Xuất khẩu cá tra năm 2024 có thể đạt 2 tỷ USD

Theo báo cáo từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), giá xuất khẩu cá tra phi lê trung bình đạt khoảng 2.000- 3.500 USD/tấn. Từ đầu năm 2024 đến nay kim ngạch xuất khẩu cá tra đạt 1,56 tỷ USD, tăng 8,9% so với cùng kỳ năm 2023. Mục tiêu ngành hàng cá tra năm 2025, phấn đấu sản lượng dự kiến 1,65 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu khoảng 2 tỷ USD.

Tại hội nghị, ông Trần Đình Luân - Cục trưởng Cục Thủy sản (Bộ NNPTNT), cho biết năm 2024, dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng với sự nỗ lực không ngừng của các doanh nghiệp, sự hỗ trợ của các cơ quan quản lý và hiệp hội, ngành cá tra Việt Nam đạt kết quả đáng mừng cả về chất lượng và giá trị. Sản lượng cá tra năm 2024 ước đạt 1,67 triệu tấn, bằng 99% so cùng kỳ 2023. Tính đến 15/10/2024, kim ngạch xuất khẩu cá tra đạt 1,56 tỷ USD, tăng 8,9% so cùng kỳ năm 2023. Tuy nhiên, theo Cục Thủy sản, mức độ tăng trưởng này chưa đồng đều mà nguyên nhân cơ bản là có sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia và dòng sản phẩm cá thịt trắng khác.

Theo kế hoạch, Việt Nam đề ra mục tiêu nâng cao giá trị trong năm 2025, phấn đấu đạt sản lượng 1,65 triệu tấn, nhưng hướng tới kim ngạch xuất khẩu khoảng 2 tỷ USD. Trong bối cảnh đời sống sản xuất, kinh tế, môi trường đang có nhiều biến động, đây là mục tiêu đòi hỏi nhiều nỗ lực lớn của toàn ngành và nhiều cơ quan chức năng.

Bên cạnh những khó khăn, thách thức cho ngành hàng, các chuyên gia cũng cung cấp các thông tin về xu hướng, tiềm năng của thị trường Halal và các yêu cầu để sản phẩm đạt chứng nhận Halal.

Từ đó, các chuyên gia, đại biểu đã đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển ngành hàng cá tra như: Cần có sự liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp và người nuôi để đảm bảo cung - cầu của thị trường. Các thủ tục trong thực hiện quy hoạch vùng nuôi trồng thủy sản cần kịp thời hơn. Hỗ trợ tháo gỡ các rào cản quốc tế trong xuất khẩu cá tra, quản lý điều kiện sản xuất đối với cơ sở giống thủy sản, cơ sở sản xuất thức ăn thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường. Hình thành các vùng nuôi cá tra bền vững, ứng dụng các giải pháp khoa học tiên tiến, công nghệ trong quản lý và sản xuất cá tra giống, thương phẩm.

Cá tra nuôi chủ yếu tại một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long như Đồng Tháp, An Giang, Cần Thơ, Bến Tre, Vĩnh Long. Tính đến hết tháng 10, sản lượng giống cá bột ước đạt 25,95 tỷ con; cá giống ước đạt 3,9 tỷ con. Ước cả năm 2024, sản lượng cá bột thu hoạch đạt 30 tỷ con; cá giống đạt 40 tỷ con, góp phần đắc lực phục vụ vùng nuôi. Cả nước có 1.920 cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống cá tra; trong đó có 2 cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống bố mẹ, 76 cơ sở sản xuất giống và 1.842 cơ sở ương dưỡng cá tra bột lên cá giống.

Dù khó khăn “bủa vây” người nuôi cá, nhưng xuất khẩu cá tra năm 2024 của Việt Nam tính tới thời điểm này, có nhiều tín hiệu khả quan. Bà Tô Thị Tường Lan - Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) dự báo, kim ngạch xuất khẩu cá tra năm 2024 có thể đạt mục tiêu 2 tỷ USD. Nguyên liệu không dồi dào có thể kéo sang quý I/2025, mùa cao điểm cuối năm là cơ hội để doanh nghiệp cải thiện giá xuất khẩu. Theo bà Lan, cơ hội cho ngành cá tra phát triển là kết quả thuế chống bán phá giá tích cực, lượng tồn kho tại các thị trường chính giảm, cá nguyên liệu không bị dư thừa như năm 2023. Cùng đó là những tín hiệu tích cực từ sự hồi phục nền kinh tế Mỹ, cơ hội tăng thị phần tại các thị trường nhỏ lẻ bên cạnh các thị trường truyền thống và dư địa cho sản phẩm cá tra trên thế giới nhiều tiềm năng.

Để đạt được mục tiêu đề ra, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến đề nghị các bộ, ngành, địa phương phát triển giống cá tra theo hướng công nghiệp, với quy mô sản xuất lớn, đảm bảo an toàn sinh học; kiểm soát chặt chẽ trong quản lý, sử dụng kháng sinh trong nuôi trồng; quản lý chặt chẽ các cơ sở sản xuất giống cá tra, đảm bảo chất lượng nguồn giống; sản xuất, chế biến cá tra phải hướng đến sản xuất xanh, giảm phát thải; nâng cao hiệu quả nghiên cứu khoa học trong nuôi trồng, sản xuất cá tra.

Cùng với việc hình thành chuỗi khép kín trong sản xuất - chế biến - tiêu thụ, cần tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, tận dụng phụ phẩm nhằm gia tăng giá trị sản phẩm. Bên cạnh các thị trường truyền thống cần tìm kiếm và phát triển các thị trường mới tiềm năng; trong đó có thị trường hồi giáo đáp ứng được yêu cầu chứng nhận Halal... “Trong năm tới cần tập trung đột phá vào thị trường Halal với hơn 2 tỷ dân được cho là chìa khóa mở ra cánh cửa cho xuất khẩu nông, thủy sản Việt Nam” - ông Tiến nhấn mạnh, đồng thời đề nghị tỉnh Đồng Tháp, An Giang tập trung cho công nghiệp giống cá tra, đảm bảo về quy mô, an toàn sinh học nhằm đáp ứng nhu cầu của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước.