Không chỉ là phản cảm

Cụ thể, chiều 29/1, nhà chức trách thị trấn Dương Đông đã đưa 4 người (1 nam 3 nữ) được cho là có hành vi mua bán dâm tới đường Cách mạng Tháng Tám, khu phố 10 để “công khai” quyết định xử phạt hành chính cho “bàn dân thiên hạ” đều biết. Trong video clip được phát tán trên mạng xã hội, một người mặc cảnh phục đứng hiên ngang đọc to, rõ ràng tên, tuổi, quê quán, cũng như hành vi mua bán dâm của 4 người trên, trước sự chứng kiến của nhiều người, trong đó có cả trẻ em.

Hãy tạm khoan nói đến việc hành vi trên có vi phạm pháp luật hay không. Chỉ đơn cử việc công khai hành vi mua bán dâm trước mặt trẻ nhỏ là việc làm hết sức phản khoa học, thiếu trách nhiệm, nếu như không muốn nói là vô trách nhiệm của những người thực thi công vụ. Còn xét về tình, ai chẳng có lúc phạm lỗi, nếu chưa đến mức không thể răn đe, giáo dục được, thì tại sao lại phải thực hiện những điều hết sức cạn tình, phản cảm đến vậy? Truyền thống của người Á Đông nói chung, Việt Nam nói riêng khi thực thi pháp luật có tính tới cả tình sao cho phù hợp với mục đích cuối cùng là răn đe, phòng ngừa chứ không phải trừng phạt.

Giờ thì cùng “mổ xẻ” hành vi bêu tên công khai những người mua bán dâm của cơ quan chức năng thị trấn Dương Đông có vi phạm pháp luật không. Tại Khoản 1, Điều 20, Hiến pháp 2013 quy định: Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm; không bị tra tấn, bạo lực, truy bức, nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm. Theo đó, hành vi bêu xấu người khác là xâm phạm quyền con người, quyền công dân đã được hiến định.

Tất nhiên, hành vi mua bán dâm hiện vẫn bị nghiêm cấm, chưa được pháp luật thừa nhận. Song, chiếu theo quy định tại Khoản 1, Điều 22, Pháp lệnh Phòng, chống mại dâm năm 2003 thì hành vi mua bán dâm của 4 người nêu trên chưa phải là tội phạm hình sự, mà chỉ là vi phạm hành chính. Mà ngay cả khi những người này có là tội phạm hình sự thì cũng chỉ bị pháp luật giới hạn một số quyền công dân nhất định, chứ cũng không ai được phép hạ nhục họ. Theo đó, việc Công an thị trấn Dương Đông công khai tên, tuổi, hành vi mua bán dâm của họ là trái với quy định của pháp luật.

Cũng theo quy định của Hiến pháp 2013, một người được coi là không có tội khi chưa có bản án có hiệu lực pháp luật. Vậy nên hành vi mua bán dâm của 4 người nêu trên nếu có vi phạm vào Khoản 2, Điều 22, Pháp lệnh Phòng, chống mại dâm năm 2003 (mua dâm trẻ vị thành niên, cố ý lây truyền HIV) đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì cũng chưa phải là có tội khi chưa bị TAND xét xử, kết án và bản án có hiệu lực pháp luật. Chiếu theo các quy định trên thì những người có thẩm quyền ở thị trấn Dương Đông hoàn toàn không có quyền bêu riếu họ trước đám đông.

Từ phân tích các quy định của Hiến pháp và luật hiện hành cho thấy, việc Công an thị trấn Dương Đông công khai tên, tuổi, quê quán, hành vi mua bán dâm của 4 người nêu trên có dấu hiệu của tội làm nhục người khác. Tại Điểm b và c, Khoản 2, Điều 155, Bộ luật Hình sự 2015 quy định: Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự đối với từ 2 người trở lên, lợi dụng chức vụ quyền hạn thì bị phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.

Ngoài ra, tại Ðiều 34, Bộ luật Dân sự 2015 cũng quy định rất rõ: Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Cá nhân bị thông tin làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín thì ngoài quyền yêu cầu bác bỏ thông tin đó còn có quyền yêu cầu người đưa ra thông tin xin lỗi, cải chính công khai và bồi thường thiệt hại. Với căn cứ trên, 4 người mua bán dâm bị bêu xấu giữa phố đông người hoàn toàn có quyền khởi kiện ra tòa về hành vi vi phạm pháp luật của các cơ quan chức năng thị trấn Dương Đông, ngoài việc yêu cầu công khai xin lỗi, còn phải bồi thường thiệt hại về danh dự, nhân phẩm.

Tóm lại, việc bêu xấu 4 người mua bán dâm nơi đông người của cơ quan chức năng thị trấn Dương Đông không chỉ là hành vi phản cảm khó có thể chấp nhận, mà còn là hành vi vi phạm một loạt các quy định tại nhiều đạo luật. Danh dự, nhân phẩm, uy tín là quyền nhân thân gắn liền với mỗi cá nhân, thể hiện phẩm giá cao quý của con người được pháp luật ghi nhận, bảo hộ. Theo đó, dư luận xã hội đòi hỏi hành vi hạ nhục người khác của những người có thẩm quyền tại thị trấn Dương Đông cần phải được sớm điều tra, xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.