Sức sống mới ở Mường Khăng

Ông Hà Văn Khuyển - Bí thư Chi bộ, kiêm Trưởng bản Sài (xã Thiên Phủ) cho biết: “Đời sống của bà con dân bản Sài khác trước nhiều rồi. Giờ thì xe tải lớn, xe con đã có thể chở vật liệu xây dựng vào tận bản và vận chuyển nông lâm sản về xuôi thuận lợi”. Ông Khuyển lý giải: Tên gọi “Thiên Phủ” có tự ngàn xưa. Đây là ước nguyện về một vùng đất được trời che chở, mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu và cũng là nơi giao thoa giữa đất và trời. Nhưng chỉ sau vài trận mưa lớn là cả bản rơi vào cảnh bị cô lập. Vì thế mà đời sống của người dân gặp rất nhiều khó khăn.

Toàn bản có 133 hộ dân với 648 nhân khẩu, chủ yếu là đồng bào Thái, Mường, hiện có nhiều thay đổi nhờ vào phát triển các loại cây trồng nông nghiệp. “Từ một bản nghèo, nay chỉ còn 5 hộ nghèo và 15 hộ cận nghèo, thu nhập bình quân đạt 48 triệu đồng/người/năm. Bản Sài là một trong 4 bản của xã Thiên Phủ đã đạt chuẩn nông thôn mới, nhờ sự chung tay hiến đất, hiến cây, góp ngày công của nhân dân”- ông Khuyển tự hào.

Bà con tại các bản Sài, Dôi, Chong, Sắng, Hàm (xã Thiên Phủ) không chỉ trồng lúa 2 vụ mà còn tích cực trồng cây vụ đông như, đậu, ngô, dưa chuột, bí xanh, nâng cao thu nhập. Từ đất cằn, người dân đã biết tận dụng từng tấc ruộng, luống bãi để làm kinh tế. Chị Vi Thị Nụ - người dân bản Chong chia sẻ: “Ngày xưa, làm ruộng toàn bằng tay, đất cằn cỗi, trồng gì cũng khó. Giờ được Nhà nước hỗ trợ giống mới, hướng dẫn kỹ thuật, năng suất tăng lên hẳn. Vụ bí này nhà tôi ước đạt 2 tấn, thương lái vào tận ruộng thu mua, rất thuận tiện”.

Nói về sự đổi thay này, ông Hà Văn Thủy - Phó Chủ tịch UBND xã Thiên Phủ cho biết: Xã nhận được sự hỗ trợ rất lớn từ các chương trình mục tiêu quốc gia, đặc biệt là Chương trình 1719 dành cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Song song với đó, bà con ở đây không ỷ lại, mà chủ động tiếp thu, ứng dụng và làm giàu từ chính bàn tay, khối óc của mình.

Cũng theo ông Thuỷ, Thiên Phủ đã đưa giống lúa TBR225, Su Mô, Nếp 97, Khẩu Cú vào thâm canh sau khi trồng thử nghiệm thành công. Đây là các giống lúa cho chất lượng gạo trắng và dẻo thơm. Năng suất lúa bình quân đạt 55 tạ/ha, giúp đảm bảo lương thực cho nhân dân, đồng thời mở ra hướng sản xuất hàng hóa. Bên cạnh lĩnh vực nông nghiệp, người dân Thiên Phủ còn phát triển rừng luồng, nứa, vầu, những loại cây lâm nghiệp được xem là mũi nhọn của vùng đất này. Từ đó, sản phẩm OCOP “măng khô xé sợi Mường Khăng” đã ra đời, vươn xa đến các thị trường trong và ngoài tỉnh.

Cùng với nhiệm vụ phát triển kinh tế, đồng bào Thái, Mường ở Thiên Phủ duy trì các hình thức sinh hoạt văn hóa như hát khặp, khua lóng (khua luống), nhảy sạp, khèn bè; lưu giữ các nhạc cụ truyền thống như pí một, sáo ôi... Văn hóa dân gian hiện hữu trong cả những món ăn đời thường như cơm lam, bánh ú, rau rừng, cá nướng, trứng kiến...

Phó Chủ tịch UBND xã Thiên Phủ Hà Văn Thuỷ cho biết thêm: Năm 2025, lần đầu tiên xã tổ chức lễ hội văn hóa Mường Khăng với nhiều hoạt động sôi nổi, thu hút đông đảo người dân tham gia, lan tỏa tình yêu quê hương, đất nước, cổ vũ các tầng lớp nhân dân thi đua lao động, phát triển kinh tế. Từ nông nghiệp, lâm nghiệp đến tiểu thủ công nghiệp, du lịch, dịch vụ... tất cả đang làm thay đổi diện mạo của Thiên Phủ, sớm hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới.