Ngày 21/3, TP.Hà Nội, Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học “Phát huy các giá trị và nguồn lực văn hóa xây dựng Thủ đô Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”.
Đến dự hội thảo có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng cùng đông đảo các nhà khoa học, quản lý văn hóa trung ương và địa phương.
Hà Nội: Nơi hội tụ nhân tài, kết tinh, lan tỏa văn hóa
Phát biểu tại hội thảo, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng khẳng định: “Trải qua bao biến thiên, thăng trầm của lịch sử, Thủ đô Hà Nội luôn phát huy vai trò là trái tim của cả nước, là trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế của cả nước; nơi đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và sản sinh ra nhiều nhân tài kiệt xuất của đất nước”.
Tham luận tại hội thảo, Giáo sư Hồ Sĩ Quý khẳng định, bản sắc văn hóa Hà Nội nằm trong tổng thể văn hóa Việt Nam. Ông Quý cũng cho rằng, rất nhiều di tích, di sản của Hà Nội đến nay đã gần như trở thành biểu tượng và mang giá trị lịch sử như: Hồ Gươm, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Núi Nùng, đền Cổ Loa, Ô Quan Chưởng...
Ngoài ra, văn hóa Hà Nội còn là kết tinh của những nền văn hóa khác, trong đó có văn hóa Pháp. Một số địa danh du lịch có tiếng của Hà Nội hiện nay như: Nhà Kèn, Nhà hát Lớn, Hỏa Lò, ga Hàng Cỏ, cầu Long Biên, Nhà thờ Lớn, chợ Đồng Xuân... đều là những di sản có giá trị vật thể bên cạnh các giá trị văn hóa phi vật thể đã được lưu giữ hơn ngàn năm qua của Hà Nội.
Nhìn nhận văn hóa từ góc nhìn phát triển đô thị, GS.TS Trương Quang Hải cho rằng, Hà Nội có điều kiện thiên nhiên đặc thù, địa hình thuận lợi lại là thành phố có sông Hồng chảy qua, có hệ thống đường bộ, giao thông phát triển, có nhiều di tích ven sông... Hà Nội là nơi hội tụ nhân tài, kết tinh, lan tỏa văn hóa của cả nước.
Hà Nội không chỉ là nơi sinh sống, làm việc, mà còn là nơi gắn bó, yêu thương
Theo PGS Lê Quý Đức, hiện nay, nhiều người từ các nơi khác về Hà Nội vẫn mang tâm lý về Thủ đô để làm ăn, sinh sống, chưa có ý thức xây dựng mình thành người Hà Nội.
PGS Lê Quý Đức bày tỏ: “Việc giáo dục con cái, thế hệ trẻ trong những gia đình, dòng họ ở Hà Nội đang là vấn đề lớn đặt ra. Đặc biệt, với những gia đình từ các địa phương khác đến Hà Nội, cần coi Hà Nội không chỉ là nơi sinh sống, làm việc, mà còn cần là nơi gắn bó, yêu thương”.
Để xây dựng, phát huy giá trị văn hóa của người Hà Nội với sự kế thừa và giao thoa, 4 nhóm giải pháp được PGS.TS Phạm Duy Đức đưa ra. Trong đó nhấn mạnh đến việc Hà Nội cần tập hợp đội ngũ văn nghệ sĩ đông đảo ở Thủ đô, góp phần lan tỏa những giá trị tốt đẹp của văn hóa truyền thống cũng như văn hóa trong thời đại mới.
Còn theo GS.TS Đỗ Thị Minh Đức, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của Hà Nội được biến đổi theo thời gian, theo những quy hoạch đô thị từng thời kỳ. Trong đó, sông Hồng đang ngày càng thể hiện là một tài nguyên quý giá trong quy hoạch và phát triển đô thị Hà Nội.
Cho đến thời điểm hiện tại, Hà Nội đã có 8 cây cầu qua sông Hồng và tương lai sẽ có thêm 10 cây cầu nữa bắc qua sông Hồng nữa. Ngoài ra, vùng Thủ đô với Thủ đô Hà Nội là đô thị hạt nhân đặc biệt và 9 tỉnh xung quanh là các đô thị vệ tinh đang tạo ra giá trị lớn cho việc hội tụ, lan tỏa văn hóa Hà Nội, điều này giúp cho văn hóa Hà Nội phong phú và đa dạng hơn.
Ngoài việc đánh giá những lợi thế to lớn về giá trị, nguồn lực văn hóa để Hà Nội phục vụ công cuộc phát triển Thủ đô Văn hiến - Văn minh - Hiện đại, các chuyên gia cũng chỉ ra một số hạn chế, nhược điểm trong việc xây dựng văn hóa Hà Nội trong thời đại mới. Nhiều ý kiến bày tỏ quan tâm đặc biệt đến việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh góp phần xây dựng Thủ đô Văn hiến - Văn minh - Hiện đại.