Nhà hát Opera Hà Nội khoảng 10.000 tỷ đồng sắp khởi công có kiến trúc mái vòm 'độc bản'
Công nghệ thiết kế độc đáo nhất của nhà hát Opera Hà Nội chính là kết cấu vỏ mái cực mỏng, với độ dày chỉ dao động khoảng từ 200-600mm. Đặc biệt, khi có bão hay động đất, vỏ mái sẽ có xu hướng dịch chuyển ngang để đảm bảo an toàn.
Mái vòm nhà hát Opera Hà Nội là một tác phẩm nghệ thuật đỉnh cao
UBND TP Hà Nội vừa thống nhất sẽ khởi công 8 dự án trọng điểm nhân kỷ niệm 71 năm Ngày Giải phóng thủ đô (10/10). Trong đó, dự án xây dựng Nhà hát Opera Hà Nội cùng công viên văn hóa - nghệ thuật chuyên đề tại khu vực gần hồ Tây đang thu hút nhiều người quan tâm.
Theo phê duyệt đồ án, tổng diện tích khu đất lập quy hoạch hơn 44 ha tại hai phường Quảng An và Tứ Liên, quận Tây Hồ sẽ được quy hoạch thành quần thể công viên văn hóa nghệ thuật chuyên đề, nhà hát thành phố, công trình tôn giáo tín ngưỡng, khu vui chơi giải trí và dịch vụ khách sạn thương mại.
Nằm ở trung tâm quần thể này, Nhà hát Opera Hà Nội trên mặt hồ Đầm Trị, ngay sát Hồ Tây được xem là một đại dự án văn hóa, nhằm thu hút du khách trên khắp thế giới đến với Hà Nội và trở thành một biểu tượng đề cao cái đẹp của Hà Nội.
UBND quận Tây Hồ cho biết, nhà hát sẽ có tổng mức đầu tư khoảng 10.000 tỷ đồng. Công trình sẽ được thực hiện theo hình thức xã hội hóa, dưới sự kiểm soát chặt chẽ của TP Hà Nội trong suốt quá trình thiết kế cũng như thi công và vận hành.
Dự án nhà hát được thiết kế bởi kiến trúc sư nổi tiếng người Ý Renzo Piano người từng đoạt giải Pritzker – thiết kế.
Chia sẻ về thiết kết Nhà hát Opera, Kiến trúc sư Renzo Piano cho biết “hòn đảo âm nhạc” này không chỉ là nơi biểu diễn nghệ thuật mà còn là điểm hẹn văn hóa, vui chơi, trải nghiệm thường xuyên của người dân và du khách.
"Nhà hát Opera Hà Nội, tôi mong muốn được góp phần xây dựng một nhà hát mang tính biểu tượng cho Việt Nam, và đưa nơi đây vào danh sách các nhà hát nổi tiếng nhất trên thế giới như tại Paris, Milan, Berlin, London, New York, Los Angeles…", Kiến trúc sư Renzo Piano cho hay.
Theo đó, công nghệ thiết kế độc đáo nhất của nhà hát Opera Hà Nội chính là kết cấu vỏ mái cực mỏng, với độ dày chỉ dao động khoảng từ 200-600mm. Toàn bộ cấu trúc mái vòm dài và rộng hơn 130m, nhưng chiều dày tại chỗ mỏng nhất chỉ 250mm. Dẫu siêu mỏng, mái vòm lại được thiết kế để chịu được những cơn gió bão lớn. Hình học của mái đã được thử nghiệm trong hầm gió và được tinh chỉnh để điều hướng gió, giảm thiểu sự chênh lệch áp lực lớn giữa hai bên mái.
Theo chuyên gia kết cấu của nhà hát, khi có bão hay động đất, vỏ mái sẽ có xu hướng dịch chuyển ngang. Các chuyên gia đã sử dụng các phương pháp phân tích tiên tiến để kiểm tra từng phần nhỏ nhất của vỏ, nhằm đảm bảo không có hư hỏng xảy ra.
Một trong những yếu tố cũng ảnh hưởng lớn đến mái vòm là sự biến đổi nhiệt độ lớn theo mùa ở Hà Nội. Vào mùa hè, nhiệt độ bề mặt mái có thể lên tới 65°C, trong khi những đêm đông lạnh có thể gần mức đóng băng. Mái vòm được thiết kế để có thể uốn cong và thích ứng với những biến đổi khắc nghiệt theo mùa và kể cả là sự biến đổi nhiệt độ trong ngày.
