Lãi suất tiếp tục 'phá đáy'

Nhiều ngân hàng tiếp tục hạ lãi suất huy động

Tín dụng tăng chậm, trong khi người dân vẫn chọn ngân hàng để gửi tiền nhàn rỗi. Có lẽ chính vì vậy mà giai đoạn này, lợi nhuận của nhiều ngân hàng bị bào mòn. Đối diện với thực tế khó khăn, một số ngân hàng chọn giải pháp giảm lãi suất huy động, để giảm chi phí vốn. Trong biểu lãi suất huy động hồi tháng 10, nhiều ngân hàng đã điều chỉnh giảm. Sang trung tuần tháng 11, các ngân hàng lại tiếp tục hạ lãi suất huy động thêm lần nữa.

Cụ thể, tháng 11, Vietcombank tiếp tục điều chỉnh giảm thêm lãi suất huy động, đưa mức lãi suất tiền gửi cao nhất tại nhà băng này chỉ còn 5%/năm. Các kỳ hạn 6 tháng và 9 tháng của Vietcombank cũng ghi nhận mức lãi suất giảm 0,2 điểm % xuống 3,9%/năm.

Ở các kỳ hạn từ 12 tháng trở lên, ngân hàng này điều chỉnh giảm thêm 0,1%/năm, xuống chỉ còn 5%/năm. Đây cũng là mức lãi suất tối đa mà Vietcombank đang áp dụng đối với tiền gửi khách hàng.

Vietcombank cũng là ngân hàng đang niêm yết lãi suất huy động thấp nhất hệ thống.

Trong khi đó 3 ngân hàng quốc doanh còn lại, bao gồm BIDV, VietinBank, Agribank đều đang áp dụng mức lãi suất 5,3%/năm cho khách hàng gửi tiết kiệm tại quầy kỳ hạn từ 12 tháng trở lên.

Lãi suất cho vay chưa giảm như kỳ vọng

Lãi suất huy động giảm mạnh, giảm nhanh khiến cho người đi gửi tiền không còn hào hứng với kênh đầu tư này như trước. Tuy nhiên, với lãi suất cho vay, theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp (DN), lãi suất cho vay vẫn chưa giảm như kỳ vọng. Nhiều DN vẫn đau đầu với lãi vay của ngân hàng.

Bà Nguyễn Thị Vinh - Tổng Giám đốc Công ty thương mại Thái Hưng chia sẻ, lãi suất cho vay không giảm đồng tốc với lãi suất huy động. Từ đầu năm đến nay, lãi suất huy động trên thị trường giảm đến 2% song lãi suất cho vay chỉ giảm 0,5-1%.

Bà Vinh nhận định, mặt bằng lãi suất hiện tại là mặt bằng lãi suất mà rất nhiều năm nay DN mới được hưởng. Lãi suất của một số ngân hàng trong nước thậm chí còn cạnh tranh được với lãi suất cho vay với các tổ chức nước ngoài. Trước đây, DN thường mua LC trả chậm để lãi suất rẻ nhưng hiện nay, nhiều DN lựa chọn hình thức LC trả ngay vì lãi suất thấp.

Theo bà Vinh, DN hiện nay đang phải đối mặt với 4 vấn đề, trong đó vấn đề lớn nhất là thị trường và đơn hàng. “Đơn hàng hiện đang rất yếu. Câu chuyện về lãi suất không phải là vấn đề lớn nhất lúc này” - bà Vinh khẳng định.

Phần lớn các DN cho biết, lãi suất cho vay hiện nay chỉ mới giảm ở khoản vay cũ, còn các khoản vay mới vẫn neo khá cao từ 9 – 12%. Một số ngân hàng duy trì lãi suất cho vay thấp trong thời kỳ 6 tháng – 12 tháng đầu, sau đó lãi suất sẽ thả nổi và cộng theo biên độ. Vì vậy doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn về việc trả lãi ngân hàng. Cộng đồng DN mong muốn lãi suất cho vay tiếp tục được điều chỉnh hạ sâu hơn, như vậy mới có thể tạo động lực để cộng đồng DN phục hồi.

Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) dự báo lạm phát đang trong tầm kiểm soát, dự báo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) cả năm 2023 sẽ chỉ ở khoảng 3,5%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu Chính phủ đặt ra. Đồng thời, với áp lực từ đồng USD không lớn như thời điểm cuối năm 2022, cùng với hỗ trợ tích cực hơn trong các tháng cuối năm nhờ dòng ngoại hối từ xuất khẩu cũng như kiều hối đổ về. Do đó, Ngân hàng Nhà nước vẫn có thể giữ ưu tiên hiện tại ở mặt bằng lãi suất thấp, thúc đẩy tăng trưởng tín dụng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Theo TS Trương Văn Phước - nguyên quyền Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, muốn đạt được mục tiêu giảm tiếp lãi suất, bên cạnh việc giảm lãi suất điều hành và nghiệp vụ thị trường mở, Ngân hàng Nhà nước cần sử dụng các công cụ mạnh mẽ hơn như dự trữ bắt buộc và tái cấp vốn để cung ứng một lượng vốn với lãi suất thấp và có tính ổn định hơn vào hệ thống ngân hàng thương mại. Chẳng hạn, các ngân hàng thương mại có thể sử dụng giấy tờ có giá, hồ sơ tín dụng đáp ứng các tiêu chuẩn theo quy định để tiếp cận với nguồn vốn có lãi suất thấp từ Ngân hàng Nhà nước thay vì phải huy động từ thị trường, từ đó làm giảm chi phí huy động vốn bình quân và kéo giảm lãi suất cho vay.