Hoàn thiện cơ chế pháp lý Quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách

Tại hội thảo, các chuyên gia, các nhà khoa học đã thảo luận về các vấn đề: Thực trạng và giải pháp hoàn thiện chính sách pháp luật về quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách; thực trạng và những kiến nghị hoàn thiện chính sách pháp luật, tổ chức thực hiện pháp luật để tăng cường thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong quản lý quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách; những đề xuất về điều chỉnh pháp luật về quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách.

Nhiều ý kiến đánh giá rằng, các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách ở nước ta hiện thành lập theo quy định của luật, các văn bản dưới luật. Trong đó, thống kê sơ bộ cho thấy, ở Trung ương có khoảng 40 quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách được phép thành lập theo quy định của luật, pháp lệnh, 20 quỹ thành lập theo các văn bản dưới luật. Việc hình thành các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách là một giải pháp để điều hành nền tài chính quốc gia linh hoạt hơn, sẽ hỗ trợ hữu hiệu cho quỹ ngân sách nhà nước tập trung.

Tuy nhiên, đi đôi với thành lập quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách phải tăng cường quản lý, bảo đảm thành lập dựa trên các quy định pháp luật, tránh tùy tiện, lạm dụng, phù hợp với tình hình phát triển kinh tế-xã hội của đất nước trong từng thời kỳ.

Qua thảo luận, nhiều ý kiến cho rằng để nâng cao hiệu quả hoạt động của các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, cần nghiên cứu sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật về tài chính ngân sách. Theo đó, cụ thể hóa quy định của Luật Ngân sách nhà nước năm 2015, trong đó làm rõ khái niệm quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách là quỹ do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thành lập, có nguồn thu riêng, nhiệm vụ chi riêng, bảo đảm không trùng với nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà nước.

Cùng với đó, cần nghiên cứu ban hành Luật Quản lý, sử dụng quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, đồng thời sửa đổi, bổ sung Luật Ngân sách nhà nước hiện hành để bảo đảm tính thống nhất, hài hòa trong quản lý, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của các quỹ này. Đặc biệt, hoạt động của các quỹ này phải bảo đảm nguyên tắc công khai thu, chi theo quy định pháp luật; chi theo đúng mục tiêu và dự toán được duyệt; phải được sự kiểm soát chi của Hội đồng quản lý, có sự kiểm tra, giám sát của cơ quan tài chính; thực hiện công khai mục đích huy động, kết quả huy động và chi tiết nội dung thu, chi của quỹ.

Theo ông Lê Hải Đường - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp thuộc Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, lĩnh vực tài chính ngân sách qua giám sát, quản lý thấy còn tồn tại những vấn đề cần nghiên cứu sâu từ góc độ nghiên cứu khoa học sao cho đem lại những thông tin phong phú, đầy đủ.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội Phạm Thúy Chinh cho biết, sẽ tiếp tục nghiên cứu, tổng hợp để hoàn thiện các báo cáo chuyên đề liên quan đến hoàn thiện cơ chế pháp lý đối với quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách.