Ngày 23/3, tại Hà Nội, UBTƯ MTTQ Việt Nam, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài tổ chức Hội thảo “Trí thức người Việt Nam ở nước ngoài tham gia xây dựng và phát triển đất nước”.
Chủ trì Hội thảo có ông Nguyễn Hữu Dũng - Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam; ông Phan Xuân Dũng - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam; ông Phạm Ngọc Linh - Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam; ông Mai Phan Dũng - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Bộ Ngoại giao.
Cần có chính sách đặc biệt với tài năng đặc biệt
Kiến nghị những giải pháp để thu hút trí thức NVNONN tham gia xây dựng đất nước, ông Đặng Việt Dũng - Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho rằng, cần thay đổi phương thức xây dựng và ban hành chính sách thu hút và trọng dụng. Bên cạnh việc động viên tinh thần yêu nước hướng về Tổ quốc, cần có các chính sách cụ thể tạo ra được môi trường làm việc tương đương như điều kiện làm việc ở ngoài nước, xây dựng chế độ đãi ngộ tương xứng với tài năng và đóng góp cho đất nước, có chính sách đặc biệt cho các tài năng đặc biệt.
Ông Dũng cũng khuyến nghị việc xây dựng cơ sở dữ liệu về lực lượng trí thức Việt Nam ở nước ngoài, xác định nhóm trí thức theo các chuyên ngành, lĩnh vực chuyên môn hoạt động, các thành tựu nghiên cứu, khả năng hợp tác, xác định tiêu chí lựa chọn và thu hút người tài, xây dựng các tiêu chuẩn, quy định sàng lọc để lựa chọn được những cá nhân xuất sắc trong cộng đồng NVNONN.
Để phát huy các tiềm năng thế mạnh của đội ngũ trí thức, khoa học NVNONN, ông Từ Thành Huế - Trưởng ban Đối ngoại - Kiều bào, UBTƯ MTTQ Việt Nam cho rằng, cần kiên quyết loại bỏ các thủ tục hành chính không cần thiết đối với kiều bào; minh bạch hóa các thủ tục về nhập xuất cảnh, đăng ký công dân, đăng ký thường trú cho người hồi hương. Cùng với đó cần tạo hành lang pháp lý thông thoáng hơn cho các dự án đầu tư của kiều bào; sớm hoàn thiện các quy định tạo thuận lợi cho NVNONN được mua và sở hữu nhà ở trong nước...
Ông Huế cũng đề xuất cần tiếp tục triển khai các biện pháp tranh thủ, thu hút sự hợp tác, đóng góp của trí thức, doanh nhân kiều bào trên các lĩnh vực: Tư vấn trong hoạch định chính sách phát triển đất nước, nhất là trong các ngành kinh tế; làm cầu nối hợp tác, tìm kiếm nguồn đầu tư quốc tế cho lĩnh vực khoa học - công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực trong nước; khuyến khích các hình thức tập hợp của trí thức, doanh nhân kiều bào.
Ông Võ Xuân Hoài - Phó Tổng Thư ký Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài cho rằng, cần xác định rõ những vướng mắc, ảnh hưởng đến sự đóng góp của người Việt ở nước ngoài nói chung và trí thức người Việt ở nước ngoài nói riêng để có những giải pháp tháo gỡ, khơi thông nguồn lực “mềm” này; đồng thời cần phải có những chính sách, cơ chế phù hợp để khơi dậy tình yêu nước, lòng tự tôn dân tộc của NVNONN.
“Hiện nay, Ủy ban Nhà nước về NVNONN đang xây dựng cơ sở dữ liệu về trí thức người Việt Nam ở nước ngoài, tập hợp danh sách trên 100.000 người có thông tin từng ngành, nghề và địa chỉ. Nhưng danh sách này còn khá khiêm tốn so với tổng số trí thức NVNONN, vì vậy, cần đẩy nhanh tiến độ điều tra xã hội học và khi có dữ liệu tương đối cần giữ liên hệ thường xuyên với họ để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng chính đáng và sẵn sàng tham vấn những vấn đề trong nước đang cần thiết” - ông Hoài đề xuất.
Tạo điều kiện tốt hơn nữa để trí thức kiều bào đóng góp cho đất nước
Tiếp thu ý kiến của đại biểu tham dự Hội thảo, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Nguyễn Hữu Dũng nhấn mạnh, nội dung tham luận một lần nữa khẳng định vai trò, tầm quan trọng của trí thức NVNONN đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước trong giai đoạn hiện nay. Bên cạnh việc quán triệt quan điểm, chủ trương của Đảng về công tác NVNONN cùng những kết quả đã đạt được trong việc thu hút, trọng dụng nhân tài NVNONN, đại biểu tham dự đã chỉ ra những bất cập, những vấn đề đặt ra trong thực tiễn công tác vận động trí thức NVNONN tham gia phát triển đất nước.
Theo Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng, trong lĩnh vực thu hút nguồn nhân lực trình độ cao phục vụ công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của nước ta hiện nay, cộng đồng trí thức NVNONN chính là một nguồn lực dồi dào còn nhiều tiềm năng chưa khai thác. Để phát huy nguồn lực này, các cấp, các ngành cần có chiến lược cụ thể để phát huy vai trò của kiều bào trong xây dựng đất nước, điều này đòi hỏi các cơ quan, tổ chức cần thực hiện tốt hơn nữa vai trò của mình trong công tác về NVNONN, việc triển khai phải thực sự đúng vai, nhất quán và giảm thiểu chồng chéo về chức năng đồng thời có sự liên thông, hợp tác và chia sẻ thông tin giữa các cơ quan trong hệ thống về công tác này.
Đặc biệt là vai trò ngày càng quan trọng của MTTQ Việt Nam và các hội thành viên trong việc kết nối, hợp tác và kiến nghị với Đảng và Nhà nước tạo điều kiện tốt hơn nữa để trí thức NVNONN tham gia đóng góp cho sự phát triển đất nước.
Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng cho biết, những kiến nghị, đề xuất tại Hội thảo sẽ được ban Tổ chức tổng hợp, báo cáo Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các cơ quan liên quan…