Nở rộ trào lưu sản xuất pháo tự chế, buôn bán trái phép pháo nổ

Nhộn nhịp “chợ mạng”

Từ khoảng 1 tháng nay, trên các hội nhóm mạng xã hội Facebook, tình trạng rao bán pháo hoa, pháo nổ diễn ra vô cùng sôi nổi. Theo khảo sát của PV Đại Đoàn Kết Online, có đến hơn chục hội nhóm có quảng cáo, rao bán pháo nổ trên Facebook với số lượng thành viên từ vài chục đến vài chục nghìn người. Lượng bài đăng cũng tăng lên từng ngày. Các đối tượng sẵn sàng để lại số điện thoại, Zalo,… để tiện liên lạc.

Theo đó, rất nhiều loại pháo hoa, pháo nổ được công khai rao bán vói đa dạng mẫu mã, hình thức,… với mức giá đa dạng từ vài trăm ngàn đến cả triệu đồng. Hầu hết các hình ảnh rao bán pháo trên các hội nhóm này thường có xuất xứ từ Trung Quốc.

Theo lực lượng chức năng, con đường vận chuyển pháo lậu của các đối tượng này thường được tuồn từ biên giới rồi “nguỵ trang” trong các kiện hàng hay các thùng hoa quả rồi tiến vào nội địa, tập trung chủ yếu ở các thành phố lớn. Các đối tượng vận chuyển pháo lậu cũng thường xuyên thay đổi cung đường, lịch trình thời gian vận chuyển để qua mắt lực lượng chức năng.

Bên cạnh đó, các đối tượng đầu mối cũng không trực tiếp giao hàng mà nhờ một bên thứ ba vận chuyển, sẵn sàng “cắt” liên lạc nếu có “động” của lực lượng chức năng. Thậm chí, nhiều vụ việc, đối tượng còn gửi qua các bưu cục/đơn vị chuyển phát đến tay người mua.

Trên mạng, các đối tượng này cũng thường dùng nick ảo để đăng tải, rao bán pháo qua các nhóm kín để tiếp cận khách hàng.

Chế pháo thành trào lưu

Bên cạnh đó, tình trạng hướng dẫn làm pháo tự chế trên mạng cũng nở rộ như một trào lưu dù đã liên tục có những cảnh báo về sự nguy hiểm của hành vi này.

Trên Youtube, TikTok,… không khó để tìm ra hàng loạt những video hướng dẫn tỉ mỉ về cách thức chế tạo pháo, từ nguyên liệu, nén pháo, dồn pháo,… Trên một số hội nhóm kín Facebook, Zalo,… một số thanh niên trẻ cũng thường xuyên chia sẻ các kinh nghiệm tự chế pháo nổ, pháo hoa.

Nguyên liệu để pha trộn thành thuốc pháo cùng một số phụ kiện thông thường như keo dán, giấy, bột cưa,… được các thanh niên này đặt mua trên mạng xã hội.

Đáng nói, thời gian gần đây liên tục ghi nhận những vụ tai nạn thương tâm liên quan đến pháo tự chế. Mới đây nhất, Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng chỉ trong một tuần đã liên tiếp tiếp nhận 5 bệnh nhân từ 8 tới 14 tuổi, trong đó có hai trường hợp bị bỏng ở vùng đầu, mặt, cổ. Ba trường hợp bị thương phức tạp ở bàn tay. Được biết, các trường hợp này đều nhập viện vì tự học cách chế tạo pháo trên mạng. Trường hợp còn lại là do nhặt được pháo rồi đốt thử, sau đó pháo phát nổ trên tay.

Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên cũng tiếp nhận hơn 10 học sinh cấp 2, cấp 3, bị tai nạn do pháo nổ chỉ trong hai tuần gần đây.

Thống kê của Bộ Y tế cũng cho thấy, trong 5 năm gần đây, số trường hợp tai nạn do pháo nổ trong dịp nghỉ Tết có xu hướng liên tục gia tăng (ngoại trừ năm 2021 giảm nhẹ do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19). Tuy nhiên, đến Tết Nhâm Dần 2022, con số này tiếp tục tăng trở lại.

Việc tự chế pháo nổ và buôn bán pháo là hành vi vi phạm pháp luật. Đặc biệt là những hậu quả nghiêm trọng để lại do tai nạn xảy ra trong quá trình sản xuất, tàng trữ và sử dụng pháo nổ.

Mới đây, Bộ Công an đã đưa ra cảnh báo nguy hiểm từ việc tự sản xuất, chế tạo, sử dụng trái phép pháo nổ dịp Tết. Theo Bộ Công an, càng gần đến thời điểm Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật về pháo diễn biến phức tạp, đặc biệt là hoạt động chế tạo, sản xuất, sử dụng pháo trái phép. Đây là những hành vi vi phạm pháp luật, tiềm ẩn mối nguy hiểm khôn lường tới tính mạng, sức khỏe và tình hình an ninh, trật tự.

Mặc dù các cơ quan chức năng đã đưa ra nhiều cảnh báo, nhưng gần Tết, nhiều thanh thiếu niên vẫn mua nguyên liệu thuốc nổ trên mạng xã hội rồi học cách tự chế pháo để sử dụng trái phép, gây ra hậu quả khôn lường.

Để đảm bảo an ninh, trật tự, bình yên khi Tết đến, Xuân về, Bộ Công an thông tin và khuyến cáo đến người dân cần nâng cao nhận thức, đảm bảo an toàn trong quản lý và sử dụng pháo theo đúng quy định của pháp luật.

Để đón một năm mới an toàn, bình yên, Bộ Công an đề nghị người dân cần chú ý:

- Nâng cao nhận thức, đồng thời quản lý giáo dục con em trong gia đình chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật trong đó có các quy định về quản lý, sử dụng pháo. Không được phép nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc chiếm đoạt pháo nổ (trừ trường hợp tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, cung cấp, vận chuyển, sử dụng pháo hoa nổ theo quy định).

- Đối với các sản phẩm pháo hoa được phép sử dụng, cần chú ý khi sử dụng phải đáp ứng các điều kiện về năng lực hành vi dân sự; sử dụng trong các trường hợp được phép, bảo đảm an toàn trong quá trình sử dụng và chỉ mua tại các cửa hàng được phép kinh doanh theo quy định của pháp luật.

- Nếu phát hiện các trường hợp cố ý vi phạm quy định về phòng, chống pháo nổ người dân cần báo ngay cho cơ quan Công an nơi gần nhất để xử lý theo quy định.