Đề xuất VEC tự bố trí vốn tiếp tục thực hiện dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành

Đã được bố trí hơn 3.882 tỷ đồng từ ngân sách

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, dự án này được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh mục tại văn bản số 1795/TTg-QHQT ngày 5/10/2010. Tiếp đó, Bộ GTVT phê duyệt Dự án tại Quyết định số 2925/QĐ-BGTVT ngày 31/12/2014.

Theo đó, Dự án có chiều dài khoảng 57,8 km, tổng mức đầu tư 31.320 tỷ đồng, gồm: vốn vay ADB (13.654,6 tỷ đồng), JICA (11.975,7 tỷ đồng) và vốn đối ứng (5.689,7 tỷ đồng).

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, quyết định số 2072 ngày 8/11/2012 về việc tái cơ cấu nguồn vốn đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc của VEC, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo số vốn đối ứng các dự án có sử dụng vốn ODA do VEC làm chủ đầu tư được cân đối, bố trí từ ngân sách nhà nước.

Trên cơ sở đó, giai đoạn 2011 - 2018, tại Quyết định số 2072/QĐ-TTg ngày 8/11/2013 về việc tái cơ cấu nguồn vốn đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc của VEC, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo: số vốn đối ứng các dự án có sử dụng vốn ODA do VEC làm chủ đầu tự được cân đối, bố trí từ ngân sách nhà nước.

Theo đó, dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành đã được bố trí 3.882,7 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước. Còn lại khoảng 1.800 tỷ đồng chưa được bố trí.

Tại Nghị quyết số 104 về phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7/2018, Chính phủ đã quyết nghị: “Đồng ý chủ trương cho phép VEC được tiếp tục thực hiện Quyết định số 2072/QĐ-TTg ngày 8/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ về tái cơ cấu nguồn vốn đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc của VEC”.

Tuy nhiên, từ năm 2019 đến nay, dự án không được giao kế hoạch vốn đối ứng cho phần còn lại do một số nguyên nhân liên quan đến kết luận của Kiểm toán nhà nước và việc thực hiện Nghị định số 94/2018 của Chính phủ về nghiệp vụ quản lý nợ công.

Căn cứ quy định pháp luật hiện hành, Bộ Kế hoạch - Đầu tư cho rằng, nếu VEC tự bố trí số, đối ứng còn lại cho dự án sẽ phù hợp.

Bên cạnh đó, phương án này sẽ không gặp một số vướng mắc sau khi VEC được chuyển từ Bộ GTVT về Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp (quy định về phân bổ dự toán ngân sách nhà nước; Chủ thể sở hữu của VEC; Quyết định đầu tư dự án).

Tự cân đối, bố trí số vốn đối ứng tiếp tục làm dự án

Theo Bộ Kế hoạch - Đầu tư phân tích về khả năng cân đối vốn của VEC, trong quá trình xử lý phương án bố trí vốn đối ứng cho Dự án, để đảm bảo hiệu quả, khả năng trả nợ và phù hợp với các quy định của pháp luật, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã kiến nghị VEC tự bố trí vốn đối ứng cho Dự án từ nguồn thu phí tại các dự án do VEC làm chủ đầu tư để bù đắp nguồn vốn thiếu hụt tương ứng với giá trị vốn đối ứng giải ngân.

“Việc sử dụng nguồn thu phí như trên sẽ ảnh hưởng đến phương án tài chính hòa chung dòng tiền 5 dự án do VEC làm chủ đầu tư. Đối với phương án tự cân đối bố trí vốn đối ứng còn lại cho Dự án, tại văn bản số 408/BC-VEC ngày 11/3/2020, VEC cho rằng lũy kế dòng tiền sau thuế 5 dự án luôn dương, VEC đảm bảo khả năng trả nợ.

Tuy nhiên, phương án này vẫn tiềm ẩn nhiều ảnh hưởng tiêu cực đối với phương án tài chính do hiện nay Bộ Tài chính đang yêu cầu VEC phải trả khoản lãi phát sinh đối với khoản tiền 5.334,36 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ bảo lãnh Bộ Tài chính đã ứng trả cho các dự án của VEC”- Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh.

Ngoài ra, việc sử dụng vốn dư của Hiệp định vay ADB lần 2 để hoàn thành các công việc chưa được thực hiện của Hiệp định vay lần 1 của dự án Bến Lức - Long Thành đang được cấp có thẩm quyền xem xét. Trong đó, Bộ Tài chính đã yêu cầu cập nhật, tính toán lại phương án tài chính hòa chung dòng tiền 5 dự án của VEC đảm bảo khả năng trả nợ của doanh nghiệp này.

Do đó, khả năng VEC tự bố trí vốn đối ứng tiếp tục cho dự án triển khai là có tính khả thi, tuy nhiên nguồn tiền cần được tính trong phương án tài chính tổng thể của VEC, đảm bảo các nghĩa vụ trả nợ của VEC đối với các khoản vay thực tế hiện nay (ADB, lãi phát sinh trái phiếu Chính phủ bảo lãnh...)

Dựa vào phân tích trên, Bộ Kế hoạch - Đầu tư kiến nghị Chính phủ thống nhất chủ trương giao VEC tự cân đối, bố trí số vốn đối ứng còn lại từ năm 2019 để tiếp tục triển khai dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành.

Đồng thời, giao Bộ Giao thông Vận tải phối hợp với Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo VEC cập nhật lại các thông số đầu vào (vốn đối ứng tiếp tục bố trí cho dự án, vốn ODA chuyển từ vay lại sang cấp phát, vốn vay của ADB, lãi phát sinh trái phiếu Chính phủ bảo lãnh...), tính toán lại tổng thể phương án tài chính hòa chung dòng tiền 5 dự án do VEC làm chủ đầu tư, đảm bảo khả năng trả nợ của VEC trình cấp thẩm quyền quyết định; chịu trách nhiệm toàn diện trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về tính chính xác của số liệu báo cáo và tính khả thi của phương án tài chính.