Mừng ngày thống nhất non sông, trên dòng sông Son, sông Gianh và sông Nhật Lệ, các địa phương ở tỉnh Quảng Bình sẽ tổ chức lễ hội đua thuyền truyền thống. Đây là nét văn hóa đặc sắc, phát huy sức mạnh đoàn kết cộng đồng, lôi cuốn đông đảo người dân và du khách đến xem và cổ vũ.
Đọ sức trên dòng Son
Ông Nguyễn Hữu Hồng, Phó Chủ tịch UBND huyện Bố Trạch (Quảng Bình) cho biết, cùng với các hoạt động tham quan, trải nghiệm du lịch ở Di sản Phong Nha – Kẻ Bàng, kể từ năm 2017 đến nay, vào dịp kỷ niệm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, tại Di sản thiên nhiên thế giới Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, huyện Bố Trạch đều tổ chức lễ hội đua thuyền truyền thống trên sông Son.
Tham gia lễ hội đua thuyền truyền thống huyện Bố Trạch lần thứ VI năm 2023 có 10 đội thuyền đua nam, nữ ở các xã, thị trấn trên địa bàn huyện. Lễ hội năm nay diễn ra vào sáng ngày 28/4 tại bến phà sông Son. Mỗi thuyền đua có 21 người, trong đó có 9 đôi chèo và người chèo lái, chèo mũi, gõ sanh.
Chúng tôi nhiều lần đến với Di sản thiên nhiên thế giới Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng vào dịp 30/4 để hoà mình vào lễ hội đua thuyền truyền thống trên sông Son. Ngay từ sáng sớm, dọc hai bờ sông Son đoạn từ di tích lịch sử bến phà Xuân Sơn đến cầu Xuân Sơn chen kín bước chân du khách và người dân đến xem hội đua thuyền.
Nối liền hai bờ sông ở di tích lịch sử bến phà Xuân Sơn là những dây cờ hoa, trên đó có các số ký hiệu để thuyền đua vào vị trí xuất phát. Trên mặt sông, những chiếc thuyền đua được trang trí hình rồng trông thật lộng lẫy và lực lưỡng. Các tay đua mang trang phục truyền thống của từng địa phương, tư thế cầm chầm bơi sẵn sàng cuộc đua.
Khi có hiệu lệnh xuất phát, các đội đua vung chầm đưa con thuyền lướt nhanh về phía trước. Nhìn những động tác buông chầm đều đặn, khoẻ khoắn, dứt khoát của các tay đua như bước chân của rồng trên mặt sông xanh.
Suốt cả chặng đua, những con thuyền rượt đuổi nhau tiến lên phía trước với những pha tranh đua quyết liệt, hấp dẫn. Trong khi đó, người xem ở hai bờ sông tại vị trí xuất phát lại ngóng trông, chờ đời và dõi mắt theo thuyền đua của đội nào vươn lên dẫn đầu với khoảng cách bao xa… cũng khá hồi hộp.
Ngân vang sóng nước Nhật Lệ
Trong khuôn khổ các hoạt động “Tuần lễ Văn hóa - Du lịch Đồng Hới năm 2023", vào sáng ngày 30/4 này, trên dòng Nhật Lệ sẽ diễn ra lễ hội đua thuyền truyền thống Đồng Hới năm 2023.
Lễ hội đua thuyền truyền thống trên sông Nhật Lệ bắt nguồn từ hội bơi trải “Lục niên cạnh độ” (6 năm tổ chức 1 lần). Sách Đại Nam nhất thống chí viết “Cứ cách 6 năm vào những năm Tý, Ngọ, dân chài hai phía tả, hữu ngạn sông Nhật Lệ tổ chức thi bơi trải một lần gồm 6 làng Động Hải, Hà Thôn, Phú Mỹ, Hướng Dương, Phú Địa và Cừa Thôn; bởi vậy người ta gọi là “Lục niên cạnh độ”.
Nhằm gìn giữ, trao truyền nét văn hoá của hội bơi trải “Lục niên cạnh độ”, những năm gần đây tại lễ hội đua thuyền truyền thống trên sông Nhật Lệ, thành phố Đồng Hới đã tổ chức nghi lễ Trình mũi và Buông phao theo thể thức dân gian của người dân miền biển, mang đậm dấu ấn nguyên sơ, giản dị nhưng cũng rất nghiêm trang và linh thiêng.
Tham gia lễ hội đua thuyền trên sông Nhật Lệ năm 2023 này có 8 đội thuyền của xã Bảo Ninh 4 thuyền và các đơn vị Quang Phú, Đồng Hải, Hải Thành, Phú Hải mỗi đơn vị 1 thuyền với cự ly đường đua dài 12,9km.
Bà Hoàng Thị Thanh Nhung, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đồng Hới cho biết: Tổ chức lễ hội đua thuyền truyền là hoạt động văn hoá thể thao nhằm duy trì, quảng bá và giới thiệu đến du khách và người dân nét đặc trưng văn hoá truyền thống của ngư dân miền biển Đồng Hới.
Ngày hội đoàn kết
Cũng vào dịp mừng ngày hội thống nhất non sông năm nay, lần đầu tiên, huyện Tuyên Hóa (tỉnh Quảng Bình) sẽ tổ chức giải đua thuyền truyền thống trên sông Gianh.
Tham gia giải đua thuyền truyền thống trên sông Gianh năm 2023 của huyện Tuyên Hóa có 19 đội đua đến từ 19 xã, thị trấn. Các đội đua được chia thành 4 bảng thi đấu vòng loại để chọn 4 đội nhất vào thi đấu lượt chung kết hạng A; 4 đội nhì mỗi bảng thi đấu lượt chung kết hạng B.
Trong số 19 đội đua đến từ 19 xã, thị trấn trên địa bàn huyện Tuyên Hoá, có 10 xã lần đầu tiên có đội đua thuyền tham gia. Để hỗ trợ cho các địa phương lần đầu tham gia giải, UBND huyện Tuyên Hoá đã mua mới 10 chiếc thuyền đua composite để cấp cho các đội đua. Với sự chuẩn bị chu đáo và hào hứng, giải đua thuyền truyền thống trên sông Gianh ở huyện Tuyên Hoá lôi cuốn đông đảo người dân và du khách tới xem và cổ vũ.
Lễ hội đua thuyền truyền thống mừng ngày thống nhất non sông diễn ra tại các địa phương ở tỉnh Quảng Bình là ngày đoàn kết, thể hiện thượng võ của người dân vùng sông nước. Thông qua lễ hội đua thuyền không chỉ lôi cuốn du khách thập phương về Quảng Bình khám phá, trải nghiệm du lịch, mà còn tìm hiểu nét văn hoá đặc sắc đã thấm sâu trong cốt cách của người dân nơi đây.