Họ Vương đề nghị thu hồi danh hiệu di tích nhà Vương

Lý do đề nghị thu hồi

Ông Vương Duy Bảo cho biết: Năm 1993, dinh thự họ Vương ở xã Tà Phìn, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang được công nhận di tích lịch sử văn hóa quốc gia năm 1993. Lẽ ra khi được xếp hạng di tích cấp quốc gia thì chủ nhân những di tích sẽ vui mừng. Thế nhưng ông buộc phải làm đơn gửi Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Ngọc Thiện, Cục Di sản văn hóa, Thanh tra Bộ VHTTDL để đề nghị thu hồi lại danh hiệu.

Lý do ông Vương Duy Bảo nêu ra là: Sau khi thành di tích quốc gia thì dinh thự bị chiếm đoạt. Mãi đến tháng 3/2019 mới đòi lại được giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà đất. Thế nhưng trên thực tế chỉ có giấy chứ chưa giao nhà đất. Thứ hai, số tiền thu được từ kinh doanh du lịch của di tích không rõ được phân bổ như thế nào trong nhiều năm qua và hiện tại thì di tích xuống cấp nghiêm trọng không được trùng tu.

Trong đơn, ông Vương Duy Bảo viết: “Di tích, tài sản thuộc sở hữu của dòng họ đã bị chính quyền tước đoạt, sử dụng vào mục đích kinh tế, thu lợi trong nhiều năm qua nhưng con cháu dòng họ Vương không hề được hưởng quyền lợi gì. Nếu dòng họ Vương trực tiếp quản lý di tích thì dòng họ sẽ có trách nhiệm trùng tu, bảo tồn, gìn giữ di tích của dòng họ mình theo đúng quy định của nhà nước, của Luật Di sản”.

Các sai phạm đã được kết luận

Những sai phạm trong việc quản lý di tích dinh thự nhà Vương đã được cơ quan Ủy ban kiểm tra tỉnh Hà Giang - Thanh tra tỉnh kết luận rõ ràng tại Báo cáo số 09 - BC/UBKT-TTr, ngày 10/3/2020. Nội dung bản bảo cáo nêu rõ 6 vấn đề sai phạm trong công tác quản lý di tích nhà Vương: UBND huyện Đồng Văn phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật đầu tư xây dựng các hạng mục công trình nhà bảo vệ, nhà bán hàng lưu niệm, nhà vệ sinh ngay trước cổng vào di tích thuộc khu vực bảo vệ II, xây nhà vệ sinh ngay sát mộ bà Trương Mỹ Thuận (vợ ba của Vương Chí Sình) nằm trong khu vực bảo vệ II của di tích khi chưa có sự nhất trí của Bộ VHTTDL là trái thẩm quyền, vi phạm vùng II của di tích, thiếu trách nhiệm trong công tác kiểm tra, quản lý, khai thác, bảo vệ di tích;

UBND huyện Đồng Văn tự ý thay thế hệ thống dẫn nước khu di tích, làm thay đổi hiện vật gốc khi chưa có sự nhất trí của Bộ VHTTDL. Vi phạm Luật Di sản văn hóa và các văn bản hướng dẫn thi hành;

Trước khi ban hành Quyết định số 443/2007/QĐ-UBND, quy định về quy chế quản lý, bảo vệ, khai thác Khu Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia nhà Vương không xin ý kiến tham gia của con cháu họ Vương theo Chỉ đạo của Bộ VHTTDL;

Tại thời điểm kiểm tra, UBND huyện Đồng Văn không cung cấp được các văn bản chứng minh Huyện đã tổ chức công khai các khoản thu, chi phí, lệ phí thăm quan di tích nhà Vương từ năm 2007-31/12/2017; Kết quả kiểm tra thực tế bằng trực quan tại Di tích nhà Vương cho thấy một số vị trí bị hư hại chưa được trùng tu, sửa chữa;

UBND huyện Đồng Văn chưa thực hiện được phương án giao cho gia đình dòng họ Vương trực tiếp trông coi, bảo quản di tích theo chỉ đạo tại văn bản số 2488/UBND-VHXH ngày 9/8/2019 của UBND tỉnh Hà Giang;

Từ năm 2007-2013, UBND huyện Đồng Văn đã in vé tham quan di tích không đúng mẫu, không đúng thẩm quyền. Vi phạm Quyết định số 85/2005/QĐ-BTC ngày 30/11/2005 của Bộ Tài chính, quy định việc in, phát hành và sử dụng các loại chứng từ thu tiền phí, lệ phí thống nhất trong cả nước;

Từ năm 2007-8/2013, UBND huyện Đồng Văn không thực hiện việc nộp tiền thu phí, lệ phí tham quan khu di tích nhà Vương vào NSNN, không mở sổ sách kế toán, không lập chứng từ kế toán theo dõi nguồn thu, chi phí, lệ phí.

Tất cả 6 nội dung sai phạm nêu trong Báo cáo số 09 - BC/UBKT-TTr của Cơ quan Ủy ban kiểm tra tỉnh Hà Giang - Thanh tra tỉnh Hà Giang đều nêu rõ trách nhiệm thuộc UBND huyện Đồng Văn.

Phớt lờ chỉ đạo xử lý của tỉnh

Tại văn bản số 671/UBND-BTD ngày 13/3/2020 của UBND tỉnh Hà Giang chỉ đạo thực hiện kết quả xác minh nội dung đơn tố cáo của công dân tại Báo cáo số 09-BC/UBKT-TTr, gửi Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh và Chủ tịch UBND huyện Đồng Văn, do Chủ tịch Nguyễn Văn Sơn ký. Nêu rõ: Yêu cầu Giám đốc Sở VHTTDL nghiêm túc kiểm điểm và báo cáo giải trình với Chủ tịch UBND tỉnh về những sai phạm có liên quan đến việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước của ngành đối với việc quản lý, bảo vệ và khai thác khu di tích kiến trúc nghệ thuật nhà Vương; Tổ chức kiểm điểm các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những thiếu sót, khuyết điểm vi phạm theo nội dung thanh tra;

Yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Đồng Văn báo cáo giải trình với Chủ tịch UBND tỉnh về những vi phạm có liên quan đến công tác quản lý tài chính, quản lý bảo vệ và khai thác khu di tích kiến trúc nghệ thuật nhà Vương. Tổ chức kiểm điểm các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những vi phạm mà thanh tra đã nêu; yêu cầu tháo dỡ công trình nhà vệ sinh gần khu vực cổng vào di tích nhà Vương; yêu cầu chấn chỉnh công tác quản lý tài chính, quản lý, bảo vệ, khai thác khu di tích kiến trúc nghệ thuật nhà Vương theo quy định. Kết quả thực hiện báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh trước ngày 15/4/2020”.

Chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang rõ ràng như vậy, nhưng theo ông Vương Duy Bảo, đến nay những sai phạm được nêu vẫn chưa hề được khắc phục. Không những thế, việc quản lý di tích còn phát sinh thêm những sai phạm mới nghiệm trọng hơn.

“Phải chăng chính quyền huyện Đồng Văn đang phớt lờ Báo cáo thanh tra, phớt lờ chỉ đạo của Chủ tịch? Liệu có lợi ích nhóm trong việc quản lý di tích của dòng họ Vương mà những người chủ sở hữu không hề hay biết? Việc thu, chi tài chính không lập sổ sách, chứng từ suốt bao năm qua như vậy mà không nộp NSNN thì tiền thu được đi đâu? Sao không trùng tu, sửa chữa di tích?”, ông Vương Duy Bảo bức xúc đặt câu hỏi.