Facebook và cuộc chiến thu hút người trẻ

Sụt giảm lượng người dùng trẻ tuổi

Hiện nay, khi “cái gai” lớn nhất là TikTok đang phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ của chính phủ trong bối cảnh cạnh tranh công nghệ ngày càng gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc, Facebook có cơ hội tự định vị mình là một giải pháp thay thế khả thi.

Chỉ có một vấn đề: những người trẻ tuổi lại không nghĩ vậy. Cô Walsh, 24 tuổi, sống ở Manhattan và làm việc trong lĩnh vực quan hệ công chúng, cho biết: “Tôi thậm chí không nhớ lần cuối cùng mình đăng nhập Facebook là khi nào. Chắc là cách đây nhiều năm rồi”.

Thay vào đó, cô ấy lướt Instagram, cũng thuộc sở hữu của Meta, khoảng 5 hoặc 6 lần một ngày. Tất nhiên, sau đó là TikTok, nơi cô ấy dành khoảng một giờ mỗi ngày để cuộn, để thuật toán tìm những thứ mà cô ấy thậm chí còn không biết là mình quan tâm. Cô Walsh không thể tưởng tượng được một thế giới mà Facebook, nơi cô tham gia khi còn học lớp 6, lại trở thành một việc thường xuyên trong cuộc sống của cô.

Nền tảng truyền thông xã hội tuyệt vời một thời ra đời trước iPhone đã tồn tại gần 2 thập kỷ. Đối với những người trưởng thành vào thời mà Mark Zuckerberg ra mắt thefacebook.com từ phòng ký túc xá Harvard của anh ấy vào năm 2004, nó đã gắn bó chặt chẽ với cuộc sống hàng ngày - ngay cả khi nó đã phần nào mờ nhạt trong nền tảng qua nhiều năm.

Facebook phải đối mặt với một thách thức đặc biệt kỳ quặc. Ngày nay, dù có 3 tỷ người kiểm tra nó mỗi tháng (hơn 1/3 dân số thế giới) và 2 tỷ lượt đăng nhập mỗi ngày. Tuy nhiên, nó vẫn thấy mình đang trong cuộc chiến giành sự quan tâm và tương lai sau 2 thập kỷ tồn tại.

Đối với thế hệ trẻ, đó chắc chắn không phải là ứng dụng thích hợp. Nếu không có nhân khẩu học thiết lập xu hướng này, Facebook (vẫn là nguồn doanh thu chính của công ty mẹ Meta) có nguy cơ mờ dần vào nền tảng khi bị đánh giá là tiện dụng nhưng nhàm chán như email.

Tuy nhiên, Facebook đã có thời kỳ đỉnh cao. Trong gần một thập kỷ, Facebook là nơi để trở thành, là nền tảng văn hóa, thứ liên tục được nhắc đến trong các cuộc trò chuyện hàng ngày và chương trình truyền hình đêm khuya, nền tảng của nó thậm chí còn là chủ đề của một bộ phim Hollywood. Đối thủ MySpace, mới chỉ ra mắt một năm trước đó, đã nhanh chóng trở nên lỗi thời khi những đứa trẻ sành điệu đổ xô vào Facebook.

“Đó là sự kết hợp kỳ lạ,... không ai biết công nghệ hoạt động như thế nào, nhưng để có MySpace, tất cả chúng tôi cần trở thành những lập trình viên mini. Nó rất căng thẳng. Có lẽ đó là lý do Facebook thành công. Bởi vì so với MySpace, đây là khu vực tương tác đẹp đẽ, tích hợp và tuyệt vời mà chúng tôi chưa từng có trước đây và chúng tôi thực sự khao khát sau khi vật lộn với MySpace trong một thời gian dài”, cô Moira Gaynor, 28 tuổi, cho biết.

Chiến lược thu hút

Tự cho mình là một người có tầm nhìn, ông chủ Zuckerberg đã từ chối bán Facebook và thúc đẩy công ty của mình vượt qua cuộc cách mạng di động. Trong khi một số đối thủ nổi lên thời đó như Orkut bị giảm dần thì Facebook lại tăng vọt. Bất chấp những vụ bê bối về quyền riêng tư của người dùng và việc không giải quyết thỏa đáng những chủ đề hận thù và thông tin sai lệch, nó đã đạt một tỷ người dùng hàng ngày vào năm 2015.

Bà Debra Aho Williamson, một nhà phân tích của Insider Intelligence, người đã theo dõi Facebook từ những ngày đầu thành lập, lưu ý rằng, người dùng trẻ tuổi của nền tảng đang giảm dần nhưng không biết Facebook sẽ đi đến đâu, ít nhất là trong tương lai gần.

