Ngày càng nhiều trẻ mắc tật khúc xạ

Cần đi khám mắt định kỳ 6 tháng 1 lần để khám và điều trị kịp thời Ảnh: T.L.

3 triệu trẻ em mắc tật khúc xạ

Tại hội thảo về chủ đề “Phòng chống tật khúc xạ học đường”, TS.BS Vũ Anh Tuấn- giảng viên Trường ĐH Y Hà Nội cho biết, nghiên cứu của Ian Morgan, Trường ĐHQG Úc (ANU) tiến hành năm 2015 cho thấy, khoảng 50% dân số châu Á đang mắc tật khúc xạ. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Viện Thị giác Brien Holden (BHVI), đến năm 2050 trên toàn thế giới cứ hai người thì sẽ có một người bị cận thị.

Tại Việt Nam, hiện có khoảng 3 triệu trẻ em đang mắc tật khúc xạ cần được chỉnh kính, trong đó có từ 10 – 15% trẻ mắc tật khúc xạ ở độ tuổi từ 5-6 tuổi sinh sống tại nông thôn còn ở khu vực thành thị là từ 20-40%. Có thể thấy, tỷ lệ trẻ mắc tật khúc xạ ở thành phố cao hơn so với trẻ ở nông thôn vì đa phần trẻ ở các đô thị, thành phố lớn tiếp xúc với thiét bị điện tử từ sớm, thiếu sự kiểm soát của gia đình.

TS.BS Vũ Anh Tuấn cho hay, theo một điều tra cho thấy, tỷ lệ học sinh cấp 2 tại Vũng Tàu bị cận thị là khoảng 20%, tại Hà Nội có tới 50% học sinh cấp 3 bị cận thị, riêng học sinh lớp 12 chiếm khoảng 55%.

Thông tin về tật khúc xạ, PGS.TS Nguyễn Đức Anh- giảng viên Bộ môn mắt (Trường ĐH Y Hà Nội), nguyên Trưởng khoa Khúc xạ Bệnh viện Mắt trung ương cho biết, ở người trẻ có 3 tật khúc xạ chính gồm cận thị, viễn thị và loạn thị. Trong đó, tật khúc xạ phổ biến nhất và thường gặp nhất ở lứa tuổi học đường đó là cận thị. Biểu hiện của bệnh nhân mắc 3 loại tật khúc xạ đều khác nhau. Cận thị là trường hợp mắt nhìn xa mờ, nhìn gần bình thường. Viễn thị thì mắt có thể mờ hoặc không mờ tuỳ theo độ viễn thị. Tuy nhiên, người bị viễn thị hay bị mỏi mắt do mắt phải điều tiết nhiều. Còn loạn thị là trường hợp mắt nhìn mờ, có thể kèm theo hình ảnh biến dạng.

Dấu hiệu của tật khúc xạ nhiều khi không rõ ràng khiến cho chúng ta chủ quan, không đi khám để phát hiện và điều trị sớm. Mắt có tật khúc xạ sẽ gây nhiều bất tiện trong sinh hoạt, ảnh hưởng đến kết quả học tập, thậm chí có thể gây ra các rối loạn khác ở mắt như: lác, nhược thị…

Không chủ quan với cận thị

Thực tế cho thấy, khi phát hiện trẻ mắc tật khúc xạ, nhiều phụ huynh vẫn tỏ ra khá thờ ơ và chủ quan cho rằng đây chỉ là một tình trạng bình thường, không có gì đáng nguy hiểm. Chính vì vậy, không ít trẻ đến bệnh viện khám trong tình trạng cận thị nặng, tiềm ẩn nhiều hệ hệ luỵ khó lường.

Theo TS.BS Vũ Anh Tuấn, khi bị cận thị nặng, nhãn cầu mắt to ra sẽ kéo giãn các thành phần quang học đi kèm gây thiếu hụt cung cấp máu, khiến tình trạng đục thuỷ tinh thể, glôcôm đến sớm còn võng mạc bị kéo mỏng đi gây ra hàng loạt các biến đổi và bệnh lý nguy hiểm như thoái hoá võng mạc, bong rách võng mạc… Đây đều là những bệnh lý mắt có thể gây mù hàng đầu hiện nay, làm suy giảm nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Mặc dù cận thị tiềm ẩn nhiêu nguy cơ và hệ luỵ khó lường nhưng nhiều gia đình hiện nay vẫn để trẻ lệ thuộc quá nhiều vào các thiết bị điện tử như smart phone, máy tính bảng, đặc biệt, cho trẻ sử dụng các thiết bị này khi đã lên giường đi ngủ hoặc trong điều kiện tắt đèn, thiếu sáng.

BS Vũ Thị Thanh - Giám đốc Bệnh viện Mắt Hà Nội khuyến cáo, khi chúng ta sử dụng các nguồn thiếu sáng, ánh sáng không đạt chuẩn hoặc ánh sáng ở mức quá sáng sẽ khiến mắt bị kích thích quá ngưỡng, buộc phải điều tiết quá mức lâu dần sẽ dẫn tới cận thị. Do đó, các bậc phụ huynh nên hạn chế cho trẻ sử dụng các thiết bị điện tử vào ban đêm trong điều kiện thiếu sáng.

Để chủ động phòng, chống tật khúc xạ ở trẻ, các bác sĩ khuyến cáo cha mẹ cần đảm bảo trẻ có chế độ học tập, vui chơi ngoài trời hợp lý để mắt được nghỉ ngơi và điều tiết giữa nhìn gần, nhìn xa. Khi học bài, cứ mỗi giờ phải nghỉ từ 10 đến 15 phút. Khi xem tivi, chơi điện tử không được quá 60 phút mỗi lần, không ngồi quá gần vì sẽ gây ảnh hưởng đến mắt.

Phụ huynh nên bố trí nơi học tập đảm bảo đủ ánh sáng, nên dùng đèn dây tóc có chụp phản chiếu, ánh sáng chiếu từ phía trước mặt hoặc đối diện với tay cầm bút, góc học tập nên bố trí gần cửa sổ. Không đọc sách trong điều kiện thiếu sáng, khi đi tàu xe, khi nằm. Điều chỉnh tư thế ngồi học thẳng lưng, đầu hơi cúi khoảng 10 đến 15 độ. Ngoài ra, cần bố trí chiều cao bàn ghế phù hợp để khoảng cách từ mắt đến sách vở là 25cm so với cấp tiểu học, 30cm với cấp trung học cơ sở và 35cm với học sinh trung học phổ thông.

Bên cạnh đó, cần có chế độ dinh dưỡng tốt cho mắt, ngủ đủ 8 đến 10 tiếng một ngày; ăn nhiều rau xanh, trái cây, đảm bảo đầy đủ các loại vitamin cho cơ thể, đồng thời, cần đi khám mắt định kỳ 6 tháng 1 lần. Khi phát hiện thấy trẻ có các dấu hiệu bất thường về mắt, gia đình nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để khám và điều trị kịp thời.