Được hàng triệu người dân TP Hồ Chí Minh sử dụng chỉ sau 3 tháng đưa vào hoạt động, tuyến đường sắt đô thị (metro) thực sự là một bước ngoặt trong mạng lưới giao thông công cộng. Tuy nhiên, bên cạnh những hành khách thông thường lại xuất hiện một số “con sâu” làm ảnh hưởng vì những hành vi phản cảm, đáng lên án. Đáng nói hơn, những hành vi này có dấu hiệu lặp lại nên cần xử lý nghiêm để răn đe, tạo môi trường giao thông văn minh, lịch sự.
Vừa qua, nhiều hành khách sử dụng tuyến metro số 1 tỏ ra bất ngờ khi thấy một hành khách nam sử dụng tay nắm và thanh chắn trên tàu metro để làm dụng cụ tập thể dục theo hiểu hít xà đơn (đu bám nhiều lần). Điều đáng nói ở đây, là người này còn nhờ hành khách khác quay lại hình ảnh đó bằng điện thoại của anh ta nhưng bị từ chối. Khi bị những hành khách khác nhắc nhở, người này không những không dừng các hành vi này lại mà tiếp tục đi sang toa tàu bên cạnh để thực hiện những động tác vừa nêu, khiến những hành khách bất ngờ và búc xúc.
Theo đơn vị quản lý vận hành tuyến metro, hành vi này xuất hiện tại khu vực gần ga Bình Thái khi đoàn tàu đang chạy vào chiều ngày 12/3 vừa qua. Tuy nhiên, khi lực lượng bảo vệ của tuyến metro nhận được phản ánh và xuất hiện thì người này đã xuống tàu.
Đây không phải là lần đầu hành vi này xuất hiện trên tàu metro. Hồi tháng 1 năm nay cũng đã xuất hiện hành vi xấu xí này trên tuyến metro.
Khoang tàu là không gian công cộng, các tay nắm được thiết kế để người dân giữ thăng bằng khi tàu chạy, chứ không phải dụng cụ để tập thể dục hay trình diễn. Do đó, hành động đu bám không chỉ nguy hiểm cho chính người làm mà còn có thể gây thương tích cho người xung quanh và dẫn đến hư hỏng tài sản công. Theo quy định tại điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi gây mất trật tự công cộng là vi phạm pháp luật, có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ nghiêm trọng. Đồng thời, căn cứ vào quy chế phối hợp đảm bảo an ninh, an toàn giao thông do UBND TP Hồ Chí Minh ban hành dành riêng cho tuyến metro, đơn vị này đề nghị Công an TP Hồ Chí Minh vào cuộc.
Tuyến metro số 1 là loại hình giao thông công cộng hiện đại, lần đầu được đưa vào sử dụng ở địa bàn TP Hồ Chí Minh và được khá đông người dân sử dụng. Vì vậy, hành khách cũng cần có trách nhiệm xây dựng văn hoá văn minh, lịch sự như tại những nơi công cộng khác. Bởi một suy nghĩ đơn giản, nếu hành khách này có thể sử dụng tay nắm metro làm phương tiện biểu diễn hít xà, tập thể dục thì những hành khách khác cũng có thể làm những hành vi khác. Và nếu rất nhiều hành khách cùng sử dụng không gian tàu metro để thực hiện những hành vi như trên (hoặc tương tự) thì sẽ không chỉ phản cảm mà còn có thể gây mất an toàn giao thông.
Xin nói thêm rằng, đoàn tàu metro chạy với tốc độ cao và hệ thống cảm biến thăng bằng hiện đại, bất cứ sự thay đổi nào cũng có thể ảnh hưởng tới quá trình vận hành của toàn bộ đoàn tàu. Vì thế, những hành vi này cần được nghiêm trị bằng những chế tài cụ thể, thậm chí là sự can thiệp của pháp luật thay vì chỉ là nhắc nhở hay lên án.
Nhìn rộng hơn, tàu metro thực sự đã thu hút được người dân TP Hồ Chí Minh sử dụng nên một số người muốn tạo hiệu ứng, muốn được “nổi tiếng” trên mạng vì thế sẵn sàng thực hiện những hành vi phản cảm. Ngoài hành vi cụ thể này, một số người lợi dụng hình ảnh metro để thực hiện việc chụp hình, quay phim với nhiều hành vi, hành động phản cảm khác rất đáng lên án.
Để metro số 1 trở thành hình mẫu giao thông công cộng của thành phố, việc xây dựng văn hóa đi tàu văn minh là điều hết sức cần thiết. Do đó, cùng với việc ngăn chặn, xử lý nghiêm thì các đơn vị liên quan cần tăng cường lực lượng bảo vệ, tuyên truyền bằng nhiều hình thức khác nhau để không xảy ra những sự việc phản văn hóa trên tuyến metro đầu tiên của thành phố…