Anh, EU cùng đua nước rút về Brexit

Đã gần đến thời hạn chót Brexit, nhưng Anh và EU vẫn chưa đạt được thỏa thuận cuối cùng. Nguồn: Reuters.

Thỏa thuận... sắp đạt được

Cả hai bên đàm phán đều nói rằng họ sắp tìm được một cơ sở để đưa ra một hiệp ước nhằm đảm bảo Anh rời khỏi EU một cách trật tự. Tuy nhiên, giới chức hai bên vẫn gặp khó khăn trong việc đưa ra các chi tiết về việc làm thế nào để Bắc Ireland vẫn duy trì được cơ chế thuế giá trị gia tăng (VAT) của EU thời kỳ hậu Brexit.

Thêm vào đó, dù có đạt được một thỏa thuận với EU, chưa chắc Thủ tướng Anh Boris Johnson có thể thúc đẩy Quốc hội Anh ủng hộ nó.

Trưởng đoàn đàm phán của EU về vấn đề Brexit, ông Michel Barnier, chỉ nói rằng quá trình hoạch định thỏa thuận “diễn ra tốt đẹp và mọi thứ đang tiếp diễn” khi mô tả về vòng đàm phán Brexit được tổ chức ngay trước thềm Hội nghị thượng đỉnh EU. Tuy nhiên, một số nguồn tin khác lại cảnh báo rằng thỏa thuận vẫn chưa hoàn thiện. Họ cho rằng Thủ tướng Johnson đang chật vật thuyết phục các đồng minh từ đảng Hợp nhất Dân chủ Bắc Ireland (DUP).

Trong hôm 17/10, DUP tuyên bố không ủng hộ kế hoạch Brexit của Thủ tướng Johnson.

Động thái này được cho là đã giáng một đòn mạnh vào nhà lãnh đạo “xứ sở sương mù” chỉ vài giờ trước khi diễn ra Hội nghị thượng đỉnh EU.

Tuy nhiên, Văn phòng Thủ tướng Anh đã lên tiếng bác bỏ thông tin cho rằng DUP gây khó dễ cho việc công bố thỏa thuận Brexit, thêm rằng các bên vẫn đang tiếp tục làm việc để giải quyết một số vấn đề.

“Chúng tôi đã gần đạt được thỏa thuận” - một quan chức EU giấu tên cho hay, thêm rằng: “Mọi thứ đều đã được giải quyết ổn thỏa, chỉ trừ việc áp dụng cơ chế VAT ở Bắc Ireland”.

Trong khi đó, nhiều quan chức EU tại Brussels tỏ ý hoài nghi rằng thỏa thuận Brexit không thể xuất hiện trước khi Hội nghị thượng đỉnh EU kết thúc, thay vào đó các nhà lãnh đạo sẽ chỉ thông qua nó về mặt chính trị để tạo điều kiện thuận lợi cho việc đưa ra thỏa thuận cuối cùng trong các tuần sắp tới.

Giới lãnh đạo EU cũng hy vọng rằng kỳ Hội nghị thượng đỉnh này sẽ không chỉ tập trung vào vấn đề Brexit, mà còn cả về vấn đề ngân sách của EU, nỗ lực khởi động lại các vòng đàm phán để gia nhập khối của Bắc Macedonia và Albania, và cuộc khủng hoảng ngoại giao với Thổ Nhĩ Kỳ.

Brexit sẽ diễn ra đúng hạn định

Hội nghị thượng đỉnh EU bắt đầu vào tối ngày 17/10 và kéo dài 2 ngày. Vấn đề Brexit có khả năng không xuất hiện ngay trong các phiên thảo luận đầu tiên bởi cần thêm thời gian để ra thỏa thuận cuối cùng.

Thủ tướng Anh Boris Johnson đã cam kết sẽ đưa nước Anh rời khỏi EU vào đúng hạn chót 31/10, dù là có hay không có một thỏa thuận nào. Giới phân tích lo ngại rằng Brexit không thỏa thuận sẽ gây ra tình trạng hỗn loạn về mặt kinh tế. Hôm 16/10, một bản nghiên cứu mới được công bố trong đó dự báo rằng Brexit không thỏa thuận có thể khiến thương mại giữa Anh và EU bị cắt giảm từ 45 - 65%.

Bộ trưởng Brexit Stephen Barclay đã lên tiếng trấn an dư luận sau đó, nói rằng: “Chúng tôi cam kết rời khỏi EU vào đúng ngày 31/10. Chúng tôi nghĩ rằng cách tốt nhất để làm như vậy là đạt được một thỏa thuận, rời khỏi theo cách trật tự và suôn sẻ”.

Các cuộc đàm phán Brexit đầy căng thẳng đã được nối lại từ đầu tuần này, sau khi Anh chịu nhượng bộ về vấn đề hải quan của Bắc Ireland. AFP dẫn một nguồn tin ngoại giao EU cho hay, theo thỏa thuận đang được đàm phán, Bắc Ireland vẫn sẽ áp dụng cơ chế VAT của EU để đảm bảo hoạt động thương mại diễn ra suôn sẻ với Ireland - nước sẽ ở lại EU.

Tuy nhiên, điều này sẽ khiến hai bên phải thiết lập một cơ chế mới bởi Liên hiệp Vương quốc Anh sẽ áp dụng các quy định VAT của riêng họ.