Dùng sả và gừng đúng cách trong mùa dịch

B.Phúc (tổng hợp)• 24/02/2022 16:51

Sả, gừng là bài thuốc dân gian rất tốt, tuy nhiên người âm hư nội nhiệt mà dùng nhiều vị gừng, sả, làm tổn chân âm tân dịch dẫn đến biến chuyển xấu khó lường với sức khỏe.

Sả có nhiều công dụng quý nhưng không phải ai cũng dùng được.

Sả có chứa nhiều loại vitamin B1, B2, B3, B5, B6, axit folic và khoáng chất quan trọng như kali, canxi, magie, phốt pho, mangan, đồng, kẽm và sắt là các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe.

Theo dược tính, sả có mùi thơm, tính ấm, làm ra mồ hôi, chống viêm, tiêu đờm… dùng rất thích hợp cho người thể "phế tỳ hàn thấp" bị Covid-19 với các biểu hiện sốt, ớn lạnh, ho đàm nhiều, đờm loãng, không ra mồ hôi hoặc ít mồ hôi, bụng đầy, chậm tiêu, nôn ói, nhức mỏi.

Tuy sả có hiệu quả như vậy, nhưng trong một số trường hợp lại không nên hoặc hạn chế dùng như: Người gầy gò, nóng nhiệt, âm hư, ra nhiều mồ hôi, giai đoạn sốt cao, miệng khô khát "nhiệt đã tà nhập lý". Hoặc giai đoạn hết sốt người nóng bứt rứt, khó ngủ, ho khan, mất khứu giác, da khô sần "do âm hư nhiệt tà còn lưu"... Các trường hợp này nên kiêng dùng sả, hoặc chỉ dùng với số lượng rất ít khi thật sự cần thiết.

Dùng củ gừng như thế nào?

Người gầy nóng, ra nhiều mồ hôi không nên dùng gừng.

Theo Đông y, gừng tươi vị thuốc gọi là sinh khương. Gừng có vị cay, tính ấm vào ba kinh phế, tỳ, vị.

Tác dụng giải biểu, tán hàn, ôn trung, hành thủy, tiêu đàm, giải độc. Gừng để khô "càn khương" tính nóng ôn, ấm tỳ vị… Gừng nướng, sao đen - "hắc khương" có tác dụng ấm can thận…

Theo sách Tuệ Tĩnh: "Gừng vị cay tính ấm, thông khí tỉnh thần, thông 9 khiếu, trừ tà khí, phục hồi chính khí...". Gừng có chứa tinh dầu, các loại vitamin B1, B2, B6, C, và chất khoáng giúp tăng cường sức khỏe.

Theo dược tính gừng tươi có vị cay tính ấm vào ba kinh phế, tỳ, vị nên dùng rất tốt đối với thể "tỳ phế khí hư nội hàn thấp" bị Covid-19, biểu hiện sốt ớn lạnh, ho đàm nhiều, ho tức ngực, bụng đầy, chậm tiêu rất tốt.

Kiêng kỵ khi dùng gừng:

Tuy có nhiều công dụng đối với sức khỏe nhưng không phải ai cũng dùng được gừng. Những người tỳ phế nhiệt, biểu hiện ho khan, ho cơn, ho không có đàm, cầu táo khó, tiểu vàng ít, người vốn gầy nóng âm hư, dễ ra nhiều mồ hôi không dùng hoặc dùng hạn chế gừng.

Phụ nữ có thai không nên dùng gừng hoặc các giai đoạn sốt lui nhiệt tà lưu lại, nóng bứt rứt, da nổi mụn nhọt cũng không nên dùng gừng.

Tóm lại, sả, gừng là bài thuốc dân gian tác dụng thanh nhiệt dưỡng âm, phát hãn, giải biểu, trừ ngoại tà, hóa đàm, bớt ho… tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ điều trị triệu chứng của bệnh Covid-19 rất hiệu quả. Tuy nhiên sả, gừng mỗi vị đều có tính vị hàn nhiệt công dụng khác nhau, khi dùng nên gia giảm phù hợp thể chứng hàn nhiệt, giai đoạn bệnh của từng người.

