Nằm viện… không đau!

Trị đau trước khi trị bệnh

Đã đến bệnh viện, nhiều người nghĩ sẽ chắc chắn phải chịu đau. Cũng chính suy nghĩ này khiến nhiều bệnh viện tại Việt Nam thường chỉ tập trung vào việc chữa bệnh mà chưa xem trọng kiểm soát đau cho người bệnh. Thực tế cho thấy những cơn đau đôi khi có thể là rào cản, gây khó chịu, khiến người bệnh bất hợp tác, thậm chí buông xuôi, ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả điều trị.

Y học thế giới đã chứng minh trị liệu đau có vai trò đặc biệt quan trọng, giúp người bệnh thoải mái, có thái độ tích cực, hợp tác điều trị với bác sĩ hơn. Ý thức rõ điều đó, tháng 4.2014, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã thành lập Khoa Điều trị đau và chăm sóc giảm nhẹ. Đây là một trong những đơn vị chuyên sâu về kiểm soát đau cho người bệnh theo đúng tiêu chuẩn quốc tế đầu tiên trên cả nước.

Với quy trình bài bản: Khảo sát – đánh giá mức độ đau, đưa ra giải pháp phù hợp, giám sát thực hiện và đánh giá kết quả, chương trình "Kiểm soát đau” của Vinmec đã mang lại hiệu quả điều trị bệnh tích cực cho nhiều người thời gian qua.

Trường hợp bệnh nhân Trần Quang D. (55 tuổi, ở Hà Nội) là một trong những ca như vậy. Mắc bệnh đa u tủy xương có những đột biến nhiễm sắc thể phức tạp, từng điều trị thất bại ở Singapore, ông D. trở về Việt Nam và đến Vinmec khám cuối tháng 12.2014 trong tình trạng liệt nửa người dưới do di căn, rối loạn cảm giác, cơ thể suy kiệt, táo bón nặng.

Do phải chịu đau triền miên nhiều ngày, như bao bệnh nhân ung thư khác, ông D. có tâm lý buông xuôi, bỏ ăn, không muốn tiếp tục điều trị. Trước khi chữa bệnh ung thư cho ông D., phác đồ đầu tiên các bác sĩ Vinmec đưa ra là trị liệu cơn đau cho người bệnh để giúp bệnh nhân thoát khỏi cảm giác ám ảnh do đau ung thư gây ra.

BS Nguyễn Thị Phương Anh – Trưởng khoa Điều trị đau và chăm sóc giảm nhẹ cho biết: "Bệnh nhân D. có một liệu trình giảm đau bài bản. Trước tiên bệnh nhân được tiêm morphin, sau khi có tác dụng thì chuyển sang hình thức uống 4 giờ/lần theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa giảm đau và kết quả đem lại rất tích cực. Vài giờ sau, bệnh nhân D. đã có thể nói, trao đổi với các nhân viên y tế. Theo đánh giá của bác sĩ, mức độ đau của người bệnh giảm mạnh, ban đầu rất nặng từ 7-8 điểm/10 sau giảm xuống chỉ còn 1-2 điểm/10”.

Do hết đau, tinh thần ông D. tốt lên và chịu khó ăn uống trở lại. Khi thể trạng được nâng cao hơn, đủ khả năng đáp ứng điều trị, các bác sĩ Ung bướu Vinmec tiếp tục tiến hành hóa trị liều cao diệt tế bào ung thư. Các tác dụng phụ do hóa trị không thể tránh khỏi, nhưng ông D. luôn được bác sĩ trao đổi và tìm cách hỗ trợ giảm thiểu. Đến nay, sau 2 đợt hóa trị, sức khỏe của bệnh nhân đã ổn định.

Trước khi được điều trị, bệnh nhân được khảo sát – đánh giá mức độ đau, từ đó các bác sỹ sẽ đưa ra giải pháp phù hợp để kiểm soát cơn đau

Kiểm soát đau cho 100% người bệnh

Bất cứ người bệnh nào khi phải phẫu thuật, khi sinh đẻ hay chữa trị đều đối diện với nguy cơ bị đau: 100% ca mổ đẻ hoặc phẫu thuật đều có đau; 70- 80% trường hợp ung thư bị đau; thậm chí rất nhiều người sợ tiêm truyền vì đau. Cảm giác đau đớn về thể trạng sẽ dẫn đến suy sụp về tinh thần, mất đi nghị lực đấu tranh với bệnh tật của người bệnh. Để vượt qua rào cản này, bệnh nhân rất cần được theo sát và hỗ trợ giảm đau những khi cần thiết.

Người bệnh phẫu thuật, trong 48h đầu sau mổ được bác sĩ chuyên khoa giảm đau chăm sóc. Khi bệnh nhân chuyển về các khoa chăm sóc tiếp, các bác sĩ điều trị sẽ tiếp nối vai trò này. Cứ mỗi 6h/lần, các điều dưỡng lại hỏi người bệnh, đánh giá mức độ đau và ghi lại trong bệnh án. Trên cơ sở đó, bác sĩ điều trị điều chỉnh liều giảm đau cho phù hợp. Bệnh nhân tiêm truyền cũng được điều dưỡng tư vấn về mức độ có thể đau, hướng dẫn cách giảm đau, giúp người bệnh chuẩn bị tinh thần rồi mới tiến hành thao tác. Các sản phụ chuyển dạ được gây tê ngoài màng cứng liên tục để giảm đau khi sinh, nên không có cảm giác quá đau, ngoài sức chịu đựng. Cuộc vượt cạn vì thế sẽ dễ dàng cho cả mẹ và con hơn.

Với chương trình trị liệu cơn đau trước khi trị bệnh cho 100% bệnh nhân, tất cả người bệnh tới Vinmec đều được sàng lọc, đánh giá đau đầy đủ và đúng cách. BS Phương Anh - Trưởng khoa Điều trị đau và chăm sóc chia sẻ: "Khi bệnh nhân khẳng định có đau, từ bác sĩ điều trị tới điều dưỡng chăm sóc đều chú ý kiểm soát đau cho người bệnh, từ lúc nhập viện cho đến khi họ xuất viện. Hàng ngày cứ mỗi 6h, các điều dưỡng sẽ hỏi trực tiếp bệnh nhân để đánh giá mức độ, vị trí, thời gian kéo dài cơn đau. Điều này đã được đưa vào quy trình tại các khoa Ngoại, khoa Sản, Ung bướu, Hồi sức cấp cứu… hướng dẫn cụ thể công tác chăm sóc giảm đau”.