Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh: Việt Nam quan hệ với tất cả các nước

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nói: Một trong những vấn đề tình hình thế giới và khu vực biến động phức tạp là nó có nhiều yếu tố, trong đó có một yếu tố là các nước lớn có cạnh tranh ảnh hưởng, mà đã cạnh tranh ảnh hưởng thì sẽ đẩy ra tình hình sẽ có cọ xát về mặt lợi ích chiến lược, lợi ích an ninh, kinh tế.

Nếu các nước không giữ được độc lập tự chủ mà nghiêng bên này nghiêng bên kia thì sẽ tạo ảnh hưởng môi trường an ninh chúng ta. Chính vậy Đại hội Đảng nêu rất rõ mục tiêu của chúng ta thực hiện đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ. Có nghĩa chúng ta quan hệ với tất cả các nước.

Một trong những vấn đề trong 5 năm vừa qua chúng ta đã thành công rất lớn là chúng ta đã xây dựng được một khuôn khổ quan hệ đối tác chiến lược, đối tác toàn diện với tất cả các nước quan trọng nhất. Không phải bất cứ nước nào cũng có thể xây dựng được đối tác chiến lược, đối tác toàn diện như Việt Nam.

Điều đó thể hiện chúng ta có chính sách đúng đắn, ngoài ra cũng thể hiện vị thế của Việt Nam tăng nên các nước mới thiết lập quan hệ đối tác với Việt Nam, đối tác chiến lược, đối tác toàn diện, nhiều nước muốn thế mà...

Chính sách đối ngoại là nối dài của chính sách đối nội, bản thân câu chuyện phát triển của Việt Nam thời gian tới trong tình hình thế giới và khu vực như thế thì câu chuyện trong nước như thế nào?

Đương nhiên chính sách phát triển đất nước bao gồm chính sách phát triển kinh tế trong đất nước của mình. Chính sách đối ngoại là việc tạo dựng môi trường để cho phát triển trong nước, mở rộng quan hệ với các nước để tăng cường quan hệ chính trị, tạo nền tảng cho quan hệ kinh tế- thương mại đầu tư.

Đó là việc phục vụ cho phát triển nội lực của đất nước, người ta hay nói chính sách đối ngoại là nối dài của chính sách đối nội, nói điều đó cũng chưa hoàn toàn đúng nghĩa, mà chính sách đối ngoại là một phần trong chính sách đường lối phát triển của đất nước.

Việc đó đòi hỏi ra những thách thức áp lực gì cho các tân ủy viên BCH khóa mới?

Đường lối của Đại hội Đảng lần thứ XII sẽ được thông qua tại Đại hội lần này đều nói rất rõ các nhiệm vụ, không những nhiệm vụ phát triển đất nước, kinh tế, văn hóa- xã hội mà có cả đường lối đối ngoại; trách nhiệm của tất cả các ủy viên TW được bầu tại đại hội lần này và qua đó tất cả các bộ, ngành, địa phương phải quán triệt đường lối đối ngoại đó, một trong những cái hết sức quan trọng đó là sự chỉ đạo tập trung thống nhất của Đảng nhưng sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương thì đảm bảo thắng lợi.

Bởi vì trong một xã hội mà chúng ta hội nhập quốc tế, nếu mỗi ngành, mỗi bộ, mỗi địa phương lại làm theo hướng không có sự phối hợp thì điều đó sẽ làm mất sức mạnh của đất nước ta.

Mình có nhắc đến nhiều hiệp định đối tác chiến lược (TPP), có dư luận cho rằng chúng ta ký kết rất nhiều nhưng lợi ích thật sự và mối liên kết với đối tác ấy thực chất như thế nào, ông có thể phân tích?

Hiện nay ta thiết lập được 15 đối tác chiến lược và 10 đối tác toàn diện. Nếu nhìn thấy một lợi ích cụ thể mà đối tác này, đối tác kia mang lại, nếu chỉ nhìn riêng rẽ như thế thì chúng ta có thể không thấy được.

Nhưng nhìn lại tổng thể chính sách đối ngoại của một đất nước, nếu chúng ta xây dựng được càng nhiều bạn mà bạn bè mang tính tin cậy cao về chính trị, hợp tác tốt về quân sự- quốc phòng- an ninh, quan hệ kinh tế- thương mại được mở rộng thì cái đó là tổng hòa của các mối quan hệ sẽ tạo được đất nước đó có được môi trường với các nước.

Bởi vì tất cả các nước dù lớn hay nhỏ, ngoài thách thức bên trong thì có những tác động bên ngoài liên quan chủ quyền, lãnh thổ, liên quan vị thế, đến quan hệ của từng nước. Nếu chúng ta có được quan hệ trong một khuôn khổ thì rõ ràng chúng ta giữ được quan hệ, tạo nền tảng về chính trị. Từ nền tảng chính trị đó thì từng đối tác chiến lược chúng ta có nhấn mạnh khía cạnh nào. Ví dụ: Về kinh tế- thương mại, các nhà đầu tư lớn; có nước chúng ta tranh thủ về khoa học công nghệ; văn hóa giáo dục… Chứ không phải là toàn bộ các nước nào cũng giống nhau. Mỗi nước có một thế mạnh riêng.

Quan hệ với Trung Quốc đối tác chiến lược ký lâu rồi nhưng không đi vào thực chất, nhiều người đánh giá vậy?

Phải nói là chúng ta có xây dựng được quan hệ đối tác chiến lược với Trung Quốc vừa qua chúng ta lại nâng lên đối tác chiến lược toàn diện. Chúng ta xây dựng được quan hệ về chính trị, quan hệ đối tác kinh tế- thương mại, bạn hàng lớn nhất của chúng ta cho đến nay. Vì thế nói, không thúc đẩy được quan hệ là không đúng.

Quan hệ với Trung Quốc trên các lĩnh vực là phát triển nhưng điều đó không có nghĩa tất cả các quan hệ không có vấn đề khác biệt giữa hai nước. Giữa Việt Nam Trung Quốc vấn đề khác biệt là giải quyết vấn đề Biển Đông. Chúng ta khẳng định chủ quyền của chúng ta ở Hoàng Sa, Trường Sa và vùng đặc quyền kinh tế của chúng ta. Trên cơ sở quan hệ đối tác chiến lược, chúng ta giải quyết các vấn đề trong đó có vấn đề Biển Đông; vấn đề chủ quyền lãnh thổ ở Biển Đông, thương lượng thông qua hòa bình.

Trân trọng cảm ơn Phó Thủ tướng!