“Thực tế là chúng ta đang nói về việc Facebook đã 20 tuổi, tôi nghĩ đó là minh chứng cho những gì Mark Zuckerberg đã phát triển khi còn học đại học. Nó khá khó tin, nó vẫn là một nền tảng rất mạnh mẽ trên toàn thế giới”, bà Williamson nói.

AOL cũng từng rất mạnh mẽ, nhưng cơ sở người dùng của nó đã già đi và giờ đây, địa chỉ email aol.com chỉ còn là một câu chuyện phiếm về những người "mù công nghệ" ở một độ tuổi nhất định.

Ông Tom Alison, người đứng đầu Facebook (chức danh của nhà sáng lập Zuckerberg hiện là Giám đốc điều hành Meta), tỏ ra lạc quan khi vạch ra các kế hoạch thu hút thanh niên của nền tảng này trong một cuộc phỏng vấn với AP.

“Chúng tôi từng có một nhóm tại Facebook tập trung vào giới trẻ, hoặc có thể có một hoặc hai dự án dành riêng cho việc đưa ra những ý tưởng mới. Và khoảng hai năm trước, chúng tôi đã quyết định toàn bộ dòng sản phẩm của mình cần phải thay đổi, phát triển và thích ứng với nhu cầu của những người trẻ tuổi”, ông Alison nói.

Ông Alison gọi đó là kỷ nguyên “khám phá xã hội”. Nó được thúc đẩy rất nhiều bởi những gì chúng ta thấy thế hệ tiếp theo mong muốn từ mạng xã hội. “Cách đơn giản là chúng tôi muốn Facebook trở thành nơi bạn có thể kết nối với những người bạn biết, những người bạn muốn biết và những người bạn nên biết”, ông Alison nói.

Trí tuệ nhân tạo là trung tâm của kế hoạch này. Giống như việc TikTok sử dụng trí tuệ nhân tạo và thuật toán của mình để hiển thị cho mọi người những video mà họ không biết là họ muốn xem, Facebook đang hy vọng khai thác công nghệ mạnh mẽ của mình để giành lại trái tim và ánh mắt của những người trẻ tuổi. Reels, các video giống như TikTok mà người dùng Facebook và Instagram bị “tấn công” khi họ đăng nhập vào cả hai ứng dụng, cũng là chìa khóa. Và tất nhiên, không thể thiếu nhắn tin riêng tư.

“Những gì chúng tôi đang thấy là ngày càng có nhiều người muốn chia sẻ các câu chuyện, thảo luận về các câu chuyện và chúng tôi đang bắt đầu tích hợp lại các tính năng nhắn tin vào ứng dụng để một lần nữa cho phép Facebook trở thành nơi không chỉ bạn khám phá những điều tuyệt vời phù hợp với mình, mà còn có thể chia sẻ và thảo luận những điều đó với mọi người”, ông Alison nói.

Facebook đã liên tục từ chối tiết lộ thông tin nhân khẩu học của người dùng, điều này sẽ làm sáng tỏ phần nào tình hình của nền tảng đối với những người trẻ tuổi. Nhưng các nhà nghiên cứu bên ngoài nói rằng, số người dùng của họ đang giảm. Điều này đúng đối với đối tượng thanh thiếu niên - mặc dù Facebook dường như đã ngừng tích cực thu hút thanh thiếu niên trong bối cảnh lo ngại về tác động của mạng xã hội đối với sức khỏe tâm thần đối với lứa tuổi này.

“Những người trẻ tuổi thường định hình tương lai của truyền thông. Về cơ bản, đó là cách Facebook cất cánh. Và chúng tôi thấy điều đó xảy ra với hầu hết mọi nền tảng xã hội đã xuất hiện kể từ Facebook”, bà Williamson nói.

Theo ước tính của Insider, năm nay, khoảng một nửa số người dùng của TikTok ở độ tuổi từ 12 đến 24. Tuy nhiên bà Williamson lưu ý rằng, các ước tính của Insider chỉ đi xa nhất là vào năm 2026. Có một sự suy giảm, nhưng nó diễn ra chậm. Vào năm đó, công ty nghiên cứu dự đoán khoảng 28% người dùng Facebook ở Mỹ trong độ tuổi từ 18 đến 34, so với gần 46% của TikTok và 42% của Instagram. Những con số rõ ràng hơn đối với đối tượng thanh thiếu niên từ 12-17 tuổi.