Những ngày này, rất nhiều hộ dân các xã khu đông huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi) rủ nhau đi khai thác rong mơ, bán lại cho thương lái. Theo người dân trong vùng, rong mơ đem lại thu nhập khá, nên nhiều người tạm ngừng cả việc đánh bắt cá để đi lấy rong mơ.
Khai thác rong mơ ở Quảng Ngãi.
Tại một số vùng biển Quảng Ngãi, rong mơ tập trung khá nhiều, đặc biệt sinh trưởng mạnh từ sau Tết Nguyên đán cho tới hết tháng 7. Thời điểm này được coi là “vụ vét” và cũng là lúc thu được nhiều lợi nhuận nhất.
Tại xã Bình Châu (huyện Bình Sơn), người dân dùng thuyền thúng để khai thác rong mơ. Tại vùng biển Hòn Nhàn, ngày nào cũng có hàng chục thuyền khai thác. Bà con gỡ rong mơ bám ở rạn san hô, công việc cũng không mấy nặng nhọc. Ở xã Bình Trị, việc khai thác rong mơ cũng diễn ra khá tấp nập.
Thường thì bà con ra biển khi trời hửng sáng, cho đến tầm 2 giờ chiều là đã có “chiến lợi phẩm” mang về bờ, tập kết dọc theo bãi biển. Thời giá hiện tại, mỗi kilogam rong mơ khô bán được 5.000 đồng. Nói như người khai thác rong mơ ở xã Bình Hả thì có ngày một gia đình vớt được chừng 200 kilogam rong, thu được số tiền lớn. Theo bà con, trong vòng 1 tuần qua, trung bình các hộ gia đình ở xã này thu được chừng 3 tấn rong mơ.
Tuy nhiên, do sự khai thác quá mạnh nên rong mơ ở vùng biển này ít dần. Đáng chú ý, theo giới khoa học môi trường, rong mơ có vai trò quan trọng trong quá trình điều hòa hệ sinh thái môi trường biển, là nơi trú ẩn sinh sản của một số loài động vật, thủy sản biển. Nếu bị khai thác cạn kiệt sẽ dẫn đến những hệ lụy khó lường.
Chính vì thế, Chi cục bảo vệ nguồn lợi thủy sản Quảng Ngãi đã phải lên tiếng yêu cầu các địa phương khuyến cáo người dân tránh khai thác rong mơ ồ ạt gây tác động xấu đến môi trường sinh thái biển, nhất là đối với nguồn thủy sản ven bờ. Khi khai thác không được “nhổ cỏ tận gốc”, mà phải chừa lại phần gốc chừng 25cm để rong có thể phát triển lại. Riêng huyện đảo Lý Sơn đã có lệnh cấm khai thác loại rong này nhằm bảo tồn hệ sinh thái biển.
Phong trào” khai thác rong mơ ở Quảng Ngãi năm nào cũng diễn ra, chỉ khác nhau ở mức độ khai thác. Cách đây 5 năm, cũng vào thời điểm này tại huyện đảo Lý Sơn và huyện Bình Sơn, cũng có cả trăm người khai thác rong mơ. Nhiều đến độ chính quyền phải ra chỉ đạo hạn chế. Phòng kinh tế hạ tầng của huyện cũng khuyến cáo việc khai thác rong mơ ồ ạt sẽ ảnh hưởng đến môi trường sinh sống của các loài hải sản ven bờ.
Năm 2012 “phong trào” có lắng xuống chút ít, nhưng sang năm 2013 “phong trào” lại lên. Mạnh nhất là người ở thôn Đông, xã An Hải, họ đưa thuyền ra hòn Mù Cu trong khu vực vũng neo trú tàu thuyền để khai thác. Khi đó, mỗi ngày tại khu vực Hòn Mù Cu có hàng trăm tấn mơ tươi được khai thác, làm nghèo nguồn thức ăn cũng như môi trường sinh sản của hàng chục loài hải sản khu vực quanh đảo.
Khai thác nguồn lợi từ biển cả là tất nhiên, nhưng khai thác quá mãnh liệt sẽ làm nghèo tài nguyên biển, làm biến đổi môi trường sống của nhiều loài. Vì vậy, việc khai thác rong mơ cũng cần được tiến hành đúng cách, không tận diệt, để bảo vệ sự bền vững của môi trường.
“Phong trào” khai thác rong mơ ở Quảng Ngãi năm nào cũng diễn ra, chỉ khác nhau ở mức độ khai thác. “Phong trào” có lắng xuống chút ít, nhưng sau đó “phong trào” lại lên, làm nghèo nguồn thức ăn cũng như môi trường sinh sản của hàng chục loài hải sản khu vực quanh đảo. |