải chỉ đạo các đơn vị trong hệ thống kiểm tra, rà soát toàn bộ các hoạt động nhằm đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật về tiền tệ và ngân hàng, quy định của pháp luật liên quan.

Ngoài ra, NHNN cũng chỉ đạo các TCTD phải tăng cường tính minh bạch, công khai trong hoạt động, đặc biệt là hoạt động tín dụng. Xử lý triệt để tình trạng sở hữu chéo, vi phạm giới hạn về sở hữu vốn; ngăn chặn, xử lý vấn đề lợi ích nhóm, cổ đông và nhóm cổ đông lớn chi phối trong các TCTD... NHNN cũng nhắc nhở các ngân hàng thương mại tăng cường bảo mật thông tin cá nhân, doanh nghiệp, thực hiện các giao dịch tại tổ chức tín dụng đúng quy định của NHNN nhằm phòng tránh, hạn chế rủi ro trong quá trình thực hiện.