Khẩn cấp chặn dịch tả lợn châu Phi

Lợn bị dịch tả tại tỉnh Hậu Giang gây nhiều thiệt hại cho người chăn nuôi.

Nguy cơ lây lan cao

Tính đến hết ngày 24/5, chưa đầy 4 tháng sau khi ổ bệnh đầu tiên được phát hiện (ngày 1/2) tại tỉnh Hưng Yên, dịch tả lợn châu Phi đã xuất hiện ở nhiều tỉnh, thành trên cả nước. Tại các tỉnh phía Nam, chỉ sau hơn một tháng khi xuất hiện đầu tiên tại tỉnh Hậu Giang (ngày 11/4), dịch đã lây lan sang 8 tỉnh, thành Đông và Tây Nam Bộ, xuất hiện ở những trung tâm nuôi heo lớn phía Nam như Đồng Nai, Bình Dương và nhiều tỉnh ĐBSCL. Như vậy, đến nay dịch đã xuất hiện ở 42 tỉnh thành, 265 huyện, 2.904 xã với tổng số heo bị tiêu hủy là hơn 1,7 triệu con, chiếm hơn 5% tổng đàn heo cả nước.

Khu vực ĐBSCL, đặc thù là vùng sông nước, hệ thống sông ngòi chằng chịt vì vậy nguy cơ lây lan dịch tả lợn châu Phi rất cao. Trong một thời gian ngắn, đầu tiên là tỉnh Hậu Giang xuất hiện ổ dịch, nhưng chỉ hơn 1 tuần sau đã có 6 tỉnh, thành bị lây lan dịch tả lợn châu Phi đó là (Hậu Giang, Vĩnh Long, An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp, TP Cần Thơ). Tổng số heo chết và phải tiêu hủy ở 6 địa phương này đã lên tới 2.000 con với tổng trọng lượng hơn 100 tấn.

Các tỉnh đang có dịch đã lập chốt kiểm dịch trên các tuyến giao thông, tiêu độc khử trùng và ngăn chặn việc vận chuyển heo nhằm giảm lây lan; hướng dẫn hộ chăn nuôi thực hiện vệ sinh, tiêu độc khử trùng chuồng trại và xung quanh khu vực chăn nuôi.

Ông Bạch Đức Lữu, Chi Cục trưởng Chi cục Thú y vùng 6 nhận định: hiện đang ở thời điểm giao mùa từ nắng sang mưa, các địa phương thuộc khu vực ĐBSCL có hệ thống kênh rạch dày đặc, giao thông đường thủy và đường bộ đan xen, rất khó kiểm soát và có nguy cơ lây lan dịch rất cao. Nguy hiểm hơn là bệnh có khả năng xâm nhiễm vào các cơ sở chăn nuôi tập trung, quy mô và số lượng lợn lớn.

Thực hiện “4 không, 2 phải, 1 chỉ ”

Cần Thơ là tỉnh thứ 6 trong vùng công bố dịch tả lợn châu Phi, như vậy đã có 1/2 số địa phương trong vùng chỉ trong thời gian ngắn đã xuất hiện dịch bệnh. Các tỉnh còn lại đã và đang triển khai lập các chốt chặn ngăn dịch không cho tràn về địa phương.

Thống kê của ngành chức năng tỉnh Cà Mau, hiện có trên 70.000 con lợn. Lo ngại trước tình trạng dịch đang lây lan nhanh chóng các tỉnh, thành trong vùng, Cà Mau đã cho lập các chốt ở các cửa ngõ, kiểm soát chặt chẽ, không cho vận chuyển lợn bên ngoài vào.

Cà Mau thực hiện phòng dịch theo phương châm, “4 không, 2 phải, 1 chỉ”. Theo đó, bốn không là: không giấu dịch; không mua bán, vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ thịt heo bệnh, chết hoặc không có dấu kiểm soát của cơ quan thú y; không vứt heo chết ra môi trường và không sử dụng thức ăn thừa chưa nấu chín để nuôi heo. Hai phải là: phải báo ngay cho cơ quan thú y và trưởng ấp, khóm khi phát hiện heo bệnh chết; phải thực hiện chăn nuôi an toàn sinh học. Một chỉ là: chỉ sử dụng thịt heo và các phẩm từ heo có nguồn gốc rõ ràng, có dấu kiểm soát của thú y và qua nấu chín.

