Khi trường tư cạnh tranh với trường công

Mặc dù kỳ thi tuyển sinh lớp 10 được coi là gắt gao nhưng thực tế cũng có hàng nghìn học sinh đủ điều kiện vào các trường THPT công lập lại chọn vào các trường tư thục... Thực tế vài năm trở lại đây, nhiều trường THPT tư thục, dân lập hay quốc tế có khả năng cạnh tranh với các trường công lập về việc thu hút học sinh. Năm học 2024 - 2025, Sở Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) TPHCM đã phải tuyển sinh bổ sung 2.203 chỉ tiêu ở gần 40 trường công lập trên địa bàn. Hầu hết con số trên là học sinh đủ điểm vào các trường công lập nhưng quyết định chọn học trường tư thục vì các nguyên nhân khác nhau. Trước đó, năm học 2023 - 2024, lần đầu tiên Sở GDĐT TPHCM đã phải tuyển sinh bổ sung tới 3.891 chỉ tiêu lớp 10 công lập ở đợt 2. Tuy nhiên cũng chỉ có khoảng 1.000 học sinh nộp hồ sơ, cho thấy số lượng học sinh đủ điều kiện vào trường công nhưng học trường tư là không ít.

Một phụ huynh ở quận Tân Phú cho biết, con trai chị thi lớp 10 được 19 điểm, đủ điểm đỗ nguyện vọng 2, nguyện vọng 3 của một số trường ở ngoài vùng ven, nhưng gia đình quyết định cho con theo học trường tư thục gần nhà. “Đi học xa nhà thì vấn đề xe cộ rất nguy hiểm, mà học phí trường tư cũng không chênh lệch so với trường công nhiều. Bên cạnh đó, thầy cô giáo dạy dỗ có trách nhiệm, hay chia sẻ về tình hình của các cháu với phụ huynh” - chị cho biết.

Lợi thế lớn nhất của các trường công lập so với trường tư là mức học phí (hay tổng mức đóng góp). Bởi các trường tư thường phải đầu tư nhiều, do doanh nghiệp tự mua (thuê) đất, xây dựng cơ sở hạ tầng, mua sắm thiết bị, trả lương giáo viên… nên chi phí thường cao hơn. Mặc dù vậy, nhiều trường tư bậc THPT ở TPHCM có thời gian hoạt động hàng chục năm, các khoản này đã không phải đầu tư khiến mức học phí cũng giảm đi đối với học sinh. Thực tế, rất nhiều trường tư bậc THPT hiện nay có mức đóng góp học phí khoảng 2 triệu đồng/tháng. Đây là mức đóng góp phù hợp với phần đông phụ huynh học sinh ở TPHCM. Cụ thể, theo thống kê của Sở GDĐT TPHCM, một số trường THPT như Minh Đức, Thăng Long, Hưng Đạo… có học phí chỉ dưới 2 triệu đồng/tháng. Một số trường khác cũng có mức học phí từ 2 - 3 triệu đồng/tháng. Với mức học phí này và việc học bán trú, các trường THPT tư không quá lo lắng về chênh lệch chi phí so với trường công.

Ngoài mức phí đóng góp, nhiều trường tư thục trên địa bàn TPHCM tập trung vào việc đào tạo theo tổ hợp để học sinh có thể tăng tỉ lệ đậu các trường đại học chất lượng tốt hơn. Hiện nay hầu hết các trường đại học đều xét tuyển theo tổ hợp các môn học và có yêu cầu về bảng điểm với tổ hợp các môn học này. Thậm chí có trường còn yêu cầu bảng điểm của tổ hợp từ năm lớp 10, 11 của học sinh. Vì vậy, việc tập trung đào tạo theo tổ hợp của nhiều trường tư thục đã giúp ích rất lớn cho học sinh khi bắt đầu định hướng học và thi từ bậc THPT. Với các trường công lập, dù cũng đào tạo theo tổ hợp nhưng sự chuyên sâu chắc chắn không bằng các trường tư với yêu cầu gắt gao hơn. Đó là nguyên nhân một số trường tư ở TPHCM có thương hiệu vẫn thu hút đông đảo học sinh. Ngoài ra, trên nhiều diễn đàn của các phụ huynh, tỉ lệ đậu đại học với các tổ hợp khó như y dược, sức khoẻ, công nghệ… của các trường tư cũng được phụ huynh tìm hiểu, so sánh nhằm có định hướng cho con em mình từ sớm.

Theo ông Nguyễn Đình Độ - Hiệu trưởng Trường THPT Thành Nhân (quận Tân Phú, TPHCM), một trong những trường tư thục lâu năm cho biết, năm học 2024 - 2025 trường nhận được rất nhiều hồ sơ của học sinh trước đó đã trúng tuyển vào trường công lập nhưng lại chọn vào học tại trường.

“Có 2 thành phần học sinh đăng ký vào học lớp 10 tại trường. Có những em học rất giỏi nhưng các em lại không tham gia vào kỳ thi lớp 10 mà đăng ký xét tuyển từ tháng 5, sau đó vào học tại trường luôn. Thứ hai là những học sinh tham gia kỳ thi lớp 10 để xem các em có đậu vào nguyện vọng 1 hay không, lúc đó mới cân nhắc. Có em đậu nguyện vọng 1 nhưng vẫn cân nhắc học ở trường chúng tôi, nhưng cũng có những em không đậu nguyện vọng 1 mới ghi danh vào trường” - ông Độ cho biết.

Cũng theo ông Độ, phụ huynh chọn trường tư thường có những lý do như không thể đưa đón con, có thể chọn cho con học bán trú, nội trú, nội bán trú... Phụ huynh cũng cho rằng đã chọn trường tư thì học sinh sẽ phải đậu vào những trường tốt nên cũng trao đổi với giáo viên, với nhà trường để cùng nhau tối ưu việc học tập và rèn luyện cho các em.

Trường THPT công lập vẫn có nhiều ưu điểm với phần đông học sinh nhưng nhiều trường tư thục trên địa bàn TPHCM gần đây đã có bước chuyển mình, nhắm tới các nhu cầu cụ thể để tuyển sinh, đào tạo và thu hút sự quan tâm đối với phụ huynh, học sinh.