Do đó không nên dùng nguyên các bài chia sẻ trên mạng (có thể dùng cho người còn khỏe) với người ốm, người bệnh Covid-19. Bởi nếu người âm hư nội nhiệt mà dùng nhiều vị gừng, sả, làm tổn chân âm tân dịch dẫn đến biến chuyển xấu khó lường với sức khỏe, thậm chí tính mạng.

Cách pha chế trà chanh sả gừng ngon, tốt cho sức khoẻ

Nước uống trà chanh sả gừng là một thức uống tốt cho sức khỏe, vị ngọt thanh của đường phèn, vị chua thơm của chanh, của sả, vị cay nồng của gừng tươi hoà quyện với nhau tạo nên vị ngon rất đặc trưng, không những thế đây còn là thức uống giải cảm, bài trừ độc tố và giảm cân cực kỳ hiệu quả.

Nguyên liệu pha chế trà chanh sả gừng

Nước lọc: 1 lít.

Đường phèn: 200 g, bạn cũng có thể sử dụng đường thốt nốt hay đường cát trắng bình thường để thực hiện cách pha chế trà chanh sả gừng ngon đúng chuẩn nhé.

Mật ong; 100 ml, chọn mật ong rừng cho ngon và bổ dưỡng.

Gừng tươi: 150 g.

Sả: 200 g.

Chanh tươi: 10 trái.

Lá bạc hà: 1 nắm.

Đá viên nhỏ: Vừa đủ dùng.

Thực hiện pha chế trà chanh sả gừng

Gừng tươi: Gọt vỏ, rửa sạch, giã nhỏ.

Sả: Lột lớp bỏ bên ngoài, đập dập, thái khúc 5 cm.

Lá bạc hà: Rửa sạch từng lá, để ráo.

Chanh tươi: Rửa sạch, 2 trái thái lát mỏng, chú ý tách hết hạt, 8 trái còn lại lấy nước cốt chanh.

Cho 1 lít nước và 200 g đường phèn vào nồi đun sôi đến khi đường tan hết thì cho 100 ml mật ong vào, khuấy tan đều, nêm nếm lại vị ngọt sao cho vừa uống, tiếp tục cho gừng giã nhỏ, sả đập dập, thái khúc vào, đun thêm 20 phút nữa rồi tắt bếp, để nguội, bạn nhớ đậy kín nắp trong quá trình đun và vặn lửa nhỏ vừa để cách pha chế trà chanh sả gừng ngon đậm đà và thơm hơn nhé.

Khi hỗn hợp nguội bạn cho vào bình thuỷ tinh cùng với nước cốt chanh, chanh thái lát, khuấy nhẹ đều, chú ý là nên rót qua rây lọc để lấy phần nước, bỏ phần sả, gừng đã nấu kỹ.

Cho một ít đá viên vào ly, rót trà chanh sả gừng đã pha chế vào, trang trí thêm một vài lá bạc hà cho đẹp mắt nữa là bạn đã có thể thưởng thức hương vị thơm ngon, hấp dẫn của món trà chanh sả gừng.

Ly trà chanh sả gừng có màu vàng nhạt, trông rất hấp dẫn, dậy mùi thơm, vị ngọt thanh khiết hoà lẫn vị chua cay nồng nhẹ rất vừa miệng và thơm ngon.

Lưu ý, với thức uống này bạn có thể uống nóng hay uống lạnh tuỳ theo sở thích, khẩu vị và mục đích sử dụng.

Uống nóng: Sau khi hỗn hợp nước - đường phèn - mật ong - gừng - sả vừa mới nấu xong, đang nóng, bạn cho ra ly, cho thêm nước cốt chanh và chanh thái lát là đã có thể thưởng thức ngay hương vị ấm nóng của món trà có tác dụng giải cảm, thanh lọc cơ thể hiệu quả này rồi.

Uống lạnh: Bạn dùng kết hợp đá viên theo hướng dẫn ở trên hoặc cho bình trà chanh sả gừng vào ngăn mát tủ lạnh 2-3 tiếng rồi lấy ra thưởng thức cũng rất ngon mát, hấp dẫn nhé.