EU có thể gia hạn Brexit thêm 3 tháng

Brexit một lần nữa khiến nước Anh bối rối. Nguồn: Reuters.

Vẫn chưa chốt thời gian

Cắc đặc phái viên của EU tại Brussels sẽ có các cuộc thảo luận sâu rộng liên quan tới việc dời thời hạn chót Brexit trong hôm nay (26/10). Một quan chức giấu tên nói với Reuters rằng EU có thể lựa chọn lùi thời hạn chót Brexit thêm khoảng 3 tháng, nhưng cảnh báo rằng chưa có quyết định cuối cùng.

Theo một dự thảo quyết định mà 27 nước thành viên EU đưa ra về vấn đề Brexit, việc lùi thời hạn chót Anh rời khỏi EU sẽ được khối này thông qua “nhằm dọn đường cho việc phê chuẩn” thỏa thuận “ly hôn” mà họ đã ký kết với Thủ tướng Anh Boris Johnson hồi tuần trước.

Dù cho dự thảo quyết định này đến nay vẫn chưa đưa ra thời hạn chót mới cụ thể, nhưng nó chỉ ra rằng việc Anh rời khỏi EU có thể diễn ra sớm hơn nếu như việc phê chuẩn hoàn tất sớm hơn - một ý tưởng được gọi là “kéo dài linh hoạt” tiến trình Brexit.

“Bởi vậy, Brexit có thể diễn ra vào ngày đầu tiên của tháng sau khi tiến trình phê chuẩn hoàn tất” - văn bản dự thảo có đoạn. Giới chức EU cũng giải thích thêm rằng: “Về cơ bản thì nó sẽ dao động trong khoảng thời gian 3 tháng”.

Theo đề xuất đầu tiên được đưa ra, Anh sẽ rời khỏi EU vào ngày 31/1/2020, tức 3 tháng tính từ thời hạn chót cũ là ngày 31/10. Đề xuất thứ hai là Anh rời khỏi EU vào một ngày khác mà EU ấn định.

Ông Boris Johnson đã giành được quyền lãnh đạo đảng Bảo thủ cầm quyền và trở thành Thủ tướng trong Chính phủ thiểu số của Anh, với lời cam kết sẽ thực thi Brexit vào đúng thời hạn chót 31/10. Tuy nhiên, Quốc hội Anh hồi tuần trước đã tạm ngừng thông qua Thỏa thuận Brexit mà ông đạt được với EU, khiến ông không thể thực thi Brexit vào đúng thời hạn trên.

Brexit ban đầu được dự kiến hoàn tất vào ngày 29/3 năm nay, nhưng người tiền nhiệm của ông Johnson là bà Theresa May đã buộc phải trì hoãn tới 2 lần - lần đầu là tới ngày 12/4 và sau đó là ngày 31/10 - sau khi Quốc hội bác bỏ thỏa thuận mà bà đạt được với EU.

Hậu quả khó lường

Trong lúc mà Brussels đang thảo luận để tìm lựa chọn dời thời hạn chót Brexit hợp lý nhất, nước Anh lại rơi vào tình thế hỗn loạn. Nhiều câu hỏi được đặt ra: Làm thế nào, khi nào thì Anh rời khỏi EU? Hoặc liệu có nên rời khỏi EU nữa hay không?

Thủ tướng Johnson hôm 25/10 cho hay ông đã gửi một bức thư cho lãnh đạo Công đảng đối lập Jeremy Corbyn, trong đó nói rằng ông sẽ cho Quốc hội thêm thời gian để thông qua Thỏa thuận Brexit, cụ thể là từ nay đến ngày 6/11. Tuy nhiên để làm điều đó, các nhà lập pháp phải ủng hộ lời kêu gọi tổ chức tổng tuyển cử của ông.

“Kéo dài tình trạng tê liệt này tới năm 2020 sẽ gây ra những hậu quả nguy hiểm” - ông Johnson nói - “Nếu tôi giành được thế đa số trong kỳ bầu cử này, chúng ta sẽ thông qua được thỏa thuận mới mà tôi đàm phán, thực thi Brexit trong tháng 1 năm sau và đất nước sẽ tiếp tục tiến bước”.

Về phần mình, ông Corbyn nói rằng ông sẽ chờ đợi quyết định của EU về việc gia hạn Brexit trước khi có hành động tiếp theo. Ông cũng nhắc lại rằng ông chỉ có thể ủng hộ việc tổ chức tổng tuyển cử nếu như viễn cảnh Brexit không thỏa thuận bị dập tắt hoàn toàn.

Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron khẳng định rằng Paris đã sẵn sàng cho thêm vài ngày để tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc bỏ phiếu của Quốc hội Anh, nhưng phản đối bất kỳ sự gia hạn nào đối với Brexit. Giới chức Pháp cũng kiên định với quan điểm đó, bất chấp khuyến nghị của Chủ tịch Hội đồng châu Âu. Phía Pháp cho rằng việc chậm trễ trong Brexit có thể là một vài ngày, một vài tuần nhưng không thể kéo dài đến tháng 1 năm sau.

Bất kỳ sự gia hạn nào cũng phải được thống nhất giữa toàn bộ 27 nước thành viên EU. Trong cả 2 lần gia hạn Brexit trước, Pháp đều phản đối nhưng cuối cùng cũng đồng ý.