Sản lượng khai thác hải sản đã vượt quá giới hạn cho phép

Quang cảnh Hội nghị.

Theo báo báo của Tổng cục Thủy sản, đến năm 2016, số tàu cá khoảng 110.000 chiếc, sản lượng khai thác hải sản đạt khoảng 2,8 triệu tấn, tổng sản lượng thủy sản cả nước đạt hơn 6,7 triệu tấn; trong đó, sản lượng khai thác đạt gần 3,1 triệu tấn, sản lượng nuôi trồng trên 3,6 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt khoảng 7 tỷ USD. Sự phát triển của ngành thủy sản đã góp phần quan trọng vào quá trình xóa đói giảm nghèo, cải thiện sinh kế cho cộng đồng ngư dân, tạo việc làm cho khoảng 1 triệu lao động trên biển và hàng triệu lao động dịch vụ gián tiếp trên bờ.

Tuy nhiên, ngành thủy sản đã và đang đối mặt với một số tồn tại, bất cập và thách thức như: khai thác thủy sản phát triển tự phát chưa kiểm soát được; thất thoát sau thu hoạch trong khai thác còn cao; tình trạng đánh bắt bất hợp pháp vẫn còn diễn ra phổ biến: sử dụng các nghề te, xiệp, xung điện, giã cào trong vùng biển ven bờ; ngư cụ kích thước mắt lưới nhỏ hơn quy định, sử dụng nguồn sáng có công suất lớn đã làm suy giảm nguồn lợi thủy sản trên các thủy vực nội địa, vùng biển; việc khai thác, tiêu thụ một số loài nguy cấp, quý hiếm đã làm cho các loài có nguy cơ tuyệt chủng, các hệ sinh thái thủy sinh tại nhiều nơi đang bị phá hủy; sự phát triển của nhiều ngành kinh tế, du lịch cũng tác động đến việc suy giảm nguồn lợi và môi trường sống của các loài thuỷ sản.

Theo ông Huỳnh Quang Huy - Chi cục thủy sản Bình Thuận thì muốn bảo vệ phát triển nguồn lợi thủy sản chúng ta phải giữ gìn và bảo vệ môi trường biển. Bên cạnh đó, chúng ta phải phối hợp ngăn chặn hoạt động giã cào bay và quản lý tốt hơn về hoạt động khai thác của nghề lưới kéo để góp phần bảo vệ nguồn lợ thủy sản.

Còn theo ông Nguyễn Văn Phương - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, giã cào là vấn nạn lớn nhất hiện nay, một tỉnh không thể làm được và chúng ta phải phối hợp cả hệ thống, các tỉnh… Bên cạnh đó, trong tái tạo nguồn lợi thủy sản thì kinh nghiệm của tỉnh là khoanh vùng, cắm mốc thả giống tái tạo nguồn lợi thủy sản đồng thời phải có biện pháp bảo vệ nguồn giống này, cụ thể tỉnh đã giao cho người dân địa phương sẽ là đội ngũ bảo vệ trực tiếp.

Còn theo đại diện Chi cục thủy sản Quảng Nam, chúng ta cần có biện pháp mạnh đối với các nghề như giã cào và đánh bắt hải sản trái pháp luật, không thể cứ bắt là thả, rồi phạt nhẹ không đủ răng đe nên người dân vẫn tái phạm.

Thứ trưởng Vũ Văn Tám phát biểu tại Hội nghị.

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Hội nghị diễn ra trong bối cảnh EU vừa rút thẻ vàng cảnh cáo đối với việc xuất khẩu thủy sản của chúng ta vào thị trường này. Đây thực sự là một lời cảnh báo và là lời cảnh tỉnh đối với tình hình khai thác trái phép của ngư dân. Chúng ta phải đối mặt với sự thật này để lập lại kỷ cương trong giai đoạn mới. Bên cạnh đó, Quốc hội khóa 14 kỳ họp thứ tư sẽ góp ý và thông qua luật thủy sản, có rất nhiều điểm mới và nhiều kỳ vọng, trong đó đặt nặng vấn đề bảo vệ nguồn lợi thủy sản và tổ chức lại ngành thủy sản để thích ứng được với thị trường, người tiêu dùng về an toàn thực phẩm…

Hiện nay các văn bản, quy phạm pháp luật đã đồng bộ; điều tra nguồn lợi thủy sản đã có cơ sở dữ liệu; các mô hình điển hình bảo vệ nguồn lợi thủy sản đã có. Do đó, trong thời gian tới, Thứ trưởng Vũ Văn Tám đề nghị các cơ quan chức năng, các tỉnh cần thông tin tuyên truyền để nâng cao nhận thức cho cộng đồng, người dân và kể cả trách nhiệm của cán bộ chính quyền; phổ biến bản đồ dữ liệu nguồn lợi thủy sản cho người dân; đặc biệt phát huy vai trò các tổ chức xã hội trong và ngoài nước; thay đổi nhận thức về bảo vệ nguồn lợi hệ sinh thái và quần thể trong đó môi trường nước rất quan trọng. Bên cạnh đó, lực lượng thanh tra phải tăng cường thực thi, tuần tra, kiểm tra các trường hợp vi phạm, cấm khai thác theo một số mùa đối với một số ngành nghề, hạn chế một số nghề, tăng cường lên án những hành động khai thác thủy sản theo hình thức hủy diệt. Các lực lượng nhà nước không thể làm một mình được mà chúng ta phải dựa vào cộng đồng và các tổ chức xã hội, đồng thời nhân rộng các mô hình đã triển khai hiệu quả trong bảo về nguồn lợi thủy sản trong thời gian qua.