Vụ tàn phá Vườn quốc gia ở Nam Định: ‘Chuyển cơ quan cảnh sát điều tra nếu có dấu hiệu hình sự’

Liên quan vụ việc người dân ở Nam Định tự ý huy động nhân lực, máy móc vào Vườn quốc gia Xuân Thủy chặt cây, hút cát Đại Đoàn Kết Online vừa phản ánh, chiều ngày 23/8, Văn phòng UBND tỉnh Nam Định phát đi văn bản gửi Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, UBND huyện Giao Thủy truyền đạt ý kiến chỉ đạo xử lý của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Trần Anh Dũng.

Kiểm tra, xác minh, xử lý nghiêm

Theo văn bản, theo phản ánh của UBND huyện Giao Thủy, trên khu vực Cồn Lu nằm trong phân khu phục hồi sinh thái thuộc Vườn quốc gia Xuân Thủy thuộc địa giới hành chính xã Giao Lạc giáp ranh giới xã Giao Xuân xảy ra việc hộ gia đình ông Nguyễn Văn Phê tự ý huy động máy móc hút cát cải tạo bãi và chặt phá cây phi lao, cây ngập mặn.

Chỉ đạo xử lý vụ việc, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Trần Anh Dũng “giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, UBND huyện Giao Thủy, các đơn vị liên quan kiểm tra, xác minh và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo đúng quy định của pháp luật”; thêm rằng: “Chuyển cơ quan cảnh sát điều tra nếu có dấu hiệu vi phạm hình sự. Báo cáo Tỉnh ủy, UBND tỉnh trong tháng 8/2023”.

Tự ý chặt 460 m2 cây rừng ngập mặn tái sinh, 4.000 m2 cây phi lao, cải tạo 4.220 m2 đất bãi bồi trong Vườn quốc gia

Trước đó, như Đại Đoàn Kết Online đã thông tin, vào ngày 7/6, qua tuần tra, Đoàn công tác gồm đại diện Vườn quốc gia Xuân Thủy, UBND xã Giao Lạc, Hạt Kiểm lâm Giao Xuân Hải và Đồn Biên phòng Ba Lạt phát hiện tại khu vực Cồn Lu (vị trí tọa độ E00607295 - N02234672) thuộc địa phận quản lý hành chính xã Giao Lạc giáp ranh giới xã Giao Xuân (huyện Giao Thủy) nằm trong Phân khu phục hồi sinh thái thuộc Vườn quốc gia Xuân Thủy xảy ra việc người dân tự ý huy động máy móc, thuê nhân công hút cát cải tạo bãi, chặt phá cây phi lao, cây ngập mặn tại đây. Sau khi vụ việc được phát hiện, Đoàn công tác liên ngành đã lập biên bản, yêu cầu chủ phương tiện tạm dừng mọi hoạt động, giữ nguyên hiện trường và tự trông coi, quản lý, không được tự ý di dời khỏi hiện trường.

Vào ngày 8/6, Đoàn đã làm việc với các cá nhân liên quan là ông Nguyễn Văn Phê (50 tuổi, trú khu Đông Nhất, thị trấn Ngô Đồng, huyện Giao Thủy), ông Trần Văn Hạp (66 tuổi, trú xóm 8, xã Giao Lạc, huyện Giao Thủy) để xác minh vụ việc.

Theo khai nhận của ông Phê, chính người này đã thuê một người tên Hiếu ở địa phương cùng phương tiện vào khu vực Cồn Lu hút cát, cải tạo bãi; thuê vợ chồng ông Huỳnh, bà Dung chặt phá cây. Tuy nhiên, người này khai đã chỉ đạo bà Dung chặt một số cây phi lao để cắm vây còn phần diện tích cây ngập mặn ở khu vực rừng tái sinh là do ông Huỳnh tự ý chặt. Đoàn công tác sau đó đã yêu cầu ông Phê và những người làm thuê giữ nguyên hiện trạng, không được di chuyển máy móc, phương tiện ra khỏi hiện trường.

Đến ngày 12/6, trên cơ sở báo cáo của Vườn quốc gia Xuân Thủy, UBND huyện Giao Thủy đã tổ chức hội nghị giữa các bên liên quan để giải quyết vụ việc trên. Tại đây, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Giao Thủy Cao Thành Nam đã đề nghị các bên liên quan cung cấp hồ sơ, tài liệu và đề xuất giải pháp để giải quyết vụ việc.

