Nhận lời mời của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad thăm chính thức Việt Nam từ ngày 26-28/8. Sáng ngày 27/8, Lễ đón chính thức Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad được tổ chức trọng thể tại Phủ Chủ tịch. Sau Lễ đón, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã hội đàm với Thủ tướng Mahathir Mohamad.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad. Ảnh VGP/Quang Hiếu.
Tại hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ tin tưởng chuyến thăm sẽ thành công tốt đẹp, góp phần quan trọng vào việc củng cố tình hữu nghị và quan hệ Đối tác Chiến lược Việt Nam - trong tình hình mới. Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad khẳng định Malaysia luôn coi trọng tăng cường quan hệ Đối tác Chiến lược với Việt Nam, láng giềng thân thiết và đối tác tin cậy tại khu vực, đặc biệt là trong khuôn khổ Cộng đồng ASEAN.
Trao đổi về quan hệ hai nước, hai nhà lãnh đạo bày tỏ hài lòng về sự phát triển mạnh mẽ của quan hệ Việt Nam – Malaysia thời gian qua; nhất trí trong bối cảnh khu vực châu Á - Thái Bình Dương nói chung và ASEAN nói riêng đang đứng trước những thay đổi sâu sắc, cơ hội và thách thức đan xen, hai nước cần tăng cường và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Đối tác Chiến lược theo hướng ngày càng đi vào thực chất, hiệu quả hơn, vì lợi ích nhân dân hai nước, vì hoà bình, hợp tác, phát triển thịnh vượng trong khu vực và trên thế giới.
Trên cơ sở đó, hai bên nhất trí tăng cường hơn nữa trao đổi đoàn cấp cao và hai nhà lãnh đạo nhất trí sớm ký kết Chương trình Hành động triển khai quan hệ Đối tác chiến lược 2020 – 2025, trong đó chú trọng tăng cường hợp tác kinh tế; làm sâu sắc hợp tác chiến lược, quốc phòng và an ninh; củng cố quan hệ đối tác trong các lĩnh vực chủ chốt như hợp tác biển, đổi mới sáng tạo, khoa học, giáo dục, lao động.
Hai Thủ tướng đánh giá cao kết quả hợp tác ngày càng hiệu quả, thực chất trên lĩnh vực quốc phòng, an ninh, hợp tác pháp luật; nhất trí sớm thiết lập và triển khai các cơ chế quốc phòng song phương, trong đó có Ủy ban Cấp cao về Hợp tác Quốc phòng, Tham vấn Hải quân; thúc đẩy ký kết các văn kiện hợp tác như Bản ghi nhớ về hợp tác quốc phòng mới; Bản ghi nhớ về thiết lập cơ chế tuần tra chung và đường dây nóng trên biển, Hiệp định chuyển giao người bị kết án tù, Hiệp định phòng, chống mua bán người, Bản ghi nhớ về hợp tác pháp luật. Hai bên chia sẻ kinh nghiệm phòng chống tham nhũng, nhất trí mở rộng hơn nữa hợp tác giữa các cơ quan chuyên môn, coi đây là một trong những lĩnh vực trọng tâm nhằm xây dựng Chính phủ kiến tạo, liêm khiết, hành động.
Hai Thủ tướng nhận định hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư luôn là điểm sáng trong quan hệ hai nước; trong đó Malaysia là một trong những đối tác thương mại và nhà đầu tư hàng đầu của Việt Nam. Kim ngạch thương mại giữa hai nước năm 2018 đạt 11,5 tỉ USD (tăng hơn 13% so với năm 2017); Malaysia là nhà đầu tư lớn thứ 8 vào Việt Nam, với gần 600 dự án với tổng vốn hơn 12 tỷ USD. Tuy nhiên, hai nhà Lãnh đạo cho rằng tiềm năng hai nước còn lớn, cần tiếp tục thúc đẩy, tìm ra hướng đi mới, hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh liên kết kinh tế khu vực đang phát triển mạnh mẽ, để sớm đạt mục tiêu kim ngạch thương mại 15 tỷ USD.
Về hợp tác trên biển, hai Thủ tướng cho rằng đây là lĩnh vực có liên quan đến an ninh, chủ quyền và phát triển của cả hai nước; cần tiếp tục mở rộng, chia sẻ kinh nghiệm xây dựng chiến lược kinh tế, khoa học, năng lượng biển. Hai Thủ tướng hoan nghênh hai bên đã thống nhất nội dung, tiến tới sớm ký kết Bản ghi nhớ về Hợp tác thực thi pháp luật và tìm kiếm cứu nạn trên biển, đồng thời tăng cường phối hợp giải quyết vấn đề ngư dân, tàu cá bị bắt trên tinh thần nhân đạo và quan hệ láng giềng hữu nghị giữa hai nước cũng như luật pháp quốc tế.
Hai Thủ tướng nhất trí với tư cách hai nước láng giềng thân thiết ven Biển Đông, có an ninh và lợi ích gắn kết, Việt Nam và Malaysia sẽ hợp tác chặt chẽ cùng ASEAN bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông. Hai Thủ tướng chia sẻ quan ngại sâu sắc về những diễn biến gần đây ở Biển Đông, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982; tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý; không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, không quân sự hóa, thực hiện đầy đủ và nghiêm túc Tuyên bố DOC và phấn đấu sớm đạt được COC thực chất, hiệu quả và ràng buộc pháp lý.
Sau hội đàm, hai Thủ tướng đã chứng kiến Lễ ký kết Ý định thư về việc ký Bản ghi nhớ về Hợp tác thực thi pháp luật và tìm kiếm cứu nạn trên biển và trao đổi Thư về việc thành lập Nhóm Nghị sỹ hữu nghị Malaysia - Việt Nam.