Mở cánh cửa giao thương sang Israel

Thông tin từ Bộ Công thương, sau nỗ lực của 2 đoàn đàm phán Việt Nam và Israel trong suốt 7 năm với 12 phiên, đã kết thúc đàm phán Hiệp định thương mại (FTA) Việt Nam - Israel. Từ đó hai nước sẽ sớm xúc tiến các công tác để chuẩn bị cho việc ký kết ngay trong năm 2023.

Bà Nguyễn Thị Diễm Hằng - Phó Chủ tịch Hội đồng Doanh nghiệp (DN) nông nghiệp Việt Nam (VCAC), Phó Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Thực phẩm dinh dưỡng hữu cơ Việt Nam cho biết, đây là điều mong mỏi của nhiều DN Việt Nam, khi FTA được ký kết sẽ mở ra cơ hội giao thương rất lớn cho DN hai nước, sẽ mang lại lợi ích cả về thuế quan lẫn vấn đề thông thương dễ dàng trong dòng chảy hàng hóa. Bà Hằng cũng cho rằng, các mặt hàng nông sản có thế mạnh xuất khẩu sang thị trường Israel nói riêng và cả khu vực Trung Đông đầy tiềm năng, đầu tiên phải là mặt hàng gia vị (quế, hồi, hạt tiêu...), bởi các thị trường này tiêu thụ lượng mặt hàng gia vị mỗi năm rất lớn.

Còn theo ông Phạm Xuân Hồng - Chủ tịch Hội Dệt may thêu đan TPHCM, những tháng đầu năm 2023 xuất khẩu của ngành này rất khó khăn, khi đơn hàng của DN giảm mạnh 30-40%. Trong bối cảnh đó, việc hoàn tất đàm phán FTA Việt Nam - Israel có ý nghĩa rất đặc biệt, giúp DN dệt may có thêm cánh cửa để xuất khẩu. “Cho dù Israel chưa phải là thị trường thực sự lớn, tạo bước đột phá cho ngành nhưng về lâu dài sẽ rất có giá trị” - ông Hồng nói.

Hiện tại, Israel là đối tác thương mại lớn thứ 5 và là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của Việt Nam tại khu vực Trung Đông (sau UAE và Thổ Nhĩ Kỳ). Trong khi đó, Việt Nam là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Israel ở khu vực Đông Nam Á (ASEAN). Năm 2022, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam sang Israel đạt 2,2 tỷ USD; tăng 17,9% so với cùng kỳ năm 2021; trong đó kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đến Israel đạt 785,7 triệu USD và kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ Israel đạt 1,4 tỷ USD.

Ông Lê Thái Hòa - Thương vụ Việt Nam tại Israel cho biết, hai bên đã ký Hiệp định về hợp tác kinh tế thương mại vào năm 2004. Trao đổi thương mại hai chiều không ngừng tăng từ 1,58 tỷ USD trong năm 2020 lên 1,89 tỷ USD trong năm 2021 và đạt 2,23 tỷ USD trong năm 2022, tăng 17,85% so với năm trước đó. Những năm gần đây, Việt Nam xuất khẩu sang Israel đạt trên dưới 780 triệu USD/năm. “Nếu tình hình thị trường diễn biến thuận lợi, xuất khẩu của Việt Nam sang Israel trong cả năm 2023 có thể đạt khoảng 850 triệu USD” - ông Hòa cho biết.

Trong số trên dưới 70 mặt hàng các loại của Việt Nam xuất khẩu sang Israel, riêng về mặt hàng thủy hải sản (gồm tôm, mực đông lạnh, cá ngừ đóng hộp, cá tra…), nông sản các loại (hạt điều, cà phê, gia vị các loại), rất được thị trường Israel đón nhận. Gần đây các mặt hàng gia dụng, đồ nhà bếp, nước giải khát, lương thực thực phẩm chế biến sẵn thuộc nhóm hàng khô, bánh kẹo, trái cây chế biến sấy khô và đóng hộp… cũng đang dần xâm nhập thị trường Israel.

Tuy nhiên, ông Hòa cũng cho rằng DN Việt Nam khi xuất khẩu sang Israel cần chú ý tới tính đặc thù của quốc gia này. Tập quán và thói quen kinh doanh của các DN Israel là muốn mua hàng thành phẩm, đã qua chế biến, có giá trị gia tăng cao, được đóng gói sẵn bao bì hoàn chỉnh, nhất là đối với nhóm hàng lương thực thực phẩm và hàng tiêu dùng (thủy hải sản, hạt điều, cà phê, hạt tiêu, nước giải khát, bánh kẹo, quế, dệt may, giày dép các loại…), để đưa vào các kênh phân phối hoặc chuỗi siêu thị bán lẻ cho người tiêu dùng có thể sử dụng được ngay.

Bên cạnh đó, về tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa, Israel yêu cầu hàng hóa nhập khẩu phải tuân thủ chặt chẽ các tiêu chuẩn bản địa, đồng thời cũng áp dụng theo các tiêu chuẩn của EU, Mỹ. Có nghĩa là công tác kiểm tra, kiểm soát khá nghiêm ngặt. Vì vậy, DN Việt Nam cần chủ động sang khảo sát, tìm hiểu thị trường, trực tiếp gặp gỡ đối tác bạn hàng để tránh rủi ro ngay từ đầu.

Theo Đại sứ Việt Nam tại Israel Lý Đức Trung, người dân Israel rất yêu mến Việt Nam. Hầu hết các DN Israel đều khởi nghiệp từ đầu, họ rất thực tế, quyết liệt trong nghiên cứu và triển khai, dám đương đầu với mọi thử thách trong cuộc sống và mưu sinh. Hiện cộng đồng người Việt tại Israel có khoảng 500 kiều bào, chưa kể hàng trăm sinh viên hằng năm sang thực tập, bồi dưỡng theo chương trình hợp tác tu nghiệp sinh nông nghiệp.

Ông Trung chia sẻ: "Tôi cho rằng cộng đồng kiều bào có vai trò hết sức quan trọng trong việc thúc đẩy quan hệ kinh tế thương mại giữa Việt Nam với Israel. Họ chính là các đại sứ về văn hóa, du lịch, thương hiệu để giới thiệu các sản phẩm Việt Nam như cà phê, hạt tiêu, thủy hải sản, may mặc, giày da... tới người tiêu dùng Israel".

Dân số chỉ xấp xỉ 9,7 triệu người nhưng hoạt động kinh tế và ngoại thương của Israel rất phát triển. Năm 2022, kim ngạch ngoại thương đạt 173 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt 67 tỷ USD và nhập khẩu 106 tỷ USD. Mặt hàng nhập khẩu chủ yếu của Israel gồm máy móc, thiết bị, phụ tùng, nguyên vật liệu,hàng tiêu dùng, nhiên liệu xăng dầu, kim cương thô... Riêng về nhóm hàng tiêu dùng, mỗi năm Israel nhập khẩu đạt 25 tỷ USD, gồm các mặt hàng như: lương thực thực phẩm, đồ uống các loại, quần áo, giày dép, nội thất, hàng điện tử, thiết bị điện, hàng gia dụng, dược phẩm… mà Việt Nam có thế mạnh.