Đến ngày 13/6, Ban quản lý Vườn quốc gia Xuân Thủy, đại diện Hạt Kiểm lâm Giao Xuân Hải đã làm việc với Công an huyện Giao Thủy để cung cấp chi tiết hồ sơ vụ việc vi phạm, đồng thời cung cấp các văn bản pháp lý, bản đồ hiện trạng và bản đồ quy hoạch có liên quan tại khu vực vi phạm để hỗ trợ việc điều tra, xác minh và giải quyết vụ việc.

Cũng trong ngày 13/6, Vườn quốc gia Xuân Thủy phối hợp với UBND xã Giao Lạc, Hạt Kiểm lâm Giao Xuân Hải và Đồn Biên phòng Ba Lạt đã kiểm tra, xác minh hiện trường vi phạm để củng cố, hoàn thiện hồ sơ pháp lý có liên quan để báo cáo UBND huyện Giao Thủy.

Theo báo cáo của Vườn quốc gia Xuân Thủy, liên quan vụ việc nghiêm trọng trên, bước đầu cơ quan chức năng ở địa phương xác định khoảng 460 m2 cây rừng ngập mặn tái sinh và khoảng 4.000 m2 cây phi lao đã bị chặt phá; khoảng 4220 m2 đất bãi bồi đã bị tự ý cải tạo.

Tái diễn vi phạm sau 75 ngày bị phát hiện vi phạm

Đáng nói là, trong khi vụ việc đang trong quá trình xử lý thì đến ngày 22/8 qua kiểm tra, Đoàn công tác lại phát hiện tại vị trí ngày 7/6 (2,5 tháng trước) ông Nguyễn Văn Phê và những người làm thuê bị phát hiện, lập biên bản về hành vi chặt cây phi lao, cây ngập mặn, hút cát, tự ý cải tạo đầm bãi lại tiếp tục tái diễn các hành vi tàn phá Vườn quốc gia.

Cụ thể, Đoàn công tác phát hiện có thêm 50 cây Mắm bị chặt phá, diện tích bị chặt phá 240m2; xuất hiện vây và cọc tre, loại dùng để cắm cọc vây, cao theo hướng từ phía trong ra ngoài biển, dài 100 m; xuất hiện một chòi canh coi được dựng mới hoàn toàn bằng 9 cột bê-tông, cao 4-5 m, rộng 36 m2 ở vị trí mép ngoài cồn cát cao…

Riêng tại khu vực tiếp giáp quản lý địa giới hành chính tiếp giáp giữa xã Giao Lạc và xã Giao Xuân, Đoàn phát hiện một máy hút cát không hoạt động, không người trông giữ, đặt tại vị trí cồn cát cao; phát hiện một hố hút cát mới rộng 50m2, sâu 2m.

Kiểm tra về hướng do xã Giao Xuân quản lý hành chính, Đoàn phát hiện cách vị trí giáp ranh về phía Tây Nam khoảng 1km có một hố hút cát rộng 500 m2, sâu 1,5 m; có 2 máy hút cát không hoạt động, không người trông giữ…

Hiện trạng trên tại khu vực Cồn Lu sau đó đã được nhà chức trách địa phương lập biên bản kiểm tra.

Vườn quốc gia Xuân Thủy nằm ở cửa Ba Lạt, nơi sông Hồng đổ về biển với một bên là huyện Giao Thủy (Nam Định) một bên là huyện Tiền Hải (Thái Bình). Vườn có vùng lõi rộng khoảng 7.000 ha, cả vùng đệm rộng khoảng 14.000 ha, là một hệ sinh thái đất ngập nước vùng cửa sông. Từ năm 1989 Vườn đã tham gia Công ước Ramsar và từ năm 2004 được UNESCO công nhận là vùng lõi của Khu dự trữ sinh quyển vùng châu thổ sông Hồng.

Đặc trưng của Vườn là bạt ngàn cây sú vẹt, mênh mông đầm bãi với rất nhiều loài thủy sản. Vườn cũng được biết đến như một “ga chim” khi hàng năm các loài chim di trú trên hành trình tránh rét thường về đây “dưỡng sức”, chuẩn bị cho hành trình tiếp theo. Lâu nay, Vườn không chỉ là địa chỉ tìm đến của các nhà nghiên cứu mà còn là địa chỉ tham quan, trải nghiệm của nhiều du khách, hội, nhóm…

Tuy nhiên, trong nhiều năm qua nhiều vụ việc xâm hại Vườn quốc gia này đã được ghi nhận.