Chậm trễ cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, đất: Có cán bộ nhũng nhiễu

TP HCM đang tập trung giải quyết giấy tờ nhà đất cho người dân.

Dân khiếu kiện nhiều

Sở Tài Nguyên và Môi trường TP HCM cho hay, đến tháng 6/2018 thành phố cấp được hơn 1,5 triệu giấy chứng nhận cho hộ gia đình, cá nhân, đạt gần 96%. Đối với tổ chức, văn phòng đăng ký đất đai, thành phố và Sở TNMT đã cấp 16.475 giấy chứng nhận. Còn 17.303 trường hợp chưa được cấp. Đây chính là lý do tại sao người dân phản ánh, kiến nghị, khiếu nại nhiều.

Ông Trương Lâm Danh – Trưởng ban Pháp chế HĐND thành phố cho hay, qua các đợt giám sát thấy rõ, người dân kiến nghị nhiều về tình trạng chậm trễ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn thành phố. Cụ thể, 24 quận huyện có hơn 9.929 đơn, đơn thuộc phẩm quyền quận, huyện là 7.800 đơn. Nói về nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, đa phần ý kiến khẳng định, sự nhũng nhiễu từ cán bộ, sự phối hợp giữa các sở ngành liên quan, chính quyền địa phương có vấn đề.

Ví dụ điển hình, Sở TNMT thực hiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất cho cơ sở tôn giáo. Thế nhưng, đại diện cơ sở tôn giáo đến phường, xã làm thủ tục lại chật vật với thủ tục, thái độ phục vụ, cách thức làm việc…

Theo đánh giá của Ban Pháp chế HĐND thành phố, việc cấp trùng giấy chứng nhận, chồng ranh, chồng thửa đất ở các quận, huyện đang đô thị hóa như quận 2, quận 7, 9, Thủ Đức, Gò vấp...Trong khi đó, cơ sở dữ liệu của hệ thống bản đồ làm căn cứ để cấp giấy chứng nhận qua các giai đoạn từng bước mới được hoàn chỉnh và đạt mức độ chính xác hơn so với trước đây. Công tác quản lý đất đai ở quận, huyện còn nhiều bất cập.

Là một trong những địa bàn mới đô thị hóa trong những năm gần đây, quận 9 không tránh khỏi tình trạng trên. Hiện quận 9 là một trong những quận tồn tại một số trường hợp chậm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Lý giải về thực tế trên, lãnh đạo UBND quận 9 nhận định, việc chậm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, có sự phức tạp về nguồn gốc, kê khai không đầy đủ, buôn bán giấy tay, có tranh chấp, khiếu nại nên phải chờ kết quả xử lý của tòa án; ngoài ra là cơ sở dữ liệu quản lý còn nhiều bất cập, cộng thêm việc xử lý thiếu chính xác của cán bộ chuyên môn.

Cán bộ nhũng nhiễu

“Sở TNMT nhận trách nhiệm vì chậm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người dân dẫn đến đơn khiếu nại của người dân gửi về nhiều” - ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở TNMT thừa nhận.

Vị này giải thích, thời điểm chưa nhập với Văn phòng đăng ký đất đai thành phố, bình quân một tháng Sở phải ký 3.500 giấy. Đến tháng 6/2015, thời điểm nhập với Văn phòng này, Sở phải ký khoảng 14.000 giấy trong một tháng. Như vậy, có chậm trễ thời gian cấp mới là 30 ngày và đổi giấy là 15 ngày. Từ 10/2017, thực hiện phân cấp nên giao về Văn phòng đăng ký đất đai thành phố thực hiện cho nên không dồn ứ hồ sơ tại Sở.

Ngoài lý do trên, Sở TNMT thành phố khẳng định, có cán bộ thực thi nhũng nhiễu người dân. Ghi nhận có 100 đơn phản ánh cán bộ nhũng nhiễu, cố tình gây khó khăn. Trước thực trạng trên, năm 2016 – 2018 Sở TNMT thành phố xử lý 18 trường hợp, trong đó thay 5 Giám đốc thuộc chi nhánh của quận 1, Bình Thạnh, Tân phú… đồng thời thay 7 Phó Giám đốc chi nhánh.

“Việc khiếu nại về cán bộ nhũng nhiễu khi dân đăng ký đất đai là có. Sở đã mạnh tay xử lý cán bộ nhằm giảm phiền hà cho người dân trong khi thực thi công vụ” - ông Thắng nhấn mạnh. Không dừng lại ở những hạn chế nên trên, việc chậm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất còn bị giới hạn bởi bản vẽ và sơ đồ nhà đất.

Để công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở thuận buồm xuôi gió hơn, Sở TNMT kiến nghị thành phố nên giao việc này cho 24 chi nhánh đăng ký đất đai của 24 quận, huyện xử lý.

Về phía thành phố, UBND TP HCM yêu cầu, đến ngày 30/11 chính quyền các cấp phải có trả lời 17 nghìn trường hợp này cho rõ ràng. Đến ngày hết 31/12 thành phố lập tổ công tác kiểm tra, Chủ tịch quận, huyện phải trả lời. Trường hợp trả lời không đúng thành phố xử lý nghiêm. Vì vậy, từ bây giờ quận, huyện phải rà soát lại.

Mong muốn người dân đảm bảo tốt quyền lợi của mình, ông Nguyễn Toàn Thắng không quên cảnh báo: “Trong 17.303 có 6.921 trường hợp mua không giấy tờ với giá rẻ. Theo quy định, với những trường hợp này không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở. Trước khi quyết định mua đất, nhà người dân nên tìm hiểu kỹ giấy tờ liên quan”.