Chấn chỉnh tình trạng khai thác cát trái phép

Một điểm tập kết cát trên sông Vu Gia.

Mới đây Văn phòng Chính phủ có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình chấn chỉnh, xử lý tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.

Theo đó, Phó Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam tiếp tục tập trung chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, giám sát về hoạt động khai thác, vận chuyển cát, sỏi trên địa bàn tỉnh tuân thủ quy định của pháp luật; kịp thời xử lý các trường hợp vi phạm và trách nhiệm người đứng đầu các địa phương, cơ quan liên quan để xảy ra hoạt động khai thác, vận chuyển cát, sỏi trái phép.

Theo số liệu thống kê, từ đầu năm 2019 đến nay, có 14/20 địa phương đã phát hiện 659 vụ/426 đối tượng về hành vi khai thác cát trái phép và tập kết kinh doanh cát trái phép. Tổng số tiền xử phạt hơn 12 tỷ đồng, tịch thu 4.685 m2 cát, 73 ghe thuyền, 2 ô tô, 1 máy xúc, khởi tố 2 vụ về hành vi khai thác cát trái phép.

Hiện nay trên địa bàn tỉnh có 184 mỏ cát, sỏi được quy hoạch thăm dò, khai thác, trữ lượng khoảng 60 triệu m3. Thế nhưng trong những năm gần đây cát cung không đủ cầu, do Quảng Nam lẫn Đà Nẵng có nhiều công trình lớn cùng với nhiều công trình dân sinh khiến cho nhu cầu vật liệu cát, sỏi liên tục gia tăng. Vì cung không đủ cầu nên tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra khá phức tạp. Liên tục các vụ vận chuyển, khai thác cát trái phép bị phát hiện bắt giữ. Trong đó nóng nhất là tuyến sông Vu Gia - Thu Bồn và dọc tuyến đường 129 ven biển đã gây thất thoát tài nguyên, nguy cơ gây xói lở bờ sông, đất sản xuất của nhân dân.

Riêng tuyến sông Vu Gia - Thu Bồn có 29 mỏ khoáng sản cát, sỏi được cấp phép và khoảng 50 điểm tập kết cát. Với 28 DN được tỉnh cấp phép khai thác cát, sỏi với tổng cộng 37 giấy phép, trong đó chủ yếu tập trung ở tuyến sông nói trên. Tổng trữ lượng cát, sỏi theo các giấy phép khai thác là 7,50 triệu m3, công suất khai thác 1,43 triệu m3/năm.

Theo đại tá Nguyễn Đức Dũng, Phó giám đốc Công an tỉnh, từ Quý 4/2018 đến nay các lực lượng cảnh sát ở Quảng Nam đã xử lý 42 vụ, 42 đối tượng khai thác cát trái phép, xử phạt hơn 700 triệu đồng, tạm giữ một số phương tiện tham gia khai thác cát trái phép.

Ngoài cát tặc, nhiều DN có giấy phép nhưng khai thác không đúng theo phương án được duyệt, như khai thác không đúng giờ quy định, không cắm mốc hoặc cắm mốc không đầy đủ, không đảm bảo an toàn khi vận chuyển cát,… trong khi đó, một số địa phương chính quyền cấp cơ sở còn buông lỏng, thiếu kiên quyết trong kiểm tra, xử lý.

Ông Lê Trí Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, cũng nhận định, công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực này còn bất cập và yêu cầu thời gian tới, các doanh nghiệp và chủ bến bãi phải lắp đặt camera giám sát tại vị trí mỏ và bến bãi tập kết để lưu trữ thông tin, số liệu liên quan phục vụ cơ quan quản lý nhà nước kiểm tra, giám sát.