Chủ động ứng phó ô nhiễm không khí

Trong những ngày đầu tháng 1, tất cả các điểm quan trắc tại Hà Nội đều cho chỉ số chất lượng không khí (AQI) ở mức “xấu”, làm ảnh hưởng tới sức khỏe người dân. Yếu tố thời tiết ảnh hưởng lớn đến chất lượng không khí Hà Nội.

Trước và sau khi không khí lạnh tác động, trời có xu hướng nhiều mây, âm u, sáng sớm sương mù dày đặc, về đêm nhiệt độ giảm mạnh gây cản trở quá trình khuếch tán chất ô nhiễm trong không khí khiến chất lượng không khí xấu đi. Trong suốt 1 tuần qua, đồng loạt các hệ thống quan trắc không khí ghi nhận chất lượng không khí xấu.

Hệ thống quan trắc PAM Air với mạng lưới đo lớn nhất Việt Nam cũng cho thấy, ô nhiễm không khí không chỉ ở Hà Nội, mà còn lan rộng khắp các tỉnh miền Bắc và Bắc Trung Bộ. Theo nhận định của PAM Air, những điểm ô nhiễm lên cao bất thường thường liên quan hoạt động đốt không kiểm soát ngoài trời, hoặc gần nơi phát thải công nghiệp.

Sau 1 tuần, chất lượng không khí ở Hà Nội bị ô nhiễm nặng, nhưng ngày 8/1 đã trở về mức tốt với chỉ số AQI đo được tại 35 trạm quan trắc đều ở ngưỡng tốt. Điều này đến do không khí lạnh tràn sâu xuống đồng bằng mang theo gió mùa Đông Bắc mạnh cấp 3-4 đã khuếch tàn toàn bộ bụi mịn tích tụ nhiều ngày qua lên cao giúp chất lượng không khí ở Thủ đô được cải thiện.

Dự kiến, đợt không khí lạnh này kéo dài nên chất lượng không khí sẽ duy trì ở ngưỡng tốt trong 3-4 ngày tới. Tuy nhiên, theo dự báo, ô nhiễm không khí có thể kéo dài trong những sau đó và từ nay đến tháng 3 sẽ còn nhiều đợt ô nhiễm không khí.

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cũng nhận định, từ nay đến tháng 3 sẽ xuất hiện nhiều hình thái thời tiết khí tượng bất lợi, gây suy giảm chất lượng không khí, ảnh hưởng tới sức khỏe người dân.

Trước tình hình này, Bộ TNMT đã có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố đề nghị triển khai khẩn một số biện pháp nhằm giảm thiểu ô nhiễm. Đối với 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP HCM, Bộ yêu cầu đẩy nhanh việc ban hành và thực hiện kế hoạch phát triển hệ thống giao thông công cộng, ưu tiên phương tiện sử dụng năng lượng sạch, không phát thải; thu hồi, loại bỏ phương tiện cơ giới cũ nát, lạc hậu, không bảo đảm tiêu chuẩn lưu hành gây ô nhiễm môi trường trong thành phố.

Bộ TNMT cũng đề nghị hai thành phố lớn điều tiết, phân luồng giao thông hợp lý để hạn chế tình trạng ùn tắc kéo dài gây ô nhiễm môi trường. Tổ chức và duy trì thường xuyên hoạt động phun nước rửa đường tại các trục, tuyến đường giao thông chính để hạn chế bụi phát tán, đặc biệt trong điều kiện thời tiết hanh khô, lặng gió.

Để cải thiện chất lượng không khí AQI, UBND TP Hà Nội yêu cầu Sở TNMT phối hợp cùng các sở, ngành, quận, huyện, thị xã vận động người dân không đốt rơm rạ, không tái sử dụng bếp than tổ ong. Đồng thời phối hợp Sở Y tế, các sở, ngành liên quan xây dựng kịch bản chi tiết ứng phó, phòng ngừa ô nhiễm môi trường không khí, lồng ghép kế hoạch dài hạn/trung hạn/ngắn hạn về bảo vệ môi trường không khí…

Theo các chuyên y tế, để chủ động bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình, người dân hạn chế mở cửa sổ, cửa ra vào ở những thời điểm chất lượng không khí xấu, trồng cây xanh trong và quanh nhà giúp ngăn bụi, làm sạch không khí. Sử dụng khẩu trang chống bụi khi ra đường.

Trong những ngày thời tiết xấu, người dân không ra ngoài tập thể dục vào buổi sáng và chiều tối - thời gian ô nhiễm nhất trong ngày, đặc biệt người già và trẻ em, các trường học không tổ chức các hoạt động ngoại khóa ngoài trời.