Có lẽ chưa năm nào mà kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT tại Hà Nội lại “nóng” như năm nay.
Bởi kể từ khi công bố kế hoạch tuyển sinh cho đến thời điểm này, những điểm mới trong của kỳ thi vẫn khiến cả học sinh và phụ huynh đều chưa thể an tâm.
Đáng lưu tâm nhất là những thay đổi về qui định cứng về khu vực tuyển sinh. Điều khiến nhiều người chưa đồng tình là qui định cứng về việc thí sinh không được thay đổi các nguyện vọng (NV) sau khi đăng ký. Trong đó, NV1, NV2 phải thuộc khu vực tuyển sinh mà học sinh có hộ khẩu thường trú, NV3 có thể thuộc một khu vực tuyển sinh bất kỳ.
Thứ hai là, học sinh dự tuyển lớp 10 THPT vẫn phải thi 4 môn (Toán, Văn, Ngoại ngữ), môn cuối cùng sẽ thông báo vào tháng 3. Bài thi của môn thứ tư được chọn ngẫu nhiên thuộc một trong các môn: Vật lí, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Giáo dục công dân, Địa lí.
Những lo lắng của phụ huynh và học sinh không phải là không có cơ sở, bởi việc qui định cứng về đăng ký NV tuyển sinh theo hộ khẩu sẽ làm khó, gây thiệt thòi cho người học. Đơn cử như những em học giỏi, nhưng trên địa bàn quận/huyện đó không có nhiều trường tốt, thì cơ hội các em được lựa chọn môi trường học tập gần như là rất ít. Còn nếu như theo giải thích của Sở GDĐT là sẽ “linh hoạt” với việc chuyển đổi khu vực tuyển sinh, thì Sở sẽ phải hướng dẫn biết bao nhiêu trường hợp thay đổi cho vừa? Mà nếu như thế, tức là qui định mới sẽ không có ý nghĩa khi nó có thể thay đổi khác đi được….
Đặc biệt với việc qui định thi 4 môn để tuyển sinh, nhưng lại chốt muộn khiến học sinh và phụ huynh đều có cảm giác bồn chồn. Nhiều người cho rằng lứa học sinh thì vào lớp 10 năm nay thiệt thòi vì “hứng” trọn mùa dịch Covid-19 với các môn học đều qua online qua nhiều học kỳ nên chất lượng không thể như việc được học ở trường. Hơn nữa,việc học online chỉ giải quyết tình thế , 90% sau đó kiến thức học sinh rơi rụng. Vì lẽ đó, việc thi 4 môn vào lớp 10 cũng chính là áp lực không nhỏ cho học sinh trong tình thế đối phó với Covid-19 vừa qua.
Mới đây nhất, ngày 4/3 Sở GDĐT Hà Nội cho biết trong tháng 3 sẽ có hướng dẫn cụ thể về việc phân chia theo 12 khu vực tuyển sinh và cho học sinh đăng ký dự tuyển thi vào lớp 10 theo hộ khẩu thường trú. Riêng về việc môn thi thứ 4 sẽ công bố trong tháng 3, đại diện Sở GDĐT Hà Nội cho hay, tuỳ theo tình huống dự kiến của dịch bệnh, Sở sẽ chuẩn bị sẵn sàng các phương án trên nguyên tắc tạo điều kiện thuận lợi và tốt nhất cho học sinh. Hiện tại Sở đang trong qui trình để triển khai, ban hành văn bản hướng dẫn.
Theo lịch dự kiến, thí sinh sẽ dự tuyển vào lớp 10 THPT Hà Nội trong các ngày từ 29-31/5/2021. Như vậy, nếu Hướng dẫn tuyển sinh có được công bố ngay sau đây, thì học sinh lớp 9 THCS cũng chỉ còn chừng hơn 2 tháng để bước vào kỳ vượt vũ môn đầy thử thách. Trước đó, khi nghe tin những thay đổi trong kế hoạch tuyển sinh lớp 10 Hà Nội năm nay, nhiều phụ huynh không đủ kiên nhẫn để chờ Hướng dẫn cụ thể của Sở, ngay lập tức đã phải chuyển hướng, thay đổi kế hoạch đăng ký NV cho con/em mình.
Phía Sở GDĐT Hà Nội cho rằng, căn cứ vào tình hình dịch bệnh trong giai đoạn hiện nay, xét thấy các nhà trường và học sinh hiện vẫn có thể duy trì việc dạy học, ôn tập đúng tiến độ, nên Sở đã đề xuất giữ nguyên phương thức thi tuyển, tổ chức kỳ thi với 4 môn thi. Theo đó, việc tổ chức thi tuyển 4 môn theo Sở GDĐT Hà Nội nhằm đảm bảo học sinh được giáo dục toàn diện, có chất lượng.
Điều chỉnh các phương án tuyển sinh mà khiến tâm tư người học xáo trộn, có quá nhiều ý kiến phản hồi trong dư luận, chứng tỏ vẫn còn nhiều cấn cá, băn khoăn. Mong rằng lãnh đạo Sở GDĐT nên lắng nghe, tiếp tục điều chỉnh sao cho phù hợp, đảm bảo quyền lợi cao nhất cho người học.
Hơn thế, có ai dám chắc từ những qui định về NV gắn với hộ khầu thường trú, lại không có những tiêu cực phát sinh. Đơn cử như việc “chạy” hộ khẩu để đối phó với qui định của Sở. Thành thử “linh hoạt” lại tạo ra kẽ hở cho người ta có cơ hội làm ăn thì cần phải xem xét lại. Như thế chẳng hóa ra chủ trương siết tuyển sinh đầu cấp tưởng “chặt” nhưng lại hóa “lỏng”. Nhìn rộng ra, mọi sự đổi mới, dù dựa trên cơ sở nào cũng cần đặt mục tiêu tạo thuận lợi cho người trong cuộc. Trong trường hợp cụ thể này, khi mà kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 ở Hà Nội nói riêng và các thành phố lớn nói chung năm nào cũng căng hơn cả kỳ tuyển sinh ĐH,CĐ, thì cải tiến và đổi mới thi cử nên hướng tới sự gọn nhẹ; cần đặt mục tiêu vì học sinh, vì người học là trên hết.