Ngày 6/6, TAND TP HCM đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm bị cáo Nguyễn Thị Bích Hạnh, cựu Phó Cục trưởng Cục Thuế TP HCM cùng 66 bị cáo đồng phạm trong các sai phạm xảy ra tại Công ty CP Phát triển nhà Thủ Đức (Thủ Đức House), Công ty Sài Gòn Tây Nam và Cục Thuế TP HCM.
Tại hòa, hơn 55 Luật sư đã đăng ký tham dự phiên tòa với vai trò bào chữa cho các bị cáo trong vụ án. Tòa cũng triệu tập gần 250 người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong vụ án.
Trong ngày đầu xét xử, đại diện VKSND Tối cao đã dành phần lớn thời gian công bố bản cáo trạng truy tố bị cáo Nguyễn Thị Bích Hạnh và 66 bị về nhiều tội danh bao gồm: Buôn lậu; vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng; thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; vận chuyển trái phép hàng hóa tiền tệ qua biên giới; lừa đảo chiếm đoạt tài sản; sản xuất, buôn bán hàng giả; làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức; sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan tổ chức; vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng;…
Nội dung cáo trạng xác định, trong giai đoạn từ năm 2016 - 2020, bị cáo Trịnh Tiến Dũng (SN 1973, đang bị truy nã quốc tế) đã thành lập, sử dụng nhiều doanh nghiệp ở trong và ngoài nước (Mỹ, Hồng Kông, Malaysia..).
Sau đó, bị cáo này đã giao cho nhiều đồng phạm, là các nhân viên công ty này thực hiện hành vi mua bán hàng hóa giữa các công ty với nhau để hợp thức việc nâng khống thuế GTGT và giá trị hàng hóa.
Cụ thể, các công ty ở trong nước do bị cáo Trịnh Tiến Dũng thành lập thực hiện việc lập hồ sơ bán hàng đã được nâng khống giá trị cho các công ty ở nước ngoài (cũng do bị cáo Dũng thành lập). Sau đó, các công ty ở nước ngoài này của bị cáo Dũng và đồng phạm cũng có hành vi lập hồ sơ mua hàng có giá trị cao để hợp thức việc chuyển tiền trái phép từ Việt Nam ra nước ngoài.
Để qua mặt cơ quan chức năng, bị cáo Dũng chỉ đạo làm giả linh kiện điện tử (ram, chip) có dung lượng, tốc độ cao từ các loại linh kiện dung lượng tốc độ thấp hoặc không có nguồn gốc xuất xứ; làm giả đĩa CD hoặc DVD chứa nhiều phần mềm giả dưới nhãn mác hàng hóa xuất khẩu. Cáo trạng xác định bị cáo chủ mưu trong vụ án là Trịnh Tiến Dũng. Tuy nhiên, do bị cáo này hiện đã bỏ trốn và đang bị truy nã quốc tế nên cơ quan điều tra đã tách thành một vụ án khác để xử lý sau.
Trong vụ án này, HĐXX sơ thẩm triệu tập nhiều cựu quan chức, cán bộ của Cục Thuế TP HCM do liên quan đến các sai phạm, trong đó có bị cáo Nguyễn Thị Bích Hạnh, cựu Phó cục trưởng Cục Thuế TP và 24 bị cáo đồng phạm khác là các cán bộ thuế, hải quan của TP HCM. Trong đó, bị cáo Hạnh và 11 đồng phạm tại Cục Thuế TP HCM bị truy tố về tội “Vi phạm quy định quản lý tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí”. Các bị cáo còn lại thuộc nhóm này, bị cáo buộc về các tội danh như “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và “nhận hối lộ”. Riêng 7 bị cáo là cựu cán bộ hải quan tại các chi Cục Hải quan khác nhau thuộc Cục Hải quan TP HCM bị truy tố về tội danh “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Bản cáo trạng xác định, trong thời gian từ tháng 2/2018 đến tháng 8/2019, các cựu cán bộ Cục Thuế TP HCM tiếp nhận khoảng 19 bộ hồ sơ đề nghị hoàn thuế của Thuduc House. Sau đó, bị cáo Nguyễn Thị Bích Hạnh, cựu Phó Cục trưởng Cục Thuế TP HCM bị cáo buộc ký tổng cộng 15 quyết định (gồm 15 kỳ hoàn thuế thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau) hoàn thuế GTGT trái quy định gây thất thoát số tiền lớn cho nhà nước là 331 tỷ đồng. Riêng 2 hồ sơ đề nghị hoàn thuế GTGT tháng 7/2019 và tháng 9/2019 được xác định đã không được giải quyết hồ sơ hoàn thuế số tiền hơn 65 tỷ đồng. Đối với nhóm cán bộ các chi cục thuế tại quận 1, quận 3, quận 5 bị cáo buộc đã nhận hối lộ gần 500 triệu đồng từ bị cáo Lưu Thị Ngát (Giám đốc công ty TNHH Đầu tư Dịch vụ Khánh Hưng) để “bôi trơn” hồ sơ. Dù vậy, sau khi nhận tiền, các cán bộ chi cục thuế này không thực hiện đúng một số công việc; Không đề xuất cấp trên kiểm tra hoạt động kinh doanh hoặc báo trước việc kiểm tra, thanh tra thuế khiến bị tố ngược.
Đối với nhóm các bị cáo là cựu cán bộ hải quan thuộc cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực I (Hải quan TP HCM) dù được phân công kiểm tra hàng hoá tại cảng Sài Gòn khu vực I nhưng đã không thực hiện đúng trách nhiệm được giao. Cơ quan điều tra xác định việc thiếu trách nhiệm của nhóm bị cáo này là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến toàn bộ số hàng hoá trị giá khoảng 8,2 tỷ đồng nhập khẩu trái phép đã không được phát hiện kịp thời, gây hậu quả thiệt hại cho nhà nước.
Theo dự kiến, phiên tòa sẽ xét xử trong hơn một tháng (6/6-10/7) trước khi tòa nghị án và tuyên án đối với 67 bị cáo trong vụ án này.