Đồ ăn dát vàng có đáng 'đồng tiền bát gạo'?

Vàng không chỉ được dát lên các công trình kiến trúc, nội thất, siêu xe để thể hiện đẳng cấp sang trọng mà còn được tô điểm thêm cho món ăn xa xỉ. Thứ kim loại quý này sẽ được cán thành từng lá mỏng, vảy nhỏ hay vụn để rắc lên đồ ăn, giúp thực khách an toàn khi tiêu hóa, đồng thời nâng tầm giá trị.

Thậm chí, những chiếc kem đúng chuẩn kem dát vàng của Nhật Bản, với một lá vàng 24k nguyên chất được đắp lên trên mà theo quảng cáo, vàng này "tốt cho sức khỏe, đồng thời có tác dụng làm đẹp da".

Tác dụng thì chưa thấy rõ nhưng việc dát vàng lên đồ ăn đã phổ biến trong giới thượng lưu từ rất lâu. Những lá vàng dát mỏng, phủ lên những món ăn đắt tiền như gan ngỗng vỗ béo foie gras, cá ngừ đại dương, trứng cá carvia hay chỉ đơn giản là những que kem vốn luôn chiếm một vị thế đặc biệt đối với giới nhà giàu và siêu giàu trên thế giới.

Ở Việt Nam, trào lưu đồ ăn dát vàng thực sự nở rộ vào năm 2017. Nhiều cửa hàng thực phẩm từ Sài Gòn tới Hà Nội đồng loạt bán kem dát vàng 24k với giá chỉ 89.000-150.000 đồng/cây. Tiếp sau đó, một thương hiệu bánh nổi tiếng cũng mở bán các loại bánh bông lan phủ vàng 24k có giá 250.000 đồng. Đến nay, món ăn dát vàng còn được người dân Việt Nam biến tấu thành lẩu cá dát vàng hay trà sữa rắc vàng.

Người ta vẫn thường nói “đắt sắt ra miếng”, cái gì đắt thì ngon, quý và bổ. Nhưng vàng thì không hẳn vậy. Ăn vàng chẳng có vị gì cả, giá trị dinh dưỡng cũng gần như bằng không; thậm chí, ăn vàng còn có thể khiến bạn gặp tai họa.

Tuỳ tiện ăn vàng sẽ gây ra 2 hiệu ứng: tinh thể vàng kết hợp với protein trong hệ miễn dịch, giúp hệ miễn dịch mạnh hơn một chút, nhưng đồng thời thay đổi cấu trúc protein. Khi đó, hệ miễn dịch hoàn toàn có thể coi nhóm protein khác lạ kia là tác nhân ngoại xâm, từ đó gây dị ứng, mẩn ngứa. Ngoài ra, nếu ăn phải vàng không nguyên chất thì thực sự tai hại, vì một số muối của vàng là chất cực độc, có thể gây chết người nếu tích tụ liều lượng đủ lớn.

Một chuyên gia ngành hóa học chia sẻ, vàng dát vào đồ ăn thường được tán rất nhỏ và mỏng. Về mặt cơ học, nó sẽ không ảnh hưởng gì đến các cơ quan nội tạng khi ăn uống. Về mặt hóa học, vàng cũng không độc hại.

Về cơ bản, vàng được xem là một kim loại quý vì nó bền, gần như không bị biến chất bởi bất kỳ hóa chất nào khác. Vậy nên khi đi vào cơ thể, nó sẽ được đào thải khi bạn giải quyết nỗi buồn trong toilet.

Nhiều người cho rằng dát vàng lên thực phẩm có thể khiến món ăn ngon hơn nhờ vào tác động tâm lý bởi theo một nghiên cứu từ ĐH Oxford, việc bày biện và trang trí thực phẩm có tác động đến vị giác và trải nghiệm trong bữa ăn. Tuy nhiên, hiệu ứng này xảy ra ngay cả khi không cần dùng đến vàng, nên có thể nói vàng ở đây không đóng nhiều vai trò. Có lẽ, lý do duy nhất chính là vàng là biểu tượng của sự xa xỉ.

Trên thực tế, dát vàng lên thức ăn chỉ nhằm mục đích tận hưởng cảm giác có tiền, vì tò mò, muốn thưởng thức các món ăn sang chảnh mà trước nay giới nhà giàu vẫn ăn chứ chẳng vì lợi ích gì khác.