Bạc Liêu chưa có dịch, nhưng là tỉnh nằm giáp ranh với tỉnh Hậu Giang đang có dịch. Để ngăn chặn dịch lây lan, UBND tỉnh Bạc Liêu đã chỉ đạo cho huyện Hồng Dân (giáp ranh với Hậu Giang – PV) tăng cường kiểm soát dịch bệnh. Không cho lợn từ địa phương này di chuyển vào Bạc Liêu.

Ở Đồng Tháp sau khi phát hiện ổ dịch đầu tiên tại huyện biên giới Tân Hồng, giáp với nước bạn Campuchia, huyện này đã tiến hành phun thuốc sát trùng tiêu độc chuồng trại cho các hộ nuôi có heo bị bệnh, đồng thời cấp phát thuốc sát trùng tiêu độc cho tất cả các hộ chăn nuôi trên địa bàn để khống chế, không cho mầm bệnh lây lan.

Gấp rút xây dựng kịch bản ứng phó với dịch

Ông Nguyễn Tiến Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho biết tỉnh đã quyết tâm hành động trong việc ứng phó, ngăn chặn dịch tả lợn châu Phi xâm nhập vào địa phương, xem đây là việc làm cấp bách. “Cả hệ thống chính trị và toàn dân vào cuộc, quyết tâm ngăn chặn dịch tả lợn châu Phi xâm nhập vào tỉnh. Khi có tình huống, phải kịp thời phát hiện, khoanh vùng, làm đúng quy trình dập dịch, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại” - ông Nguyễn Tiến Hải nói.

Hiện nay các tỉnh, thành trong khu vực ĐBSCL đã triển khai và thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 34-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện hiệu quả công tác phòng chống, khống chế dịch tả lợn châu Phi.

Theo đó, Ban Bí thư Trung ương Đảng yêu cầu coi nhiệm vụ phòng, chống, khống chế dịch tả lợn châu Phi là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách lúc này. Phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp chính quyền, Mặt trận, các đoàn thể và tổ chức xã hội… tổ chức thực hiện khẩn trương, kiên quyết, đồng bộ các giải pháp; quyết tâm khống chế bệnh dịch tả lợn châu Phi trong thời gian nhanh nhất.

Cùng với việc chỉ đạo các biện pháp phòng, chống, khống chế dịch tả lợn châu Phi, cấp ủy các cấp chỉ đạo việc chuẩn bị tốt các điều kiện để khôi phục chăn nuôi ngay sau khi dịch bệnh được khống chế, đồng thời đẩy mạnh phát triển chăn nuôi gia súc khác, gia cầm, thủy sản, đảm bảo nhu cầu tiêu dùng của nhân dân.

Mới đây trong cuộc họp nóng về triển khai các biện pháp cấp bách phòng chống bệnh dịch tả lợn châu Phi với các tỉnh thành phía Nam, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh: “Tất cả tỉnh, thành phía Nam đã có dịch hay chưa có dịch tả lợn châu Phi đều phải theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình dịch bệnh trên địa bàn, xây dựng kịch bản ứng phó phù hợp với tình hình cụ thể ở địa phương cho từng giai đoạn nhằm hạn chế tối đa thiệt hại do dịch bệnh gây ra. Người đứng đầu các địa phương phải trực tiếp chịu trách nhiệm về công tác phòng chống, xử lý dịch bệnh ở địa phương mình...”.

Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường đề nghị các địa phương, cơ quan chuyên môn tăng cường hơn nữa công tác phòng, chống dịch; có các biện pháp và đưa ra các kịch bản phòng, chống dịch từ tỉnh đến xã để chủ động ứng phó. Trong đó, nhấn mạnh đến giải pháp an toàn sinh học trong chăn nuôi, tăng cường tiêu độc, khử trùng thường xuyên và đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho người dân, các hộ chăn nuôi hiểu rõ để phòng ngừa.