Chống tham nhũng, lợi ích nhóm trong quy hoạch

Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại Hội trường. (Ảnh: Quốc Anh).

Thẳng thắn nhận xét, từ năm 2011 trở lại đây đã xuất hiện tình trạng “lạm phát quy hoạch”, ĐB Tô Văn Tám (Kon Tum) cho rằng, Dự thảo đã quy định các nguyên tắc cơ bản trong hoạt động quy hoạch cũng như nguyên tắc lập quy hoạch. Qua đó sẽ khắc phục được những hạn chế của công tác quy hoạch hiện nay đó là thiếu tính liên kết, đồng bộ, mâu thuẫn, chồng chéo, không phù hợp với nguồn lực. Tuy nhiên, để ngăn ngừa lợi ích cục bộ, lợi ích nhóm có thể xảy ra theo ông Tám, cần bổ sung mục tiêu hoạt động quy hoạch, đó là “hoạt động quy hoạch phải vì sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Đồng phải đảm bảo nguyên tắc tính khoa học, dự báo, khả thi, tiết kiệm và sử dụng nguồn lực trong hoạt động quy hoạch. “Hoạt động quy hoạch cần có các nguồn lực để đảm bảo và các nguồn lực này cơ bản được Nhà nước đảm bảo. Tuy nhiên, cũng có thể huy động các nguồn lực từ xã hội. Bởi vậy, nên bổ sung vào nguyên tắc này là sử dụng có hiệu quả các nguồn lực của Nhà nước và của xã hội trong hoạt động quy hoạch”- ông Tám nói.

Theo ĐB Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc), quản lý quy hoạch là khâu yếu nhất hiện nay nhất là quy hoạch đất đai chưa minh bạch rõ ràng, nhiều cái thực hiện không đúng cho nên cần bổ sung việc quản lý quy hoạch ngoài thực địa.

Còn ĐB Nguyễn Sỹ Hội (Nghệ An) đề nghị, luật cần bổ sung quy định nội dung quy hoạch không gian biển phục vụ mục đích quốc phòng và an ninh. Theo đó, cần xác định việc xây dựng khu vực phòng thủ bờ, biển ở các khu vực trọng yếu về quốc phòng an ninh là nhiệm vụ trọng tâm.

Giải trình, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng đây là một bước cải cách về thể chế để tạo ra sự đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật hiện nay về quy hoạch. Hiện ta có 95 hệ thống luật pháp luật liên quan đến quy hoạch với 19.250 bản quy hoạch đã được ban hành. Đây là lần đầu tiên chúng ta mạnh dạn cải cách để có sự thống nhất; mạnh dạn thay đổi phương thức quản lý của Nhà nước - trước thiên về mục tiêu quản lý, giờ vừa đảm bảo quản lý vừa đảm bảo kiến tạo, phát triển, phục vụ phát triển. Đây thực sự là công cụ quan trọng để huy động, phân bổ và sử dụng, khai thác các nguồn lực quốc gia.

Chúng ta đã từng sử dụng chủ yếu là nguồn lực nhà nước, nay tổ chức lại để huy động các nguồn lực khác: tư nhân, nước ngoài... vào đầu tư, phát triển. Theo Bộ trưởng, Dự luật đã tuân theo nguyên tắc của kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa một cách hiệu quả, là động lực để đất nước phát triển nhanh hơn, bền vững hơn, thông qua đây huy động được đầu tư từ xã hội, gián tiếp giảm áp lực nợ công; tăng cường liên kết phát triển vùng, phát huy thế mạnh của từng vùng, từng địa phương.

“Lần này chúng ta cũng mạnh dạn đổi mới phương pháp lập quy hoạch theo hướng tích hợp đa ngành, đảm bảo tính nhất quán; khắc phục chia cắt, cục bộ giữa các bộ, ngành, địa phương; tránh xung đột lợi ích và mâu thuẫn, chồng chéo trong phát triển nhưng vẫn đảm bảo quản lý các ngành trong lập quy hoạch và quản lý quy hoạch”- Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.