Nam Phi trong bão Covid

Khử trùng tại một khu chợ đường phố ở thủ đô Nairobi, Kenya. Nguồn: AP.

Tại Nam Phi, quốc gia được cho là giàu có bậc nhất Lục địa Đen thì Covid-19 cũng ảnh hưởng rất nghiêm trọng.

Tại 2 khu ổ chuột Mooiplaas và Spruit, ở ngoại ô thủ đô Pretoria, người dân xếp hàng hàng giờ đồng hồ để nhận một gói thực phẩm cứu đói. Lệnh phong tỏa đã kéo dài gần 6 tuần do Covid-19 khiến các doanh nghiệp khốn đốn và cũng đẩy những người nghèo vào tình cảnh không còn gì để ăn.

Tại một điểm xếp hàng nhận cứu trợ ở thủ đô Pretoria, dòng người xếp hàng dài như thể không có điểm cuối. Họ xếp thành 2 hàng, hoàn toàn không có giãn cách xã hội như chính quyền quy định. Phía ngoại ô thành phố, tình hình càng đáng lo ngại hơn khi hai bên con đường đất là những ngôi nhà nhỏ tồi tàn lợp bằng tôn. Chính quyền đã đưa thực phẩm viện trợ tới đây trong những chiếc xe tải, đi cùng đó là lực lượng cảnh sát bảo vệ để tránh xảy ra ẩu đả, cướp giật.

Theo thống kê, 90% cư dân sống tại các khu ổ chuột thành phố Pretoria là người nhập cư không có giấy tờ tùy thân tới từ các nước châu Phi khác như Zimbabwe, Mozambique, Malawi, Cameroon và Mali. Đáng tiếc là những đối tượng này không đủ điều kiện để nhận viện trợ lương thực từ Chính phủ, trừ những gói thực phẩm có được từ các tổ chức từ thiện.

Nhà hoạt động xã hội Yusuf Abramjee - người giúp chuyển đồ từ thiện - nói với truyền thông địa phương rằng gói thực phẩm viện trợ chỉ là “một giọt nước trong đại dương”, không thể đủ để giúp những người đang tuyệt vọng này sống sót qua phong tỏa. Vẫn theo Y.Abramjee, nhu cầu thực phẩm là rất lớn. Hơn 80% cộng đồng này là người nước ngoài và không nhận được sự giúp đỡ nào từ Chính phủ. “Tôi chưa từng thấy mức độ tuyệt vọng lớn đến thế ở Nam Phi. Thật là đau lòng”.

Hiện Nam Phi đã ghi nhận gần 7000 ca nhiễm Covid-19 và hơn 150 ca tử vong. Để đối phó, Chính phủ đã áp dụng lệnh phong tỏa để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh và điều này khiến nhiều doanh nghiệp phải ngừng hoạt động, lao động nghèo bị mất việc rơi vào cảnh cùng quẫn.

Không chỉ đất nước Nam Phi mà cả châu Phi đang phải đối mặt với đại dịch. Hôm 8/5, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo số người tử vong do Covid-19 ở châu Phi có thể lên tới 190.000 cho đến khi dịch kết thúc, nếu các biện pháp ngăn chặn không có tác dụng.

Cảnh báo này dựa trên cơ sở dữ liệu về 47 quốc gia châu Phi với tổng dân số khoảng 1 tỉ người- Báo cáo dẫn nghiên cứu của Văn phòng khu vực của WHO tại Brazzaville (CH Congo).

Mặc dù tốc độ lây lan dịch Covid-19 tại châu Phi chậm hơn so với châu Á hay châu Âu, song các chuyên gia của WHO đã liên tục cảnh báo rằng “Lục địa Đen” rất dễ bị “tổn thương” nếu đại dịch Covid-19 bùng phát tại đây do châu lục này có hệ thống cơ sở hạ tầng y tế yếu kém, tỉ lệ nghèo đói cao, nhiều khu vực giao tranh và xung đột vẫn đang diễn ra hằng ngày.

Theo Giám đốc khu vực châu Phi của WHO Matshidiso Moeti, mặc dù Covid-19 có thể sẽ không lan rộng theo cấp số nhân ở châu Phi như ở một số nơi trên thế giới, nhưng có khả năng đang lan truyền âm ỉ ở các điểm nóng. Tốc độ lây lan chậm hơn cho thấy đợt bùng phát có thể kéo dài hơn. Người dân châu Phi có thể sẽ phải sống chung với đại dịch Covid-19 trong vài năm nếu Chính phủ các nước ở châu lục này không chủ động ứng phó với đại dịch”- vẫn theo đại diện WHO khu vực châu Phi.

Theo số liệu thống kê của hãng tin AFP, tính đến ngày 8/5, châu Phi đã ghi nhận tổng cộng 53.334 ca nhiễm và 2.065 ca tử vong do Covid-19. Trong khi đó, một số quốc gia tại châu lục này lại đang xem xét nới lỏng các biện pháp nghiêm ngặt. Trong đó, Nigeria đã dỡ bỏ tình trạng phong tỏa ở thành phố Lagos đông dân nhất châu Phi vào hồi đầu tuần. Nam Sudan cũng thông báo nới lỏng các biện pháp giãn cách xã hội mà nước này đã áp dụng từ cuối tháng 3 để ngăn chặn dịch, mặc dù tiếp tục ghi nhận các trường hợp nhiễm mới.