Nâng sức cạnh tranh cho nông sản

PV: Ông có thể đưa ra nhận định về bức tranh xuất khẩu nông lâm thủy sản thời gian qua và dự báo cho những tháng cuối năm, thưa ông?

Ông Phùng Đức Tiến: Mặt hàng rau quả xuất khẩu của chúng ta những tháng đầu năm đã đạt kim ngạch xuất khẩu 1,97 tỷ USD, tăng 39%. Như vậy, đây là những sản phẩm có tốc độ tăng trưởng nhanh, nhu cầu thị trường lớn, do đó, chúng ta cần phải tập trung vào những ngành hàng này. Tuy nhiên, bên cạnh rau quả, mặt hàng lâm, thuỷ sản lại gặp nhiều khó khăn. Trong bối cảnh đó, chúng ta cần phải tìm kiếm, mở rộng thị trường, tập trung vào các thị trường như Trung Quốc, châu Âu, Nhật Bản, Mỹ,...

Cần nỗ lực tìm kiếm, mở rộng thị trường để đến hết quý III, xuất khẩu nông lâm thủy sản có thể đạt bằng năm 2022, và đến quý IV chúng ta tăng tốc để về đích với chỉ tiêu 55 tỷ USD.

Xuất khẩu gạo, đề ra mục tiêu giảm sản lượng nhưng tăng giá trị xuất khẩu. Ông đánh giá như thế nào về chiến lược này và kỳ vọng gì về sự tăng trưởng của ngành hàng này?

- Như chúng ta đã biết, diện tích gieo trồng lúa là 7,23 triệu ha. Về giống lúa, chúng ta có 85% là giống lúa chất lượng cao, mới. Chính vì thế giá gạo của chúng ta bây giờ cao hơn giá gạo của Thái Lan, từ 485-495 USD/tấn. Điều đó cho thấy, chúng ta đã đi vào chất lượng. Và các đề tài nghiên cứu về lúa gạo đã đáp ứng được các yêu cầu cho các vùng sinh thái, ví dụ tại Đồng bằng sông Cửu Long, Nam Trung bộ, Bắc Trung bộ, Đồng bằng sông Hồng, miền núi phía Bắc, các giống lúa năng suất, chất lượng cao, đã gần như phủ kín.

Tuy nhiên trước yêu cầu của thị trường, hội nhập sâu rộng đòi hỏi công tác nghiên cứu để chọn tạo giống mới có năng suất cao, giá thành hạ, sức cạnh tranh tốt, từ đó mang lại hiệu quả cao cho ngành hàng lúa gạo. Năm nay chúng ta cũng đã chứng kiến diện tích lúa giảm nhưng sản lượng tăng.

Từ nay đến cuối năm, ngành NN&PTNT sẽ triển khai những giải pháp gì để tháo gỡ các khó khăn chung của ngành nông nghiệp, thưa ông?

- Trước những khó khăn của nền kinh tế thế giới, của cả nền kinh tế, tổng cầu giảm rất nhiều. Rất nhiều ngành, lĩnh vực không có đơn hàng, công nhân, người lao động bị cắt giảm giờ làm, ảnh hưởng đến thu nhập của người lao động, từ đó tác động đến nhu cầu sinh hoạt, tiêu dùng.

Trong khi giá vật tư đầu vào tăng rất cao, dịch bệnh, biến đổi khí hậu, lạm phát, tác động xung đột Nga - Ukraine, dự báo nắng hạn tiếp tục ảnh hưởng rõ nét đến sản xuất nông nghiệp. Nhưng, khi đã nhận diện được khó khăn, thách thức cũng như đánh giá lợi thế, tiềm năng, ngành nông nghiệp sẽ đưa ra những giải pháp ứng phó linh hoạt.

Ví dụ, năng suất lúa quyết định chính bởi 25 ngày cuối cùng trước khi thu hoạch. Nếu không nắm rõ được thực trạng, không biết chỉ đạo để xuống giống kịp thời thì năng suất lúa không thể cao được.

Hay với rau hoa quả ngắn ngày, chúng ta cần biết xử lý, kể cả những giống mới. Khi đã được nghiên cứu chọn tạo đánh giá, lập tức giải quyết để đưa vào sản xuất. Tốc độ khoa học công nghệ của thế giới “chạy” rất nhanh nên chúng ta phải tranh thủ tất cả giống, quy trình canh tác, chăm sóc, nuôi dưỡng, cho đến sơ chế, chế biến… để trở thành một chuỗi khép kín, khi đó mới nâng cao được sức cạnh tranh.

Bên cạnh đó, đầu tư làm sao thu hút doanh nghiệp vào nông nghiệp, kể cả các lĩnh vực chăn nuôi, thủy sản, trồng trọt. Cùng với các tỉnh xúc tiến đầu tư, đưa doanh nghiệp quy mô lớn vào sản xuất, kéo theo là các trang trại, nông dân, tập trung sản xuất theo chuỗi và gắn với thị trường...

Trân trọng cảm ơn ông!