Cảm cúm hay cúm mùa là bệnh thường gặp có biểu hiện đa dạng, từ nhẹ đến nặng, thường bị nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường.
Cả hai bệnh cảm cúm và cảm lạnh đều là bệnh thường gặp, với các triệu chứng tương tự nhau như sốt, viêm hô hấp trên... nhưng diễn tiến của bệnh có nhiều khác biệt cần theo dõi để xử trí phù hợp.
Các triệu chứng cảm cúm bao gồm: Khô rát cổ họng; Sốt từ vừa đến cao; Viêm họng; Cảm thấy rùng mình ớn lạnh; Đau nhức các cơ; Đau đầu; Nghẹt mũi và chảy nước mũi; Mệt mỏi kéo dài trên 2 tuần; Buồn nôn và nôn (phổ biến nhất ở trẻ em). Thời gian ủ bệnh cúm kéo dài 1 - 4 ngày, thời kỳ lây: có thể bắt đầu trước khi sốt 1 ngày, kéo dài tới 7 ngày ở người lớn thậm chí là nhiều tháng ở người bị suy giảm miễn dịch.
Nếu cảm lạnh, bạn sẽ có các triệu chứng sau: Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi; Viêm họng; Hắt xì; Ho; Nhức đầu hoặc đau cơ thể; Mệt mỏi nhẹ; Cảm lạnh thường kéo dài trong vài ngày và thường nhẹ hơn cảm cúm.
Theo Sức khỏe đời sống, BS. Trần Quang Đại (Trung tâm Phòng chống dịch, BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương) cho biết bệnh cúm là một bệnh truyền nhiễm do virus cúm tấn công hệ hô hấp của người bệnh. Cúm sẽ tự khỏi...
Nhưng đôi khi, cúm và các biến chứng nghiêm trọng của nó có thể gây tử vong ở những đối tượng có nguy cơ cao. Tiêm vaccine cúm là biện pháp phòng chống cúm tốt nhất và nên được tiêm định kỳ hằng năm. Nguyên nhân của bệnh cúm là do virus cúm (Influenza virus), virus này liên tục biến thể với các chủng mới xuất hiện thường xuyên.
Bệnh cúm nguy hiểm là do tính lây lan nhanh và gây thành dịch. Bệnh cúm lan truyền nhanh trên thế giới trong các mùa dịch và gây nên gánh nặng về kinh tế. Ở các vùng ôn đới, dịch cúm thường xảy ra vào mùa lạnh. Ở các vùng nhiệt đới, bệnh thường xảy ra vào mùa mưa hoặc các trường hợp tản phát xảy ra bất kỳ tháng nào trong năm.
Bệnh lây lan qua đường hô hấp, qua không khí giọt nhỏ, qua các giọt nhỏ nước bọt hay dịch tiết mũi họng của bệnh nhân có chứa virus cúm qua ho, hắt hơi. Virus vào cơ thể qua đường mũi họng. Tỷ lệ lây lan càng mạnh khi tiếp xúc trực tiếp và mật thiết, đặc biệt ở nơi tập trung đông người như trường học, nhà trẻ. Trong điều kiện thời tiết lạnh và ẩm thấp, tế bào đường hô hấp của người dễ bị tổn thương, làm tăng tính cảm nhiễm với bệnh.
Ban đầu triệu chứng của bệnh cúm dễ nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường: sổ mũi, hắt hơi và đau họng. Tuy nhiên chúng ta có thể phân biệt bằng cách dựa vào các triệu chứng, cảm lạnh thường phát triển chậm, trong khi cúm có xu hướng xuất hiện đột ngột.
Các triệu chứng điển hình của bệnh cúm bao gồm: Sốt trên 38 độ C; Đau cơ bắp; Gai rét; Đau đầu; Ho khan; Mệt mỏi; Nghẹt mũi; Viêm họng.
Các đối tượng với các yếu tố có thể làm tăng khả năng phát triển bệnh cúm hoặc các biến chứng của nó bao gồm:
Tuổi tác: trẻ nhỏ và người cao tuổi có nguy cơ mắc cao
Điều kiện sống hoặc làm việc: những người sống hoặc làm việc ở những nơi đông người như viện dưỡng lão hoặc doanh trại quân đội... có nhiều khả năng bị cúm.
Hệ thống miễn dịch suy yếu. Phương pháp điều trị ung thư, thuốc chống thải ghép, corticosteroid và HIV/AIDS có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch của người bệnh, khi cơ chế bảo vệ cơ thể bị yếu thì dễ dàng mắc bệnh cúm hơn và làm tăng nguy cơ phát triển các biến chứng của cúm.
Bệnh mãn tính như hen suyễn, tiểu đường hoặc các vấn đề về tim, có thể làm tăng nguy cơ biến chứng cúm.
Mang thai. Phụ nữ mang thai có nhiều khả năng phát triển các biến chứng cúm, đặc biệt là trong 6 tháng sau của thai kỳ. Vì vậy nên tiêm phòng vaccine cúm trước khi có thai 1 tháng hoặc định kỳ hàng năm
Rửa tay: Rửa tay đúng cách và thường xuyên là một cách hiệu quả để ngăn ngừa nhiều bệnh nhiễm trùng thông thường.
Che miệng và mũi khi hắt hơi hoặc ho: Để tránh làm nhiễm bẩn bàn tay, hãy ho hoặc hắt hơi vào khăn giấy hoặc vào khu vực bên trong khuỷu tay.
Tránh đám đông: Cúm lây lan dễ dàng bất cứ nơi nào mọi người tụ tập đông người như nhà trẻ, trường học, văn phòng, khu vực công cộng.
Bệnh cúm có thể dẫn tới những biến chứng nghiêm trọng, bao gồm cả nguy cơ cao bị viêm phổi, nếu không được chữa trị, đặc biệt đối với người già và trẻ nhỏ. Hãy nghĩ tới gia đình, người thân và bạn bè của bạn. Tất cả chúng ta đều có trách nhiệm phải giúp họ tránh lây nhiễm cúm từ chúng ta bằng cách kiểm soát các triệu chứng từ sớm. Tốt nhất là bạn hãy tới thăm khám bác sĩ và tìm cách chữa trị ngay khi trải qua các triệu chứng giống cúm. Sau đó, bạn có thể nghỉ ngơi ở nhà và đeo khẩu trang cho tới khi hồi phục. Ít người nhận ra rằng họ có nguy cơ lây nhiễm cúm cho những người khác vì bệnh cúm rất dễ lan truyền.
Tiêm vaccine cúm là biện pháp hiệu quả nhất
Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo nên tiêm phòng cúm hàng năm cho tất cả mọi người từ 6 tháng tuổi trở lên. Hầu hết các loại vaccine cúm đều chứa một lượng nhỏ protein của trứng. Nếu bị dị ứng với trứng thì nên cân nhắc bởi có nguy cơ xảy ra các tai biến sau tiêm vaccine cúm.
Hiện nay tại Việt Nam đang lưu hàng các loại vaccine:
Vaxigrip 0.25ml dùng cho trẻ từ 6 tháng tuổi tới dưới 36 tháng tuổi.
Vaxigrip 0.5ml dùng cho trẻ từ 36 tháng tuổi và người lớn.
Influvac 0.5ml dùng được cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn.
GcFlu 0.5ml dùng được cho trẻ từ 36 tháng tuổi và người lớn.