Tọa đàm về tác phẩm “Văn minh Việt Nam” (tác giả Nguyễn Văn Huyên) vừa được tổ chức chiều 13-12 tại Hà Nội, nhân dịp ra mắt sách.
Cuốn sách này cung cấp những tư liệu quý giá về lịch sử hình thành, vị trí địa lý cũng như các đặc điểm văn hóa nổi bật và đặc trưng của Việt Nam từ năm 1945 trở về trước.
Bản thảo cuốn sách được hoàn thành năm 1939 với tựa đề tiếng Pháp “La civilisation annamite”, nhưng phải tới 5 năm sau, năm 1944 mới được xuất bản tại Hà Nội.
Đó là 5 năm kiểm duyệt gắt gao của chính quyền thuộc địa lúc bấy giờ, và cũng là 5 năm kháng cự bền bỉ của tác giả để bảo vệ cho quan điểm của mình.
Và có những trang bản thảo đã không được xuất bản. “Văn minh Việt Nam” viết bằng tiếng Pháp có thể được coi là phát ngôn của người Việt về văn hóa Việt Nam với cộng đồng thế giới.
Công trình này được đặt viết theo nghị định ngày 23/4/1938 do Toàn quyền Đông Dương ký để dùng làm sách giáo khoa cho bộ môn văn hóa Việt Nam trong các trường trung học mới được thành lập.
Là một tác phẩm của một tác giả Việt Nam, nhưng phải chờ đến hơn 50 năm sau ngày xuất bản (1996) mới được dịch ra tiếng Việt và chu du từ những tập tài liệu nghiên cứu chuyên biệt dành cho giới chuyên môn đến một toàn tập dày dặn mà thường chỉ có giới sưu tầm hay nghiên cứu tìm đến, tới một tập sách độc lập dành cho công chúng đông đảo.
Cuối năm 2016, bản dịch tiếng Việt “Văn minh Việt Nam” được Nhã Nam tái bản. Đây là tác phẩm quan trọng bậc nhất trong tủ sách nghiên cứu về đất nước và con người Việt Nam, ra đời trong cùng bối cảnh với “Việt Nam văn hóa sử cương” của tác giả Đào Duy Anh.
“Văn minh Việt Nam” của Nguyễn Văn Huyên là một trong số ít nghiên cứu đặt vấn đề tiếp cận văn hóa Việt Nam một cách tổng thể.
Đào Duy Anh và Nguyễn Văn Huyên, một người viết bằng tiếng Việt, một người diễn đạt bằng tiếng Pháp, là hai tác giả người Việt đầu tiên đã tổng hợp các kết quả nghiên cứu mới nhất của cộng đồng khoa học quốc tế đương thời và sử dụng phương pháp khoa học phương Tây để nghiên cứu các hiện tượng văn hóa và xã hội Việt Nam.
Với 12 chương, “Văn minh Việt Nam” cung cấp một lượng thông tin đồ sộ về con người, xã hội và văn hóa Việt Nam giai đoạn nửa đầu thế kỷ XX.
Cuốn sách thật sự đã trải qua một hành trình dài để đến tay bạn đọc hôm nay. Hi vọng chuyến đi thú vị đó hẳn sẽ chưa dừng lại…