Nỗ lực chống hạn vụ lúa Hè Thu

Nông dân tìm nhiều cách chống hạn cho đồng ruộng.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phú Yên, hiện chưa có số liệu chính thức diện tích bị thiếu nước tưới hoặc khô hạn nhưng tại một số cánh đồng ở phường Phú Lâm (thành phố Tuy Hòa) và các xã Hòa Hiệp Bắc, Hòa Hiệp Trung (huyện Đông Hòa) do nằm ở vị trí cuối kênh chính Nam của Thủy nông Đồng Cam (hệ thống thủy lợi lớn nhất tỉnh Phú Yên) mới gieo sạ được hơn nửa tháng đang bị khô hạn. Thông thường, ở thời điểm này nông dân đã lấy nước, bón phân và cấy dặm. Nhưng từ khi xuống giống đến nay, trời nắng nóng gay gắt làm cho mặt ruộng bị khô nẻ, nông dân không thể chăm sóc cho cây lúa.

Ông Lê Rổn, nông dân phường Phú Lâm cho biết, thời điểm này cây lúa đã đến kỳ bón phân mà không có nước thì trễ lịch chăm sóc. Chân ruộng đã nứt cộng với nắng nóng lại càng khô thêm.

Vụ lúa Hè Thu năm 2018, Công ty TNHH một thành viên Thủy nông Đồng Cam cung cấp nước tưới cho hơn 15.000 ha thuộc các huyện Đông Hòa, Tây Hòa, Phú Hòa, thành phố Tuy Hòa và các xã phía Nam huyện Tuy An. Tuy nhiên, thời tiết nắng nóng như hiện nay nên nguồn nước đang xuống thấp, không đảm bảo để tưới phục vụ sản xuất.

Ông Nguyễn Minh Huệ, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty TNHH Một thành viên Thủy nông Đồng Cam cho biết, từ cuối tháng 6 đến nay có những thời điểm mực nước tại đầu mối đập Đồng Cam xuống dưới ngưỡng tràn 0,15 m.
Một trong những lý do là hai nhà máy thủy điện Sông Hinh và Sông Ba Hạ không xả nước về hạ lưu. Ngoài ra, một khó khăn trong chống hạn hiện nay là trạm bơm điện Hòa Định (huyện Phú Hòa) có công suất hơn 6.000m3/giờ, lấy nước từ sông Ba bổ sung cho kênh chính Bắc không thể hoạt động do lòng sông bị cát bồi lấp.

Để có nước cung cấp cho sản xuất Hè Thu, từ cuối tháng 6 đến nay Công ty TNHH Một thành viên thủy nông Đồng Cam đã cho hoạt động các trạm bơm chống hạn như: Trạm bơm Đồng Bò, trạm bơm Hòa Mỹ, trạm bơm thị trấn Phú Hòa và lắp đặt các trạm bơm dã chiến ở huyện Tây Hòa, Đông Hòa và thành phố Tuy Hòa.

Nhờ vậy đã khắc phục được tình trạng cây lúa bị khô hạn cục bộ. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng 370 ha đất lúa thuộc các xã An Chấn (huyện Tuy An) và các xã Hòa Kiến, Bình Kiến, An Phú (thành phố Tuy Hòa) vẫn chưa sản xuất.

Để giảm thiểu thiệt hại do nắng hạn gây ra, Công ty TNHH một thành viên Thủy nông Đồng Cam đã kiến nghị UBND tỉnh Phú Yên đề nghị Tập đoàn Điện lực Việt Nam chỉ đạo Công ty cổ phần thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh và Công ty cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ vận hành phát điện phải đảm bảo lưu lượng đưa về đầu mối của đập Đồng Cam thường xuyên từ 30 m3/giây đến 40 m3/giây để cấp cho 2 kênh chính Nam và Bắc.

Nếu nhà máy thủy điện ngừng phát điện hoặc chỉ hoạt động 01 tổ máy thì lượng nước đầu mối đập Đồng Cam sẽ bị cạn kiệt hoặc thiếu rất lớn, dẫn đến khô hạn nghiêm trọng. Đồng thời trước mắt phải khai thông dòng chảy sông Ba để trạm bơm điện Hòa Định hoạt động trở lại.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Phú Yên cũng đã khuyến cáo nông dân cần chủ động chuyển những diện tích không đủ nước tưới sang trồng cây khác như bắp lai, rau hoặc hoa màu khác vẫn đem lại hiệu quả kinh tế so với trồng lúa.