Mái vòm nhà hát cực mỏng, siêu chịu lực, khi hoàn thành, mái vòm của nhà hát Opera Hà Nội dự kiến sẽ là mái vòm bê tông mỏng không khung xương lớn nhất thế giới.
Tôn vinh văn hóa Hà Nội
Trước khi lên ý tưởng thiết kế công trình này, kiến trúc sư Renzo Piano đã dùng nhiều năm để nghiên cứu về văn hóa lịch sử của Hà Nội. Khi nghiên cứu về Hà Nội, ông bị cuốn hút bởi vẻ đẹp, những câu chuyện văn hóa cổ xưa và cả những huyền tích của vùng Hồ Tây, nơi có chùa Trấn Quốc cổ kính, có Phủ Tây Hồ linh thiêng, có hồ sen ngào ngạt. Vì vậy, ông mang cảm hứng Hà Nội thổi vào thiết kế nhà hát, với mái vòm hình sóng nước Hồ Tây bồng bềnh, mềm mại và thơ mộng. Đặc biệt, trên bề mặt mái vòm có phủ một lớp ceramic hiệu ứng ngọc trai để có thể phản chiếu ánh sáng và sự chuyển động của không gian, thời gian với nhiều sắc thái khác nhau của màu trời và màu mặt nước trong ánh bình minh, hoàng hôn hay buổi tối lung linh.
Theo kiến trúc sư Renzo Piano, nhà hát Opera Hà Nội không đơn thuần là một công trình kiến trúc mà là một tác phẩm nghệ thuật mang linh hồn của Hà Nội, làm sống dậy những nét văn hóa xưa cũ, nuôi dưỡng những nếp sống dung dị của hiện tại, mà vẫn vẽ gam màu của tương lai bằng những giá trị đương đại tân tiến nhất của thế giới.
Bên cạnh đó, nhằm tôn vinh thanh âm tự nhiên, tiêu chí đầu tiên đặt ra cho nhà hát Opera Hà Nội có khán phòng Opera hoàn toàn sử dụng âm thanh tự nhiên khi trình diễn. Vì vậy, một nghệ sĩ Opera hát trên sân khấu không cần micro, dàn nhạc cũng không cần loa, thì các khán giả dù ngồi ở bất cứ góc nào trong 1.797 chỗ ngồi đều có thể nghe rõ. Điều đó cho phép Opera Hà Nội đưa ra quy định các buổi biểu diễn nhạc cổ điển, ba-lê, hay opera, khán phòng Opera sẽ chỉ dùng âm thanh tự nhiên, không sử dụng loa hay micro.
Để thực hiện được việc này, điều đáng lo ngại nhất là âm thanh từ các khu vực khác lọt vào các phòng biểu diễn, ví dụ như tiếng sấm sét hoặc âm thanh tần số thấp từ môi trường bên ngoài lọt vào, hoặc âm thanh lan truyền từ các phòng lân cận. Nhằm tăng tính cách âm đến mức độ cao nhất cho nhà hát, khán phòng và phòng tập của nhà hát đều được thiết kế theo mô hình "box in box". Theo đó, mỗi phòng trong nhà hát được thiết kế giống như một chiếc hộp, và nhà hát là một khối các hộp được xếp lại với nhau, gắn kết bằng một khoảng đệm cách âm quy định.
Đồng thời, toàn bộ tường của khán phòng Opera 1.797 chỗ được trang bị thêm hệ thống các tấm rèm trang âm có thể vận hành bằng cơ khí. Với mỗi loại hình show diễn khác nhau, các tấm rèm này sẽ được điều khiển đóng, mở, lên xuống theo các hướng và vị trí khác nhau, để đảm bảo độ phản xạ âm, hút âm và thời gian âm vang phù hợp với yêu cầu của từng show khác nhau như opera, hòa nhạc, ba-lê, lễ hội âm nhạc, hội thảo…. Đây là công nghệ dành cho các nhà hát có nhiều loại hình trình diễn nghệ thuật khác nhau trên thế giới, có thể đáp ứng những tiêu chuẩn trình diễn khắt khe nhất của các ngôi sao âm nhạc hàng đầu quốc tế.
