Mỹ, Trung Quốc tái cam kết thực thi thỏa thuận thương mại

Giữ vững thỏa thuận

Lời tái khẳng định được đưa ra trong một cú điện đàm giữa Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc. Đây là cuộc đối thoại chính thức đầu tiên giữa hai bên, trong bối cảnh quan ngại rằng thỏa thuận thương mại có thể đổ vỡ do quan hệ Mỹ-Trung căng thẳng.

“Cả hai bên đều nhận thấy bước tiến và tiếp tục cam kết đưa ra những bước đi cần thiết để đảm bảo sự thành công của thỏa thuận” – Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) nói trong một tuyên bố.

Cú điện đàm nọ đáng lẽ diễn ra từ ngày 15/8, 6 tháng sau khi thỏa thuận thương mại giai đoạn một được khởi động. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump, người đã thể hiện sự giận dữ với Trung Quốc do đại dịch Covid-19, tuần trước nói rằng ông đã hoãn các cuộc đàm phán với Trung Quốc bởi “Tôi không muốn đàm phán với họ bây giờ”.

Washington và Bắc Kinh hiện đang căng thẳng liên quan tới hàng loạt vấn đề, trong đó có Luật an ninh quốc gia mới ở Hong Kong, vấn đề Biển Đông, đại dịch Covid -19 và các cáo buộc của Mỹ cho rằng nhiều doanh nghiệp công nghệ Trung Quốc gây ra mối đe dọa an ninh quốc gia. Bộ Thương mại Trung Quốc hôm 26/8 cũng xác nhận rằng hai bên đã có một cuộc “đối thoại mang tính xây dựng” và nhất trí sẽ tiếp tục thúc đẩy thỏa thuận thương mại giai đoạn một.

USTR cho hay họ “đã nói về các bước tiến mà Trung Quốc đã đạt được trong việc thay đổi về cấu trúc” liên quan tới các vấn đề như bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, ngừng gây trở ngại cho các công ty Mỹ hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ tài chính và nông nghiệp, và ngừng việc chuyển giao công nghệ ép buộc.

“Hai bên cũng thảo luận về việc Trung Quốc tăng đáng kể lượng mua các sản phẩm của Mỹ và những hành động cần thiết trong tương lai để thực thi thỏa thuận” – USTR nói trong tuyên bố.

Tăng lượng nhập khẩu

Việc Trung Quốc mua hàng hóa Mỹ đang chậm hơn so với nhịp độ cần thiết để có thể đạt được mục tiêu tăng lượng mua thêm 77 tỷ USD đã nêu trong thỏa thuận giữa hai bên; theo dữ liệu chính thức. Mặc dù phía Trung Quốc mới đây đã tăng lượng mua nông sản của Mỹ bao gồm đậu nành, nhưng vẫn còn xa mới đủ để đạt mục tiêu mua 36,5 tỷ USD nông sản Mỹ theo thỏa thuận thương mại giai đoạn một. Đây cũng là chương trình mà Tổng thống Trump phải dựa vào để tăng cường sự ủng hộ của cử tri trong nước, đặc biệt là cử tri ở các bang nông nghiệp.

Mỹ xuất khẩu lượng hàng nông sản chỉ khoảng 7,274 tỷ USD sang Trung Quốc trong nửa đầu năm nay - theo Cơ quan Thống kê của nước này. Những bình luận mà Mỹ đưa ra “cho thấy họ nghĩ rằng chúng tôi sẽ tiếp tục mua hàng từ Mỹ, ít nhất là trước khi kỳ bầu cử diễn ra. Và chúng tôi sẽ làm vậy”; một doanh nghiệp thu mua nông sản làm việc với công ty nhà nước Trung Quốc nói với Reuters. “Chúng tôi chắc chắn sẽ tiếp tục duy trì sức mua nhiều nhất có thể, nhưng rất khó để nói liệu chúng tôi có thể đạt được mục tiêu hay không” – người này nói thêm.

Ole Houe, Giám đốc Dịch vụ tư vấn nông nghiệp thuộc Hãng IKON Commodities ở Sydney (Australia), nói rằng các cuộc đàm phán song phương có thể làm tăng nhu cầu mua hàng hóa của Mỹ “trong lúc mà ông Trump đang rất cần thông tin mới để có thêm vị thế trong kỳ bầu cử”.

Sushant Gupta, Giám đốc nghiên cứu thuộc Hãng tư vấn Wood Mackenzie, thì cho rằng mặc dù họ kỳ vọng Trung Quốc sẽ nhập khẩu thêm dầu khí hóa lỏng, propane và ethane của Mỹ trong nửa cuối năm nay để đáp ứng nguồn cung thiếu hụt, nhưng lại không kỳ vọng Trung Quốc tăng lượng nhập khẩu dầu thô của Mỹ đủ để đạt mục tiêu như thỏa thuận.

Trung Quốc hiện chỉ đạt 5% mức nhập khẩu mục tiêu sản phẩm năng lượng của Mỹ là 25,3 tỷ USD trong nửa đầu năm 2020. Các công ty dầu khí nhà nước Trung Quốc đã đặt nhiều tàu chuyên chở để nhập ít nhất 20 triệu thùng dầu thô của Mỹ trong tháng 8 và tháng 9.