Khi truyền thống và hiện đại kết hợp trong Xẩm

Các nghệ sĩ biểu diễn bài xẩm "Bốn mùa hoa Hà Nội".

Theo BTC chương trình tổ chức nhằm để nhóm Xẩm Hà Thành “bù đắp” cho khán giả vì không tổ chức được chương trình Xẩm & Đời 2 tại Nhà hát lớn HN như đã mong muốn. Ngoài ra, theo kế hoạch loạt chương trình Tinh Hoa nhạc Việt sẽ được thực hiện định kỳ một hoặc hai tháng một lần tùy thuộc vào sự đón nhận của khán giả. Ở đó, không chỉ có hát xẩm, loạt chương trình này sẽ mở rộng biên độ tới các thể loại âm nhạc truyền thống khác của đất nước.

Đặc biệt, quan điểm của nhóm không giới thiệu bề nổi mà chỉ giới thiệu những đặc sắc, những “tinh” của âm nhạc và những người tham gia trình diễn chính trong mỗi chương trình, bất kể lớn tuổi hay trẻ tuổi, có tiếng hay vẫn chỉ nằm trong sự ghi nhận của những nhà nghiên cứu đều phải là những nghệ nhân, nghệ sĩ tài năng.

Cụ thể, ở chương trình đầu tiên “Xẩm Xuân 16” sẽ có sự tham gia của những nghệ sĩ mà tên tuổi của họ gắn liền với sự hồi sinh của hát xẩm như NSND Xuân Hoạch, Mai Tuyết Hoa, Nguyễn Quang Long, Khương Cường, Đình Dũng…

Trong đó, chương trình sẽ được bố cục thành 3 phần với phần đầu khán giả được đắm mình trong những điệu xẩm cổ truyền, sang phần hai thì phiêu cùng xẩm gồm những bài hát mới đã rất quen thuộc với khán giả mang âm hưởng dân gian khai thác chất liệu âm nhạc của xẩm qua phần thể hiện của những nghệ sĩ nổi tiếng như nhạc sĩ Giáng Son, ca sĩ Hà Linh, Tuấn Hiệp. Đây chính là những thành viên và cộng tác viên thân thiết của nhóm. Còn với phần cuối “cùng bay lên cùng xẩm” sẽ là những bài xẩm mới được nhóm Xẩm Hà Thành sáng tác trên nền những điệu xẩm cổ.

Nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Quang Long chia sẻ, phần sáng tác lời vô cùng khó khăn đối với nhóm Xẩm Hà Thành. “Nhưng chính vì dòng chảy của nghệ thuật hát xẩm, vì muốn có những tác phẩm mới để làm đẹp thêm cho loại hình nghệ thuật này, cho cuộc đời nên bản thân chúng tôi cũng phải nghiên cứu những niêm luật của thơ để sáng tác sao cho đúng với tinh thần của xẩm”, ông Long cho hay.

Ở đó, tác phẩm là kết hợp với những điểm chững lại của ngâm sa mạc, rồi tính trữ tình tự sự của Tàu điện để tạo nên một bức tranh đa màu sắc âm nhạc thể hiện khá trọn vẹn vẻ đẹp của Hà Nội. Cộng thêm sự phá cách khi ngoài đàn nhị và những nhạc cụ gõ nhóm đã tăng cường thêm sáo vốn dĩ đã từng có trong xẩm nhưng lâu nay không được sử dụng và mạnh dạn cho thêm tiếng đàn tranh khiến âm nhạc thêm phần lung linh quyến rũ.

Đặc biệt, trong tác phẩm nhóm Xẩm Hà Thành đã tăng cường thêm đồng dao vào giữa bài tạo một nhịp điệu nhanh, khiến âm nhạc liên tiếp chuyển động.

Ngoài ra cũng theo BTC chương trình cũng có một cách làm rất đặc biệt, khi những người thực hiện chương trình thống nhất chỉ bán chứ không tặng vé. Chấp nhận việc tổ chức có thể lỗ vốn và những người tổ chức sẽ cùng nhau bỏ số tiền đó ra để duy trì. Những người thực hiện tin rằng, việc người xem bỏ tiền ra mua vé sẽ giúp cho việc thưởng thức nghệ thuật truyền thống được trân trọng hơn và có một vị thế xứng đáng như nó đáng ra phải có.